Fig. 1. Filter met opwaartse
waterstroom.
Fig. 2. Dwarsdoorsnede over
de drempel tussen de pijlers
met stroomlijnen ten gevolge
van verval.
Fig. 3. Dwarsdoorsnede over
een pijler onder golfbelasting.
overdracht van de krachten van de pijler naar
de ondergrond kon veel beter bepaald worden,
de ondergrond kon horizontaal vervormen, en
er was horizontale afstroming van het onder
druk staande poriënwater mogelijk. Met name
vanwege de mogelijkheid tot horizontaal
afstromen werd verwacht dat de cyclische
verhangen sterk zouden afnemen in vergelijking
met de één-dimensionele situatie. Uit de
'SPONS'-resultaten bleek, dat de cyclische
verhangen afnamen, maar dat ze nog steeds
aanzienlijk waren.
Het eindige-elementenprogramma 'SPONS'
rekent met een zogenoemd lineair elastisch
grondmodel. Dat gaat, zoals uit de proef is
gebleken, wel op voor een één-dimensionele
situatie. Maar bij een twee-dimensionele
situatie spelen ook schuifspanningen een rol,
de overdracht dus van de horizontale golfkracht
aan de ondergrond. Omdat de invloed daarvan
op de cyclische verhangen moeilijk kon worden
geschat en omdat het verwachte gunstige
effect van horizontaal afstromen tegenviel,
werd besloten de twee-dimensionele
'SPONS'-berekening te toetsen aan een proef.
In verband met meetnauwkeurigheden en
schaaleffecten werd voorgesteld een zo groot
mogelijk model van de pijler te beproeven. Dit
kon in de nieuwe golfgoot in het Waterloopkun
dig Laboratorium 'De Voorst', de 'Deltagoot'.
Deze goot, die gebouwd was voor het bestude
ren van de Oosterschelde-problematiek, zou
pas eind 1979 operationeel zijn. De ontwerpers
konden echter niet zo lang wachten op de
modelresultaten. Omdat verwacht werd dat de
cyclische verhangen uit de modelproeven ook
zeer groot zouden zijn, werd toen als afdoende
oplossing een funderingsbed gekozen dat
bestaat uit een 'ondoordringbaar' filter, dus
met een filteropbouw die de indringing van
materiaal van uit een laag in de daarop liggende
laag praktisch uitsluit.
Het voornaamste doel van de Deltagootproeven
werd daarom het testen van het computerpro
gramma 'SPONS'. Dit was van belang, zowel
voor het beter voorspellen van de cyclische
verhangen onder de pijlers als voor de toekom
stige conditiebewaking van de Oosterschelde-
kering. In het programma van de conditiebewa
king van de Oosterschelde-kering worden juist
vanwege de cyclische verhangen ook water-
spanningsmeters aangebracht in de grond
onderenkele pijlers. Om de gemeten waterspan
ningen te kunnen interpreteren, is een goed
rekenmodel noodzakelijk.
441
