geplaatst- 25 30 m - is het verticale transport
van grondwater bij gelaagde bovenpakketten
onvoldoende verzekerd. Om dit verticale
transport desondanks te bevorderen is het een
praktisch goede en betrekkelijk goedkope
methode om rondom de bouwput een stramien
van zandpalen aan te brengen. Men boort
daartoe gaten van 25 tot 30 cm in doorsnede
tot ruim in het pleistocene, te bemalen zand-
pakket. Hierin wordt vervolgens grof zand of
soms filtergrind gestort. Dit gebeurt op korte
afstanden van elkaar in een stramien van 4 a 5
rijen, drie meter hart op hart. Bij de bouwputten
voor de sifon en de Bathse Spuisluis is deze
vorm van zanddrainage ook toegepast, met als
bijkomend voordeel dat de daar aanwezige
ondiepe weerstandbiedende klei- en veenlagen
werden doorboord, zodat kon worden voorko
men dat nog in belangrijke mate horizontaal
water op de bouwputtaluds uitstroomde.
De onderwaterpompen die in de pompputten
worden opgehangen zijn meestal langwerpige
centrifugaalpompen met een geringe diameter,
zodat ze ruim in de stijgbuizen passen. De
pompen zuigen het water aan en persen het via
stijgleidingen naar de bovengrondse ringleiding
waarop alle stijgleidingen zijn aangesloten. De
ringleiding wordt op ruime afstand van de
bouwwerkzaamheden aangelegd, opdat hij ook
later bij de grondaanvulling niet in de weg
komt te liggen. Bij de bepaling van de pompca-
paciteiten de dimensionering van de ringleiding
dient er rekening mee te worden gehouden dat
de ringleiding tot over de kruin van de ringdijk
van de bouwput moet worden gevoerd.
Bovendien ondervindt het opgepompte water
weerstand wanneer het door de leidingen
stroomt. Om deze weerstanden te overwinnen
stelt men de opvoerhoogte op enkele meters
meer dan het werkelijke waterhoogteverschil
tussen de waterstand in de pompput en de
uitstroomhoogte bij het lozingspunt.
In het bemalingssysteem wordt altijd een
aantal beveiligingen ingebouwd. Bij de elektri
citeitsvoorziening komt dit neer op het inbou
wen van alarmsignaleringssystemen en het
achter de hand houden van een noodstroom-
aggregaat. In de leidingen zelf worden terug
slagkleppen en afsluiters gemonteerd. De kans
op grote schade of grote stagnatie in de
bouwwerkzaamheden wordt zo tot een mini
mum teruggebracht.
Het opgepompte water wordt via de ringleidin
gen op het dichtstbijzijnde open water geloosd.
Bij de bouwput van de sifon is dit de dichtbij
gelegen koppelsloot, die de verbinding vormt
tussen de sifon onder de Schelde-Rijnverbinding
en de spuiboezem bij Bath. Voor de bouwput
van de Bathse Spuisluis ligt dit lozingspunt in
de Westerschelde. De ringleiding is daartoe
over de westelijke ringdijk, waarvan de kruin
ligt op N.A.P. 9 m, naar de buitenteen van
deze ringdijk gevoerd.
De onttrekking van grondwater nabij de
bouwputten is evenals de lozing van het
opgepompte water gebonden aan een vergun
ning. Vergunningen worden verstrekt onder
nadrukkelijk gestelde voorwaarden, vooral
bewakingsbepalingen ten aanzien van kwantiteit
en kwaliteit van het opgepompte water.
Behalve debietmetingen moeten op grote
schaal periodiek grondwaterstandsmetingen
worden uitgevoerd in peilfilters; niet alleen
binnen de bouwput maar ook in een ruime
omtrek buiten de bouwput; ze moeten zowel
het bovenste als het onderste te bemalen
zandpakket betreffen. Dit wordt geëist in een
periode vóór, tijdens en geruime tijd na het
bemalen van een bouwput. Ook moeten
monsters van het opgepompte water worden
genomen en daarop kwaliteitsbepalingen
worden uitgevoerd. De resultaten hiervan
worden periodiek aan verschillende instanties
toegezonden, waaronder de provincie. De
bewaking van de wateronttrekking en het
volgen van de invloed op de omgeving is
hiermee verzekerd.
Uit de praktijk is gebleken dat de geadviseerde
en dienovereenkomstig uitgevoerde bemalin
gen rond de vier genoemde bouwputten voor
de kunstwerken van het Bathse Spuikanaal
goed hebben gefunctioneerd, zodat de uitvoe
ring van de kunstwerken een vlot verloop heeft
gehad.
448
