Samenvattingen
Inleiding
De Deltawerken hebben 30 jaar geduurd en
12 miljard gulden gekost. In de laatste
periode van tien jaar werd acht miljard gulden
besteed. Het werk aan de stormvloedkering in
de Oosterschelde was dan ook van een
bijzonder en innovatief karakter, en er moest
een heel nieuwe vorm van management voor
worden ontworpen. In de hierna volgende
bijdragen komen allerlei aspecten daarvan
afzonderlijk aan de orde.
Projectmanagement
De traditionele organisatie van de Rijkswater
staat was niet berekend op het uitvoeren van
een zo gecompliceerde taak als de bouw van
de Oosterscheldekering. Er werden nieuwe
samenwerkingsverbanden opgezet, met name
tussen de directies Deltadienst, Bruggen, en
Sluizen en Stuwen. Er werden raamcontracten
afgesloten met twee aannemerscombinaties.
Dit hield onder meer in dat de aannemers in
meer dan de gebruikelijke mate participeerden
in het ontwerp. Achteraf kan men vaststellen
dat het werk technisch geslaagd is gereali
seerd, in 10% meer tijd dan geraamd, en
tegen 30% meer kosten.
Planning
De projectgewijze aanpak die voor de Ooster-
scheldewerken is gekozen, onderscheidt zich
van het zogenoemde functionele management
door de gelijktijdige ontwikkeling van onder
zoek, voorbereiding en uitvoering, en doordat
de coördinatie is opgedragen aan een project
team in plaats van aan het lijnmanagement.
544
De interactie tussen de betrokkenen wordt
daardoor sterk geïntensiveerd. Zeer belangrijk
is het coördinatieplan, dat veelal de vorm
krijgt van een netwerkplanning, waarvan
vooral het kritische pad dient te worden
bewaakt. Een verder hulpmiddel is de risico
analyse. Voor de verschillende fasen van het
werk werden uit deze hoofdplanning uitvoe
ringsschema's afgeleid. Bij de compartimen-
teringswerken werd een vergelijkbaar systeem
gehanteerd.
Contractvormen en contractstrategie
Ongeveer de helft van de met de Oosterschel-
dewerken gemoeide kosten is besteed door
middel van raamcontracten. Dat was nodig,
gezien de omvang en de complexiteit van de
werken, en omdat ontwerp en uitvoering
elkaar gedeeltelijk zouden overlappen. Bij een
raamcontract wordt de langdurige samenwer
king geregeld tussen de opdrachtgever en de
hoofdaannemer - in dit geval de aannemers
combinaties 'Dosbouw' en 'Ostem'-, en
worden regels overeengekomen voor de
prijsvaststelling bij de later te sluiten deelcon-
tracten. Het contract dient ook prikkels te
bevatten voor een efficiënte bedrijfsvoering.
Bij de betonwerken en de natte werken kon
voor de prijsstelling nuttig gebruik worden
gemaakt van het herhalingseffect. In andere
gevallen werd een proefperiode afgesproken,
waarin verkend kon worden welke tijdsduur
met de uitvoering van het werk was gemoeid.
Over de begroting moest niettemin soms
langdurig worden onderhandeld. De financiële
rapportage was dan ook een onmisbaar
instrument bij de bewaking van het budget.
Voor de compartimenteringswerken kon een
meer traditionele contractvorm worden
gebruikt.
Afgeleide effecten
Er is een verkennend onderzoek uitgevoerd
naar de mogelijke afgeleide effecten die de
Oosterscheldewerken zullen hebben op
technisch en economisch gebied. De structuur
van markt en produktie kunnen door een zo
grootschalig project blijvend worden beïnvloed
De ondervraagde bedrijfsmanagers en
hoofden van diensten meenden in meerderheid
dat zulke effecten wel optraden, maar men
kon die beweringen niet met cijfers staven.
Alleen in de sector meetsystemen en onder
waterinspectie is de markt significant gegroeid