)e fundering van de stormvloedkering in de
osterschelde moet verscheidene functies ver-
ullen, zowel grondmechanische als hydrauli-
che. Grondmechanisch is de eis dat de funde-
ng de grote horizontale en verticale krachten
noet kunnen opnemen, die de gesloten kering
nderstormomstandigheden zal ondergaan. De
ervormingen mogen daarbij zowel in horizonta-
3 als in verticale zin slechts klein zijn. De krachten
ie we hier op het oog hebben zijn het gevolg
an de vervalbelasting en de golfbelasting, die
nder de ontwerpcondities via de schuiven, de
ijlers en de drempel naar de ondergrond die-
ien te worden overgebracht.
)e hydraulische functie van de fundering be-
taat voornamelijk in het vasthouden van het
nderliggende zand. In de bouwfase kan de sta-
iliteit van dit materiaal worden aangetast door
e overtrekkende stroom, terwijl in de eindfase
door de verval- en de golfbelasting over de ke
ring verhangen in de ondergrond worden opge
wekt, die weer waterstromingen tot gevolg heb
ben die onder bepaalde omstandigheden in
staat zijn zandkorrels in beweging te brengen.
Bij doorgaand transport kan dit resulteren in
ongelijkmatige zettingen, met scheefstand van
de pijlers tot gevolg. Bij het sluiten van de ke
ring zou dat kunnen betekenen dat één of meer
schuiven niet meer of niet volledig gesloten
zouden kunnen worden. In zo'n situatie - bij de
ontwerpers bekend als 'de weigerende schuif' -
ontstaat een complex stroombeeld met zeer ho
ge snelheden en grote wervels.
Het ontwerp van de toplaag van de drempelcon
structie en de stortebedden is voornamelijk be
paald doordat rekening is gehouden met de
weigerende schuif'. Maar natuurlijk wordt er
toch naar gestreefd, de kans op het optreden
van deze situatie als gevolg van vastlopen door
zettingen zeer klein te houden.
Een essentiële randvoorwaarde voor het ont
werp van het funderingsbed is dan ook dat de
resulterende vervormingen van de kering bin
nen zekere grenzen moeten blijven.
Vervormingen van het funderingsbed zelf kun
nen veroorzaakt worden door een aantal feno
menen van grondmechanische of hydraulische
aard. Tot de eerste categorie behoren de defor
maties die optreden bij het opnemen van hori
zontale en verticale krachten veroorzaakt door
de golf- en de vervalbelastingen.
Deze vervormingen kunnen beperkt worden
door de ondergrond en het funderingsbed te
verdichten. Zoals bekend wordt dat werk voor
de Oosterschelde-kering verricht door een spe
ciaal verdichtingsschip, de 'Mytilus'. (Bericht 93,
augustus 1980). Bij het ontwerp van het funde
ringsbed is er steeds van uitgegaan, dat los daar
van ook verdichting van het funderingsbed zelf
nodig zou zijn.
In het funderingsbed zijn vervormingen van hy
draulische aard te verwachten wanneer zand
korrels vanuit de ondergrond in het funderings
bed binnendringen of indien ingesloten zand-
lenzen uitspoelen. Beide fenomenen treden pas
op wanneer een bepaalde kritieke belastingsitu
atie wordt overschreden. De belastingen zijn ge
relateerd aan de verhangen in de ondergrond,
die op hun beurt worden bepaald door de geo
metrie en de doorlatendheid van de drempel,
het funderingsbed endeondergrond.enhet
over de kering staande drukverschil, veroor
zaakt door de golf- en de vervalbelastingen.
Berekeningen door het Laboratorium voor
Grondmechanica tonen aan dat met name op
het grensvlak tussen de ondergrond en het fun
deringsbed onmiddellijk onder een pijler hoge
301
