voortaan het blik van alle pijlers voorafgaand
aan het transport te verwijderen. Dat betekende
werk onder water. Voor dit zeer omvangrijke
karwei werd een contract gesloten met een
maatschap waarin drie duikbedrijven
samenwerkten. Er werd een ploegendienst
ingesteld, waardoor er per week 168 uur kon
worden gewerkt. Tegelijk vroegen nog andere
werkzaamheden de aandacht, zoals inspectie
van bodem en oevers, assistentie bij het
leggen van funderingsmatten, verboeiing van
ankerpalen en inspectie van voorloperkabels.
Zo kwam het dat niet zelden 60 tot 70 duikers
tegelijk in de Oosterschelde aan het werk
waren.
In het begin van de beschreven periode, tot
1971, werd er gedoken in het zogenaamde
Standaardpak, een duikuitrusting met koperen
helm, loden schoenen en luchtvoorziening
vanaf het begeleidende vaartuig. Toen er in de
Oosterschelde inspectie moest worden verricht
op bodembeschermingen van grote omvang,
werd uitgezien naar een modernere uitrusting.
De nieuwe keuze vergrootte de mobiliteit van
de duiker vele malen, verbeterde de communi
catie tussen duiker en schip, en was daarmee
ook aanzienlijk veiliger. Deze uitrusting wordt
nog tot op vandaag gebruikt. Tot de standaard
uitrusting van een duiker hoort thans bovendien
een videocamera.
De wisselende doorzichtigheid van het Ooster-
scheldewater veroorzaakt dat de inspecteurs
het geheel van een waterbouwkundige construc
tie al gauw niet meer kunnen overzien. Zij
moeten hun beeld opbouwen vanuit details die
ze zien. De duikers dragen daardoor een grote
verantwoordelijkheid voor het werk, maar ook
voor zichzelf en hun collega's.
Organisatie
De uitvoering van de onderwaterwerkzaamhe
den wordt geregeld in een afzonderlijke
overeenkomst tussen enerzijds de Rijkswater
staat en anderzijds de vennootschap onder
firma 'Duikcombinatie Oosterschelde', een
onderaannemer van de uitvoerende aannemers
combinatie Dosbouw. Deze aannemer zorgt
ervoor dat de werkzaamheden voor de kering
worden gecoördineerd met de voortgang van
het constructie- en montagewerk. Daarnaast
heeft de Rijkswaterstaat aparte overeenkomsten
afgesloten met verhuurders van duikvaartuigen,
die aan de aannemer ter beschikking werden
gesteld.
Van de zijde van Dosbouw is voorde coördinatie
een team gevormd, bestaande uit een hoofd
uitvoerder van Dosbouw, geassisteerd door
68
Fig. 1. Organisatie van de
onderwaterwerkzaamheden
een paar werkvoorbereiders, en een hoofduit
voerder en uitvoerders alsook werkvoorberei
ders van D.C.O., en tenslotte een aantal
duikploegen. In verband met de veiligheid en
de werkbaarheid dient een duikploeg te
bestaan uit minstens twee duikers en een
seinmeester. Het dagelijks toezicht van de zijde
van de Rijkswaterstaat valt onder verantwoor
ding van een projectleider, bijgestaan door
assistent-projectleiders en opzichters.
De Duikcombinatie is in de eerste plaats een
dienstverlenend bedrijf voor de voornaamste
activiteiten binnen het Oosterschelde-project.
Vanuit de deelorganisaties - die men op het
werk doorgaans 'bedrijven' noemt - worden
aanvragen ingediend voor het verrichten van
onderwateractiviteiten. Daarbij wordt meege
deeld op welke termijn het voorgestelde werk
volgens de planning moet zijn gerealiseerd.
Het duikbedrijf inventariseert de aanvragen
wekelijks en doet een voorstel voor uitvoering
aan de aanvragers. Er is derhalve een voortdu
rend proces van prioriteitstelling aan de gang,
temeer daar soms op korte termijn wijzigingen
optreden in de deelplanningen.
Het coördinatiecentrum stelt tenslotte de
volgorde vast van de uitvoering der duikop-
drachten, zulks in overleg met de uitvoerder er
duikleider, en natuurlijk met de opzichter.