meten van de verstrooiing en demping van
ultrasone energie door in het water aanwezige
deeltjes. Naast de zandconcentratie meet dit
apparaat de stroomsnelheid en -richting en de
hoogte van de waterkolom boven de opnemer.
Ook kan het transport direct worden afgelezen,
zijnde het produkt van stroomsnelheid en
concentratie. Het apparaat is ontworpen voor
het meten van sediment met een korreldiameter
liggend tussen de 80 en 210 micron.
Bij andere korreldiameters zal het apparaat
bijgesteld moeten worden met behulp van een
ijkgrafiek die het verband tussen concentratie
en verstrooiings- en dempingsenergie aangeeft.
Het voordeel dat de Akoestische Zandtransport-
meter biedt ligt daarin dat hij snel exacte
actuele gegevens levert en dat men ermee
werkt in een meethut. Men verkrijgt er echter
geen korrelverdelingsdiagram mee en er is
goed geschoold personeel nodig voor de
bediening. Voor de ijking van de Akoestische
Zandtransportmeter is per meting minimaal 1
PFS-monster nodig.
De Zijdelingse Sonar is sinds 1980 in gebruik in
de Oosterschelde voor het uitvoeren van
inspecties.
Ook bij het 'Carjan'-bedrijf speelde deze
apparatuur een belangrijke rol gedurende de
verschillende handelingen met de matten.
Voorafgaande aan het leggen van een mat
werden er sonarplaatjes gemaakt en op grond
daarvan werden beslissingen genomen over
eventuele extra opschoonslagen.
De Zijdelingse Sonar bestaat uit een registratie
apparaat met een aan een kabel gesleepte vis
waarin zich twee zenders bevinden die zijwaarts
gericht staan, en een zender waarmee de
positie van de vis ten opzichte van de bodem
wordt bepaald. Deze zijwaarts gerichte zenders
zenden een geluidsimpuls uit; het gereflecteer
de geluid wordt van de bodem terugontvangen.
De geluidsimpulsen worden met regelmatige
tijdsintervallen uitgezonden en de van de
beluide strook terug ontvangen echo's worden
zodanig verwerkt dat het registratie-apparaat
de bodem op schaal registreert.
Het verkregen beeld is afhankelijk van de
frequentie waarmee wordt gewerkt, de horizon
tale openingshoek van de zender en de puls
lengte van het uitgezonden signaal. De voor de
operationele begeleiding gebruikte Zijdelingse
Sonar maakte gebruik van de frequenties 100
en 500 Khz.
Verwerking
We kunnen al naar gelang de gegevens verder
zijn uitgewerkt, drie soorten gegevens onder
scheiden; actuele, primaire en secundaire.
Fig. 8. Voorlopig overzicht
van gemeten stroomsnelheden
en -richtingen, met de posities
van de meetapparatuur
De actuele gegevens werden zoals eerder
gezegd verstrekt door de meetcoördinator. Die
legde zijn waarnemingen tevens vast in een
verslag. Vooral bij metingen in de nabijheid
van damaanzetten waar een complex stroom
beeld aanwezig is, zijn de gegevens bijzonder
waardevol voor de verdere verwerking.
De actuele gegevens worden verwerkt tot
primaire, door ze te controleren op betrouwbaar
heid en ze presentabel te maken, dat wil
zeggen door ze samen met de voorspelling in
539
