zijn foor Duitse instanties vergunningen
veil end aan de Rijkswaterstaat voor het
win en van 1 750 000 m3 zand in de Oude
We tereems.
In t bel 1 zijn de in de afgelopen jaren
gev tnnen hoeveelheden voor de noordelijke
zee jk aangegeven; de tabel geeft tevens een
indi atie van het tempo waarin de werken zijn
uitg voerd.
De ei voor de afdekking van het binnentalud,
de uin en het bovenste deel van het buiten-
talu is ontleend aan de bestaande zeedijk, de
kwe der binnen de dijkverbreding, een terrein in
de nmapolder en het ingedijkte deel van de
kwt der bij de bochtafsnijding op de grens van
de oordpolder en de L. Homanpolder. Het
terr in hier is eigendom van de stichting 'Het
Gro inger Landschap'; als onderdeel van het
wei werd het ingericht als natuurgebied.
Uit oering
De Immelanderzeedijk was voorheen slecht
toe ankelijk door het ontbreken van goede
ver, arde aanvoerwegen; ook in de lengterichting
wa angs de zeedijk nauwelijks transport
mo elijk. Daarom is in 1975 allereerst begonnen
me de aanleg van drie toegangswegen naar de
zee jk. De dijk was namelijk voor de uitvoering
van TVest naar Oost verdeeld in drie panden.
Vor elk pand werd in een apart bestek eerst
een tnderhoudsweg aangelegd op de binnen-
bei van de zeedijk, die tijdens de uitvoering
tevi is diende als werkweg.
In c bestekken zijn ook de twee bochtafsnij-
din, -n en indijkingen opgenomen. Was de weg
lam een pand eenmaal gereed, dan werd
beg nnen met de dijkverzwaring.
Lan s de Emmapolderdijk was reeds een
summiere wegverharding op de binnenberm
aan ezig, die na de dijkverzwaring is
veri euwd.
De e genlijke dijkverzwaring begon met het
mac naai terzijde schuiven van de laag klei op
en v tr het buitentalud. Hiermee werd op de
kwe tr een perskade opgeworpen, die tevens
diende als vluchtkade voor het vee op de
kwelder, wanneer die bij een hogere waterstand
dreigde onder te lopen. Tussen de perskade en
de oude dijk werd de dijkkern opgespoten met
zand. Dit zand is rechtstreeks vanuit de
Waddenzee in het werk gespoten, via pers
leidingen over het wad. Na de ontwatering van
het zand werd het meest zeewaartse deel van
het stort ontgraven en overgebracht naar de
nieuwe kruin, waarna men kon beginnen met
de teenconstructie. Als eerste werden palen en
teenschot geplaatst, dan filterdoek aangebracht
en mijnsteen, afgevlakt met steenslag; tenslotte
werden de betonblokken gezet. De basalt
betonblokken die in de Ommelanderzeedijk zijn
verwerkt, werden met de hand gezet omdat ze
onregelmatig van vorm zijn. Later is een
geslaagde proef uitgevoerd met het machinaal
zetten. De betonblokken in de Emmapolderdijk
Fig. 4. Prognose van de bodem
daling ten gevolge van aard
gaswinning in 2025
Tabe Zandwinning voor de Groninger zeedijken
jaar winplaats hoeveelheid (m3)
1980
1981
1982
1983
1984
1985
Oort
Oort
Oude Westereems
Zuidoost-Lauwers
Oude Westereems
Zuidoost-Lauwers
Zuidoost-Lauwers
Zuidoost-Lauwers
334.000
949.000
945.000
273.000
769.000
1.071.000
860.000
815.000
dijkvak
Ommelanderzeedijk, pand 1
Ommelanderzeedijk, pand 1
Emmapolderdijk
Ommelanderzeedijk, pand 2
Emmapolderdijk
Ommelanderzeedijk, pand 2
Ommelanderzeedijk, pand 2
Ommelanderzeedijk, pand 3
3
215