minimale verstoring van de verdichte onder
grond vlak te zuigen. Het grootste speciale
werktuig, de filtermattenlegger, was daarmee
een feit geworden. Omdat vlakzuigen en
matleggen vlak na elkaar moet gebeuren
combineert deze ponton beide functies: aan de
voorzijde is hij voorzien van een dustpansys-
teem zoals de 'Sliedrecht 27' bij de grondver
betering gebruikte, alleen aanmerkelijk groter;
aan de achterzijde lijkt hij op de blokkenmatleg-
ger. Nog was het onderloopsheidprobleem niet
geheel opgelost. Indien de matten overlappend
neergelegd worden zal er vrijwel zeker een
spleet ontstaan in de bodembedekking - de
overlappende mat kan niet zo goed aansluiten
op de bodem juist op een plaats waar dit
hoogst ongewenst is.
Tussen de pijlers treden de grootste statische
drukkrachten in de fundering op. Uitspoeling
van het zand onder en tussen deze overlap zou
het gevolg zijn. De matten worden daarom
expres op enige afstand van elkaar gelegd. De
overblijvende strook zand wordt afgedekt met
een losgestort filter dat uit een mengsel van
zand en grind bestaat. Om ontmenging tijdens
het storten van dit mengsel zoveel mogelijk
tegen te gaan, is een kleine storthoogte boven
de bodem geboden. Een ponton brengt als
negatieve overlapstorter met behulp van een
speciaal ontwikkelde rolstrooier dit filtermateri
aal tussen telkens twee matten aan.
De stormvloedkering moet men zich voorstellen
als een serie van 67 schuiframen, waarvan de
sponningen in de losstaande pijlers zijn
aangebracht. Dit vereist noodzakelijkerwijs een
zeer nauwkeurige plaatsing. De schuiven
mogen uiteraard niet klemlopen. Daaruit vloeit
hoge plaatsingsnauwkeurigheid voort, waar
voor zeer nauwkeurige plaatsbepalings- en
controle-apparatuur benodigd is.
Het bijzondere materieel heeft deze geavanceer
de apparatuur dan ook aan boord; heel wat
ruimte wordt in beslag genomen door compu
ters. Het aanzandingsprobleem wordt met
diverse hulpgereedschappen te lijf gegaan,
terwijl voor de controle van kritieke plaatsen
een onbemand inspectie-voertuig ontworpen
is, voorzien van televisiecamera's en zanddetec-
tors.
Bij de montage van geprefabriceerde elementen
hoort ook dat er een stelmogelijkheid is voor
de pijlers. De oplossing werd gevonden in,
alweer, matten. Matten bestaande uit betonblok
ken van verschillende dikte worden door het
aangepaste blokkenmatschip als onderlegplaat
jes neergelegd, indien uit de opmeting van de
filtermatten blijkt, dat de pijler niet voldoende
recht zou staan zonder zulke stelplaten.
Daarvoor moest weer een speciaal vaartuig
aan de vloot worden toegevoegd. Zowel het
hefschip als deze tegelmatlegger moeten zeer
nauwkeurig boven de pijlerlocatie gemanoeu
vreerd worden. Daarvoor is de hulp nodig van
een grote opschoon- en afmeerponton. Omdat
al het zand op de filtermat onaanvaardbaar is,
is ook deze ponton voorzien van een stofzui-
germond. Vlak voordat de tegelmat of de pijler
wordt geplaatst, maakt de ponton de betreffende
plaats met zijn dustpanmond zandvrij. Na de
plaatsing van de pijlers moeten de betonbalken,
de verkeerskokers en de schuiven worden
gemonteerd. Voorzien van de nodige aanpas
singen, zal een al bestaande grote hefbok
gebruikt worden.
Rondom en tussen de pijlers moet een stortste-
nen drempel aangebracht worden, die bestand
is tegen het geweld van het door de kering
stromende water, zowel in de dagelijkse
situatie, als in het geval dat er tijdens storm bij
het sluiten van de kering eens een schuif open
blijft staan. Voor de plaatsing van de zeer grote
stenen die hiervoor nodig zijn is een laatste
stuk bijzonder materieel in ontwikkeling: de
toplaagstorter. Hij bestaat uit een hydraulische
kraan met een bijzondere arm en een stortbak,
waarmee hij grote stenen valkbij de betonnen
pijlers en balken kan aanbrengen. De stenen
van een meer gebruikelijk formaat zullen
aangebracht worden met normale steenstorters,
die echter zelfvarend zullen zijn om een
flexibele inzet mogelijk te maken.
De volgende hoofdstukken van dit themanum
mer geven meer inzicht in de aspecten van het
werk die door de hier beschreven principe-op
lossing van het Oosterschelde-vraagstuk
onontwijkbaar worden. Hoe het tolerantie-
vraagstuk tegemoet wordt getreden, is onder
werp van het nu volgende artikel.
Daarna worden ontwerp en bouw van de
werkschepen behandeld, dat wil zeggen in
algemene en organisatorische zin. Een techni
sche beschrijving van het Rijksmaterieel is
verspreid over het themanummer te vinden.
Proeven met de werkschepen worden behan
deld in het vierde artikel. Daarna gaat het over
meetactiviteiten - een uiterst gevoelig onder
deel van de uitvoering - en voorspellingssyste
men. Technische en financiële aspecten
volgen, en een epiloog rondt het verhaal af.
130
