nen. De mate van verbrijzeling van de kubussen,
die verschilt al naar gelang ze vallen op een
vlak, een rand of een punt, is van belangrijke
invloed gebleken op stootduur en stootkracht.
De gemeten beschadigingen zijn samengevat
in tabel 3. Ook hier zijn voor de verschillende
steengewichten 5%-overschrijdingslijnen
samengesteld (figuur 7). Bij de geconstateerde
beschadigingen kan nog worden opgemerkt
dat verdergaande beschadiging dan de zichtba
re, in de vorm van haarscheuren, aan de hand
van vriesproeven op geboorde kernen, niet is
geconstateerd. Bovendien bleek dat het
vergroten van de dekking op de wapening niet
leidde tot diepere beschadigingen. De randen
van de betonvlakken zijn zeer kwetsbaar
gebleken, terwijl de beschadiging van verticale
vlakken gering was: 5 tot 10 mm diep.
Een theoretische verklaring van de gemeten
stootkrachten en beschadigingen is niet of
nauwelijks aanwezig, en ook niet van de relatie
tussen die twee. De voorspelling van de
beschadigingsdiepte wordt enigszins benaderd
in een na het onderzoek gepubliceerde studie.
Daarin bleek het mogelijk voor verschillende
vormen van het trefvlak van het vallende object
een formule te geven waaruit de beschadigings
diepte blijkt. Toch bevat ook deze benadering
onnauwkeurigheden: ze leidt tot te hoge
waarden voor de stootduur en te lage waarden
voor de stootkracht.
Beschermingsmogelijkheden
Aansluitend op het onderzoek naar stootkrach
ten en beschadigingen zijn tal van bescher
mingsmogelijkheden onderzocht en beoordeelc
op hun effectiviteit. Het onderzoek richtte zich
zowel op reductie van de stootkrachten als op
het voorkomen van beschadigingen. Aanvullenc
werd onderzocht of de stootkrachten konden
worden verminderd door in plaats van stenen
zakken met zand of betonmortel of asfaltpak-
ketten toe te passen. Dat gold met name voor
stenen zwaarder dan 3000 kg, waarvan in de
loop van het onderzoek was komen vast te
staan dat ze per se niet op de pijlers zouden
mogen vallen.
Om de pijlers te beschermen zijn verscheidene
middelen beproefd: grindmatten, houten
schotten, platen van kunststof en spuitbeton.
Een verdediging van grindmatten - grind
verpakt in een kunststofweefsel - was bedoeld
om de stootkrachten van 10 ton zware stenen
Tabel 3 Gemeten beschadigingen
steengewicht
beschadiging (mm)
horizontaal vlak
gemiddeld
schuin vlak (18 10)
5%
gemiddeld
5%
3000 kg
500 kg
36
29
56
29
29
18
44
26
258