8. Muurtje rond R.K. Kerk.
Dit muurtje is alleen in de ZO—hoek begroeid,
hier groeien net onder de kop, muurkorstmos
(alleen aan de O-kant), muurmos, muurvaren,
(17 ex.) en zilvermos (alleen aan de N-kant).
Tot nu toe heb ik alleen muurtjes van baksteen,
gemetseld met kalkspecie behandeld. Natuurlijk
zijn er ook andere typen muurtjes. Zo zullen
hele oude, vochtige muren die met cement gemet
seld zijn ook wel een begroeiing van mossen en
dergelijke kunnen krijgen. Verder kunnen muren
gemaakt zijn van natuursteen. En als je een
muurtje maakt speciaal voor de plantengroei, dan
kunnen leem of een mengsel van oude rundermest
met zand of weet ik veel wat ook gebruikt worden
als specie. Geen van bovengenoemde soorten heb
ik echter gevonden in onze streek. Wel kan ik
nog noemen de muur welke is opgetrokken van een
zacht materiaal, te denken valt aan een soort
gasbetonblokken, aan de west-kant van het eer
dergenoemde schuurtje bij Smedekensbrugge. Deze
muur is jarenlang geërodeerd door langsspoelend
regenwater van ft dakje wat erop rust, op som
mige plekken ziin er zelfs al gaten in gevallen.
De afvalresten (o.a. van dakbegroeiing, waaron
der mos, vogeluitwerpselen, stof) die er tot een
humuslaagje zijn geworden, maken het mogelijk
dat er hier en daar muurmos, een ander mos, grote
brandnetel en straatgras groeien.
In totaal heb ik in West Zeeuwsch Vlaanderen zo*n
80 met meer dan alleen mossen begroeide muurtjes
gevonden en onderzocht, vooral in Aardenburg,
Sluis, Cadzand, Groede, Ijzendijke en Hoofdplaat.
Het zijn vooral tuinmuren, maar ook oude muren
van gebouwen zijn vaak begroeid, voorbeelden
zijn enkele boerderijen en huizen, de kerk in
St. Kruis, !t oude postkantoor in Groede, en een
oud fort als de Stenen Beer. Verder de gracht
muren in Sluis en enkele stenen bunkers (op be
tonnen bunkers groeien ook vaak planten, maar al
leen in gleuven en gaten met grond erin). Wat
ik nog niet gevonden heb
zijn stenen bruggetjes en
stenen waterputten die met
varens of zaadplanten be
groeid zijn.
Van de specifieke muur-
planten die ik hier in
West Zeeuwsch Vlaanderen
heb aangetroffen zijn al
leen muurvaren en muur-
leeuwebekje heel algemeen.
De gele helmbloem kwam ook nogal een voor, terwijl
tongvaren en klein glaskruis hier zeldzaam te noe
men zijn.
Soorten die ook elders groeien, maar toch karak
teristiek voor zonde muurvegetaties te noemen zijn
en die ik hier gevonden heb zijn korstmossen,
levermossen en mossen, mannetjesvaren, gewone eik
varen, liggende vetmuur, muurpeper, kandelaartje,
gewone en muurzandkool, bergbasterdwederik, grote
leeuwebek, akkerstreepzaad
en stijf hardgras.
leuk bij het zoeken van
oude muurtjes is ook, dat
je allerlei leuke binnen
plaatsen en oude tuintjes
vindt. Leuke soorten die
daar veelvuldig groeien
zijn stinkende gouwe, nagel-
kruid, stijve klaverzuring,
hondspeterselieeenjarig
bingelkruid, harig knop-
kruid en moederkruid. Som
mige van deze soorten groe
ien ook vaak op muurtjes.
Tenslotte wil ik nog wijzen
op de diverse stukjes kui
tuur die je tegenkomt bij
ft onderzoeken van oude
muurtjes. Vaak moet je bij
~^/i
