,r.
In de Hammen is het grootste
gedeelte van de pijlers ge
plaatst. De foto is van 14
oktober 1983.
Elke nieuwe bouwfase geeft
een nieuwe impuls aan het
ontgrondingsproces.
om iets te doen aan de grondeigenschappen,
en wel door verdichting. Verdichten van
losgepakt zand zorgt ervoor dat zettingsvloei
ingen niet meer kunnen optreden. Daardoor
wordt de kritieke helling aanzienlijk steiler,
zodat veel meer erosie toelaatbaar is voordat
men in moet grijpen. Een gunstig bij-effect is,
dat er minder schade ontstaat bij een eventueel
optredende afschuiving.
Alleen bij het bestorten van een op natuurlijke
wijze ontstane kuilhelling kan men afwachten
hoe het proces zich ontwikkelt. De andere
maatregelen moet men van tevoren nemen;
daarbij is een goede voorspelling van het
ontgrondingsproces van groot belang.
De vraag is nu, wanneer er maatregelen
moeten worden getroffen, welke dat zullen
moeten zijn of welke combinatie men moet
toepassen. Dat hangt grotendeels af van de
resultaten van de ontgrondingsvoorspelling,
van de kritieke taludhelling voor de verschillen
de grondsoorten en van de verhouding tussen
het effect en de kosten van zo'n maatregel.
Bovendien hangt het ook af van de veiligheid
die wordt vereist vanwege een aantal onzeker
heden. De ontwikkeling van de ontgrondingskuil
kan immers niet exact voorspeld worden. Ook
de kritieke kuilhelling is niet exact berekend.
Tot voor kort ging men er van uit dat aan de
rand van de bodembescherming geen enkele
afschuiving of zettingsvloeiing mocht optreden.
Op grond daarvan zou men bijna alle maatre
gelen gecombineerd moeten toepassen, en
daarbij nog strenge criteria moeten hanteren
ook: een zeer kostbare zaak. Daarom is nu voor
een andere benadering gekozen, waarbij men
zich telkens per geval afvraagt hoe ernstig de
gevolgen van een afschuiving of een zettings
vloeiing zullen zijn. Die vraag werd op probabi-
297
