relatieve bodemdaling en zeespiegelrijzing,
per eeuw, van 20 cm. De blijvende kruinhoogte
zou dus N A P. +8,80 m moeten zijn.
Voor de aanleghoogte van de dijk moest er
nog een schepje bovenop worden gegooid
Aan de hand van bodemonderzoek kon de
zetting van de ondergrond worden bepaald,
terwijl rekening werd gehouden met 6% klink.
Met meer recht kunnen we in het laatste geval
zeggen: variabel; niet alleen in de lengterichting
van de dijk, als gevolg van een sterk wisselende
draagkracht van de bodem, maar ook in
dwarsrichting mocht verwacht worden dat de
zetting sterk zou variëren.
Bij de vaststelling van het dwarsprofiel van de
Amsteldiepdijk is ook een alternatief in het
onderzoek betrokken: een zogenaamde
overslagdijk. Uit kostenoogpunt was dat niet
eens veel aantrekkelijker, omdat ook de kruin
en het binnentalud van een gesloten bekleding
zouden moeten worden voorzien. Van dit
alternatieve plan werd dan ook afgezien in
verband met landschappelijke en milieu-tech
nische bezwaren en verwacht zwaarder
onderhoud.
De kern van zand in de dijk moet uiteraard
worden verdedigd met materialen die bestand
zijn tegen golfaanval, golfoverslag en water-
overdrukken van binnen uit. De teenconstruc
tie bestaat uit azobé-houten palen en een
teenschot, met aan de zeezijde een bestorting
van 1 ton steen per m2 op een polypropeen-
weefsel. Boven de teenconstructie komt van
N.A.P. +0,70 tot N.A.P. +2,40 meter de
noodzakelijke open verdediging, die hier
wordt uitgevoerd in zetwerk van 30 cm lange
betonzuilen op een 30 cm dikke filterlaag. De
rest van het ondertalud en de 4 meter brede
berm worden uitgevoerd in waterbouwasfalt-
beton, respectievelijk 30 en 20 cm dik. Boven
de berm begint de kleibekleding, tot N.A.P.
7,50 meter nog verdedigd met betonzuilen,
die over de kruin doorloopt naar binnentalud
en binnenberm.
Een periode van 7 jaar, van 1 984 tot 1990, is
erg lang om achter onveilige dijken te wonen
en te werken. Om de situatie zo snel mogelijk
iets veiliger te maken, werd in eerste instantie
de binnenzijde van de Balgzanddijk versterkt,
zodat de kruin 2 meter hoger kwam te liggen,
op N.A.P. +7,50 m. De overschrijdingskans
voor een dijkdoorbraak bij een waterstand van
N.A.P. +4,00 m vermindert daardoor van 1
keer per 30 jaar naar 1 keer per 300 a 400
jaar. Deze fase werd, na 3 jaar bouwen, in
augustus 1987 bereikt.
De uitvoering is aan de buitenzijde moeilijker
dan aan de binnenkant, omdat de bekleding
van de bestaande dijk moet worden verwijderd.
terwijl iedere laag direct weer moet worden
voorzien van een nieuwe verdediging. Boven
dien moet dat in een korte tijd worden
uitgevoerd, in de periode tussen 1 april en 1 5
oktober. Op die laatste datum moet een
goede waterkering aanwezig zijn. Een vreemd
soort werk, vooral voor de aannemers, die in
het zomerhalfjaar veel werk moeten verzetten,
om daarna pardoes het materieel stil te zetten
en de werknemers naar huis te sturen, tot 1
april van het volgend jaar.
Maatgevend is de aanvoer van zand. Het zand
wordt vanaf de Waddenzee aangevoerd met
zelfvarende steekhopperzuigers van 500 a
600 m3, met een gezamenlijke produktie van
12 000 m3 per week. Met behulp van een
hydraulische kraan op een ponton worden de
zandschepen gelost. Via moderne transport
bandinstallaties kan het zand direct droog in
de dijk worden verwerkt. Het materieel schuift
daarbij langzaam door het kanaal langs de
acht kilometer lange Balgzanddijk. Voor het
aanbrengen van zand langs de Amsteldiepdijk
is een vaste transportbandinstallatie opgesteld
en wordt het zand met dumpers vervoerd.
Om te kunnen zien hoe alle werkzaamheden
op elkaar aansluiten en welke capaciteiten er
moeten worden gehaald, zijn goede planning
schema's onontbeerlijk. Naast totaaloverzich
ten worden er ook meer gespecificeerde
tijd/weg-diagrammen opgezet, die meestal
gelden van 1 april tot 1 5 oktober. Het is
beslist niet eenvoudig om met alle randvoor
waarden en leveringen rekening te houden bij
de keuze voor in te zetten mankracht en
materieel, en om de trein in een bepaald
tempo zonder storingen aan de gang te
houden. Zo'n 'trein' bestaat bijvoorbeeld uit
de volgende handelingen: cunet graven,
grondverbetering aanbrengen, teenconstructie
maken van azobé, kraagstuk maken met steen
afkomstig uit de oude dijkbekleding; dan de
bestaande dijk ontmantelen, zand aanbrengen
profileren en verdichten, filterlagen leggen, de
bekleding van betonblokken met steenslagvul
ling erop aanbrengen, en de kleiafdekking
verzorgen. Een goede bedrijfsvoering is voor
dit alles een eerste vereiste.
Regelmatig worden de opgetreden zettingen
opgenomen, door middel van waterpassing
over de vele geplaatste zakbaken. Bij de zo
geregistreerde waarnemingen kan na elke
ophoging worden gezien dat de ondergrond
telkens iets verder wordt samengedrukt.
Door de geadviseerde fasering met laagsge
wijze opbouw en vrij lange consolidatieperiodt
goed in acht te nemen, heeft men in de
achterliggende vier jaar geen onverwachte
problemen ontmoet.
662
