gallen in west zeeuws
Vlaanderen
stig ogenblik bij die diepe plas, "bijna
gevallen in een geultje, goed verborgen
onder de vegetatie, nog 20 holenduiven
en wat oeverpiepers.
Met danlc aan Jos en 't Zeeuwse Landschap.
Eric Marteijn.
visarend
-8-
Een gal is een vergroeiing van een plant, die
onder invloed van een ander organisme ontstaat.
De gal wordt dus uiteindelijk door de plant
zelf gevormdDe veroorzaker leeft gewoonlijk
op of in de gal, en onttrekt er zijn voedsel
aan. Het is niet altijd even gemakkelijk uit
te maken, of de een of andere afwijking van
een plant een gal is. Zo kan een opgerolde
(en niet verdikte) bladrand een gal zijn, maar
ook direct door een dier veroorzaakt zijn: denk
maar aan bladrollers. De rupsen van een andere
groep vlinders, bladmineerders, kunnen een heel
blad "doorvreten" met gangen (gelig aan de bui
tenkant). Ook kan een vergroeiing uitsluitend
door de plant veroorzaakt zijn, of door ziekten
(virussen, groeistoffen).
Een galvormer (eigenlijk dus galveroorzaker) kan
zowel een plant als een dier zijn. Wat de dieren
betreft: de prikkel tot galvorming gaat slechts
zelden uit van een stof die bij het leggen van
't ei wordt uitgescheiden. Meestal scheiden ei
of larve zelf de benodigde stoffen af, wat blijkt
uit het stoppen van de galvorming als ze voortij
dig doodgaan.
Gallen ontstaan door vergroting en deling van de
cellen van de plant. Meestal begint de galvor
ming van de cellen door wateropname. Bij de vilt-
gallen strekken de cellen zich en gaan ze over
in haren. Celindeling vindt dan verder niet meer
plaats. Bij andere gallen vindt na die celvergro
ting deling van de cellen plaats en wordt een
kleincellig weefsel gevormd, wat zich meestal
differentieert. Gewoonlijk zijn het jonge (nog
groeiende) cellen, die door de galprikkel tot
snelle groei aangezet worden, maar ook andere
cellen kunnen soms weer tot groei aangezet worden.
-9-