onder andere een marifoon, praatpalen, een
talk-back-, een luidspreker- en een lichtensys-
teem; voor aanvullende visuele informatie kan
gebruik worden gemaakt van een radar- en een
T.V.-bewakingssysteem.
De marifoon-installatie dient om tijdig op de
hoogte te zijn van het scheepsaanbod. Hiermee
zal de centralist de benodigde scheepsgegevens
tijdig kunnen inwinnen. Voor schepen zonder
marifoon worden zogenaamde praatpalen
geïnstalleerd op de remmingwerken en bij de
ligplaatsen in de voorhavens; ook daarvan
berust de bediening bij de centralist.
Ten behoeve van de communicatie tussen de
schepen in de kolk en het sluispersoneel
worden in de kolkwanden spreek/luister-moge
lijkheden ingebouwd volgens een zogenaamd
talk-backsysteem. De bediening daarvan berust
bij de assistent-verkeersgeleider van de
betreffende kolk. Informatie en instructies
vanuit het bedieningsgebouw worden verspreid
via een luidsprekersysteem, dat het gehele
naderingsgebied en de kolk bestrijkt. Zowel de
centrale verkeersgeleider als de assistent-ver
keersgeleider kunnen van deze omroepinstalla
tie gebruik maken. Ten slotte zijn er seinlichten
waarmee kan worden aangegeven of men de
kolk wel of niet mag in- of uitvaren.
Dit systeem wordt bediend door de verantwoor
delijke assistent-verkeersgeleider. De centrale
verkeersgeleider kan daarnaast nog door mid
del van een vast wit licht en een knipperlicht
aangeven met welke sluis geschut zal worden.
Een radarsysteem met aan iedere kant van de
Krammersluizen een post zal bij slecht zicht
zorgdragen voor aanvullende visuele informa
tie. De presentatie van de radarbeelden vindt
plaats op T.V.-monitoren. Naast het directe
zicht onder normale omstandigheden en de
radarbeelden bij slecht zicht-geeft een T.V.-cir
cuit in beide gevallen visuele ondersteuning:
het overziet de plaatsen die door obstakels aan
het oog van de mensen in het bedieningsge
bouw worden onttrokken, en bovendien die
plaatsen die van meer dan normaal belang zijn
voor een goede bediening. Zo worden onder
andere beelden gepresenteerd van de voorha
vens, de remmingwerken en de stopstrepen
nabij de deuren. Ook wat er gebeurt in en nabij
de jachtensluizen wordt op deze wijze voor de
centrale verkeersgeleider zichtbaar gemaakt.
Jachtensluizen
De bediening vindt ook bij de jachtensluizen
plaats vanuit één bedieningsgebouw. Dit
gebouw staat tussen de beide sluizen in op de
2,5 m brede middenwand. Dit levert voor de
bedieningsmensen een goede mogelijkheid op
490
tot communicatie en samenwerking, en het
uitzicht is van hier ook goed. De centrale
ligging van de post is gunstig wanneer deze
ruimte moet worden verlaten voor activiteiten
op de middenwand. Bij jachtensluizen is dit
laatste zeer belangrijk, daar het door jachten-
schippers over het algemeen op prijs wordt
gesteld om zowel visueel als verbaal contact te
onderhouden met de bedieningsmensen.
Om een goed zicht over de gesloten deuren
heen op de betrekkelijk lage jachten in de
voorhavens te hebben is het vloerniveau van
de bedieningsruimte een meter boven het
niveau van de kolkwand gebracht. De platte
grond van de bedieningsruimte laat zien, dat
de breedte die beschikbaar was op de midden
wand als het ware in drie stroken is verdeeld,
waarvan de middelste zich over de gehele
lengte van het gebouw uitstrekt, en de twee
buitenste elk een erkerachtige uitbouw bevatten
met een bedieningsplek erin. Deze vorm
vloeide bijna noodzakelijkerwijs voort uit het
feit dat elke bedieningsman niet alleen zijn kolk
goed moet overzien, maar ook een vrij uitzicht
moet hebben in oostelijke en westelijke
richting. Het beschikbare vloeroppervlak biedt
slechts plaats voor één console in gestrekte
vorm; maar dat is, de relatief geringe hoeveel
heid apparatuur in aanmerking genomen, net
voldoende. Evenals bij de beroepsvaartsluizen
werd ook hier gestreefd naar een zittende
werkhouding in een vooruitgeschoven positie.
De jachtensluizen krijgen evenals de beroeps
vaartsluizen de beschikking over technische
hulpmiddelen, zoals praatpalen, kolkomroep,
een talk-backsysteem en een T.V.-circuit.
Bij het ontwerp van de bediening voor zowel
de beroepsvaartsluizen als de jachtensluizen is
gebruik gemaakt van een houten model schaal
1:1 van de bedieningslessenaar en de situering
daarvan in de ruimte. Dit model maakte het
mogelijk om in de praktijk diverse opstellingen
en paneelindelingen te beoordelen, en een
simulatie van het schutproces uit te voeren,
waarbij met name waardevolle informatie werd
verkregen over de lay-out, de bereikbaarheid
en de zichtbaarheid van de bedienings- en
signaleringspanelen.
