tot zeer hoge verhangen kunnen ontstaan, die voornamelijk een cyclisch karakter hebben. Ze worden veroorzaakt door de wiebelende bewe gingen die de pijlers maken, onder invloed van de golfbelasting. Omdat de bestaande filterregels slechts gelden voor stationaire omstandigheden, moest er voor dit geval fundamenteel onderzoek worden verricht naar het gedrag van filters onder cycli sche omstandigheden. De conclusie was dat een funderingsbed waarbij praktisch geen zet ting zal optreden, moet bestaan uit een aantal uniforme, dat wil zeggen niet ruim gegradeerde materialen. Een funderingsbed dat bestaat uit één of twee ruim gegradeerde lagen, voldoet theoretisch ruimschoots, maar valt toch af, om dat het uitvoeringstechnisch onmogelijk is een dergelijk filter binnen de gestelde toleranties met conventioneel materieel aan te brengen: er treedt bij het storten ontmenging op en er ko men zandlenzen tussen de verschillende stor ten. Nadat het werk gemaakt is kunnen deze zandlenzen worden uitgespoeld, waardoor gro te zettingen van de pijlers ontstaan. Een filter dat bestaat uit een aantal lagen uniform materi aal kan ook niet met conventioneel materieel worden opgebouwd omdat de fijnste materia len niet stroombestendig zijn in de bouwfase, en ook weer omdat er zandlenzen komen tussen de storten. Daarom is besloten het funderings bed op de wal te prefabriceren, en het verpakt naar de bodem te brengen. Om redenen van duurzaamheid is gekozen voor een filter be staande uit lagen zand en grind, waarvan de on derste laag filtertechnisch aansluit op het zand van de ondergrond en de bovenste laag op de eerstvolgende drempellaag. De gradering van de lagen is zo gekozen, dat indringing van mate riaal vanuit een laag in de daarop liggende laag praktisch niet mogelijk is. De vervorming ten gevolge van indringing van het basismateriaal in het filtermateriaal is daardoor praktisch te verwaarlozen. De matten zijn 200 m lang, 42 m breed en 32 cm dik. Ze overlappen de randen van deasfaltmastieken stortebedden meteen aantal meters. Op deze wijze wordt het Ooster- schelde-zand in de as van de kering tot aan de stortebedden volledig afgedekt. Voor het prefabriceren van de mat is een fabriek gebouwd op het damvak Geul, bij de Roompot haven. Voor een uitvoerige beschrijving van de ze filtermattenfabriek en van de wijze waarop de filtermatten worden opgebouwd, zie Bericht 93 (augustus 1980). Om beschadiging van de filter- mat voor en tijdens het plaatsen van de pijlers te voorkomen wordt er een tweede mat op ge legd, van weer 32 cm dikte. Deze mat meet 31 x 60 m en is geheel met grind gevuld. Zowel de filtermat als de beschermende mat worden aangebracht met behulp van de mat ten leg ponton 'Cardium', die de ondergrond vlak voor het leggen van de filtermat vlak maakt door het wegzuigen van een 0,75 m tot 1,5 m dikke zandlaag. Voorafgaand aan het leggen van de bovenmat dient weer zand verwijderd te wor den van de filtermat. De eventuele scheefstand van de pijler wordt in hoge mate veroorzaakt door de mate van on vlakheid van het opgeleverde funderingsbed. Ondanks het feit dat aan het opschoonproces en het leggen van de onder- en de bovenmat de grootst mogelijke aandacht wordt besteed kan het funderingsbed plaatselijk onvoldoende vlak zijn. Als zo'n ongewenste situatie wordt gecon stateerd, wordt de onvlakheid uitgevuld met be hulp van een aparte mat, dit bestaat uit twee stroken van 5 m breed, waarop betonnen tegels van variabele hoogte zijn bevestigd. De beno- OOSTERSCHELDEZIJDl TEGELMAT 48.6 x 5.6 x 0.15 - 0.6) GRONDVERBETERING BOVENMAT 60x32x0.36 ONDERMAT 200x42 X 0.36 VERDICHTING 78 m 302

Tijdschriftenbank Zeeland

Driemaandelijks bericht Deltawerken | 1981 | | pagina 8