nog alleen ter onderbouwing van de 'brede
maatschappelijke discussie over kernenergie
en andere vormen van energie'; maar in het
buitenland meteen al ten behoeve van de
energievoorziening in de landen van de derde
wereld.
Wat is nu de inhoud van het 'Energo'-project?
Zoals aan het begin van dit artikel is gemeld,
omvat het zowel de opwekking van energie als
de opslag en de distributie ervan.
Bij de opwekking van energie kan men denken
aan vijf energie-componenten, te weten:
stroomoverschotten van de P.Z.E.M. in de
vorm van nachtstroom; windenergie; energie
uit het verticale getij nabij de Oosterschelde-
kering; energie uit het horizontaal getij in de
kering, en tenslotte aan de energie afkomstig
van de diesel-generatoren die de stroom
moeten leveren voor het op en neer bewegen
van de schuiven.
Opslag van energie kan plaatsvinden in
vliegwielen, in perslucht, in waterstofgas, en in
accu's. Ook een waterbassin kan daarvoor
dienen. Binnen het 'Energo'-project kan de
bouwput Schaar - thans de fabricageplaats van
de pijlers en de dorpelbalken voor de storm
vloedkering - later als energiespaarbekken
worden ingericht, en wel door het creëren van
een verval tussen de waterstand in het bekken
en die van de omringende Oosterschelde. Dit
verval kan op twee manieren worden bereikt:
zowel door het verlagen, als door het verhogen
van de waterstand in het energiespaarbekken:
uitmalen of oppompen van water. De verval-
energie wordt daarbij omgezet in elektrische
stroom. Voor het opslaan en het genereren van
de energie kan gebruik gemaakt worden van
pomp-eenheden en in één richting werkende
hydro-turbines, dan wel van twee-zijdig
werkende waterkracht-installaties.
De opgeslagen energie wordt uiteindelijk in het
elektriciteitsnet van de P.Z.E.M. gebracht en
van daar uit geleverd aan de gebruikers, met
inbegrip van de beheerder van de stormvloed
kering.
Nu iets naders over de energie-componenten,
de opslag en de levering van de energie in het
elektriciteitsnet en de problemen die samenhan
gen met de combinatie van een groot aantal
elementen binnen het 'Energo'-project; en
tenslotte over de relaties van het project met
de elektriciteitsvoorziening in Zeeland.
Als eerste energie-component beschouwen we
het overschot aan stroom van de P.Z.E.M., het
verschil namelijk tussen de produktie van de
stroom en de afname ervan door de groot- en
kleinverbruikers binnen het verzorgingsgebied.
Het totale vermogen van de basislast-centrales
- de thermische centrales en de kerncentrale -
kan namelijk om rendementsredenen niet
onbeperkt 'neergeregeld' worden om de
mindere afname van stroom door de gebruikers
te volgen. De afname fluctueert voortdurend
onder invloed van de wisseling van de
seizoenen, werkdagen en weekend- en feestda
gen, daguren en nachturen en door incidentele
invloeden, zoals het fluctuerend stroomverbruik
vóór, tijdens en na televisieuitzendingen van
bij voorbeeld verkiezingsuitslagen, nachtelijke
bokswedstrijden en huwelijksplechtigheden
overdag van personen van koninklijken bloede.
Ook andere energiemaatschappijen in den
lande hebben met pieken en dalen in het
elektriciteitsverbruik te maken, zodat overeen
komstig onderlinge regels en afspraken in de
energiewereld een levendige handel van
elektrische stroom plaatsvindt via het landelijk
koppelnet.
In Zeeland bestaat daarnaast een regeling dat
een grootgebruiker, Pechiney, meer stroom
afneemt naarmate het stroomoverschot van de
P.Z.E.M. toeneemt, en omgekeerd.
Als een gedeelte van dit overschot - de
nachtstroom - wordt ingevoerd in het 'Energo'-
project en de opgeslagen energie bij verbruiks-
pieken weer terug wordt geleverd in het
openbaar net, dan beschikt de P.Z.E.M. over
een extra-regelmechanisme in de bedrijfsvoe
ring. In het 'Energo'-project moet daarom
worden nagegaan, hoeveel energie uit deze
component kan worden betrokken, en welke
werken, in de vorm van kabelaansluitingen en
transformatoren, daartoe moeten worden
uitgevoerd.
De volgende energie-component die we
bekijken is windenergie. Deze energie moet
door middel van wind-turbines worden
omgezet in elektrische stroom. Zulke turbines
412
