gallen in west zeeuws Vlaanderen stig ogenblik bij die diepe plas, "bijna gevallen in een geultje, goed verborgen onder de vegetatie, nog 20 holenduiven en wat oeverpiepers. Met danlc aan Jos en 't Zeeuwse Landschap. Eric Marteijn. visarend -8- Een gal is een vergroeiing van een plant, die onder invloed van een ander organisme ontstaat. De gal wordt dus uiteindelijk door de plant zelf gevormdDe veroorzaker leeft gewoonlijk op of in de gal, en onttrekt er zijn voedsel aan. Het is niet altijd even gemakkelijk uit te maken, of de een of andere afwijking van een plant een gal is. Zo kan een opgerolde (en niet verdikte) bladrand een gal zijn, maar ook direct door een dier veroorzaakt zijn: denk maar aan bladrollers. De rupsen van een andere groep vlinders, bladmineerders, kunnen een heel blad "doorvreten" met gangen (gelig aan de bui tenkant). Ook kan een vergroeiing uitsluitend door de plant veroorzaakt zijn, of door ziekten (virussen, groeistoffen). Een galvormer (eigenlijk dus galveroorzaker) kan zowel een plant als een dier zijn. Wat de dieren betreft: de prikkel tot galvorming gaat slechts zelden uit van een stof die bij het leggen van 't ei wordt uitgescheiden. Meestal scheiden ei of larve zelf de benodigde stoffen af, wat blijkt uit het stoppen van de galvorming als ze voortij dig doodgaan. Gallen ontstaan door vergroting en deling van de cellen van de plant. Meestal begint de galvor ming van de cellen door wateropname. Bij de vilt- gallen strekken de cellen zich en gaan ze over in haren. Celindeling vindt dan verder niet meer plaats. Bij andere gallen vindt na die celvergro ting deling van de cellen plaats en wordt een kleincellig weefsel gevormd, wat zich meestal differentieert. Gewoonlijk zijn het jonge (nog groeiende) cellen, die door de galprikkel tot snelle groei aangezet worden, maar ook andere cellen kunnen soms weer tot groei aangezet worden. -9-

Tijdschriftenbank Zeeland

't Duumpje | 1980 | | pagina 6