Contractvormen en contract strategie Van de met de Oosterscheldewerken gemoeide kosten is ongeveer de helft besteed via raamovereenkomsten. De andere helft is uitgegeven volgens de methoden van openbare aanbesteding dan wel besteding op uitnodiging, en via opdrach ten aan gespecialiseerde instituten. Behalve de raamovereenkomst zijn de toegepaste bestedingsvormen in Nederland zeer gebruikelijk; zij behoeven geen nadere toelichting. Vooral bij de totstandkoming van de compartimenteringswerken is veelal op de bekende openbare-aanbestedingsvorm teruggegrepen. Voor wat betreft de werken van de stormvloedkering echter is groten deels gekozen voor de vorm van het raam contract. Zo werden de natte werken en de betonwerken voor 60% op basis van een raamovereenkomst uitgevoerd, terwijl ook voor de staalwerken een raamovereenkomst werd gesloten. In het algemeen zal men kiezen voor een raamcon tract bij omvangrijke en complexe werken, die dan ook veelal een lange uitvoeringsduur vergen. Een ander belangrijk kenmerk bij dit soort contracten is, dat bij het aangaan ervan het ontwerp nog slechts een zeer globaal karakter heeft. Het tijdstip waarop men een dergelijk contract sluit kan sterk variëren. Bij de werken tot uitvoering van de stormvloedkering is het rapport van de Commissie-Klaaszes aanleiding geweest om een reeds afgesloten contract, dat voorzag in de definitieve afsluiting van de Oosterschelde, te beëindigen en te vervangen door een nieuw, met de aannemerscombinatie 'Dosbouw'. Met dezelfde combinatie was eerst al een studiecontract gesloten, voor ontwerp en begroting van drie alternatieve stormvloedkeringen. In deze studiefase is er een zeer intensief overleg gevoerd tussen de groep aannemers en de projectorganisatie van de drie bouwdiensten. De uitkomst van de studie zou bepalend zijn voor de definitieve beslissing tot de bouw. Er waren drie randvoor waarden gesteld: een technische, een financiële en een temporele. Een der alterna tieven kon binnen die randvoorwaarden worden gerealiseerd, en daar werd dan ook goedkeurjng aan gehecht door de toenmalige regering. Een en ander leidde tenslotte tot het sluiten van het raamcontract, bekend onder nummer DED-1 750, waarvan de ondertekening eerst, na langdurig onderhandelen over de uitgangspunten, plaats vond op 29 september 1977. Het contract moet worden beschouwd als een handleiding voor de beide contractpartners inzake de prijsvorming. Het bevat geen werkbeschrijvingen. Die zouden al naar gelang het ontwerp meer gestalte kreeg en afhankelijl- van de planningsuitgangspunten in de vorm van deelovereenkomsten worden uitgebracht. Aangezien de contractpartners voor de duur van het contract een verbintenis zijn aangegaan waarbij het concurrentie-element vrijwel is uitgesloten, is het van belang dat de prijsvor ming van deelcontracten zo is geregeld, dat de opdrachtgever het werk voor een aanvaard bare prijs verkrijgt. Een contractvorm als het raamcontract moet rekening houden met de belangentegenstelling tussen de beide contractanten. Immers, de opdrachtgever wenst zijn eindprodukt, de stormvloedkering, zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit ervan te realiseren binnen de gestelde tijd en tegen zo laag mogelijke kosten; de aannemer daarentegen wenst dit eindprodukt te bouwen met gebruikmaking van zo min mogelijk offers ter verkrijging van een zo hoog mogelijke winst. Vanwege deze belangentegenstelling is het belangrijk dat het contract elementen bevat die beider belangen op acceptabele wijze zeker stellen. Ten aanzien van de verantwoordelijkheden binnen het raamcontract hoeft geen verschil van mening bestaan. De opdrachtgever droeg steeds de eindverantwoordelijkheid voor het ontwerp, terwijl de aannemer verantwoordelijk was voor de uitvoering. Toch heeft de sterk geïntegreerde samenwerkingsvorm gedurende de loop van het project er toe bijgedragen dat ook de aannemer, mede als gevolg van de gekozen werkmethoden en de daarbij ontwik kelde gespecialiseerde werkschepen, een 514

Tijdschriftenbank Zeeland

Driemaandelijks bericht Deltawerken | 1987 | | pagina 16