STOKBONEN EN PIMPAMPOENTJES
Onze lieveheersbeestjes heten ze in het Nederlands.
Bij het verwijderen van de uitgebloeide bonen vielen ze
op door hun talrijkheid en verscheidenheid.
Er waren rode met zwarte stippen, zwarte met rode stip
pen en ook gele met zwarte stippen. Sommigen hadden er2,
anderen 4,7, 9 of 11. Zelfs waren er met 22 stippenl
Allemaal in enkele vierkante meters bonen.
Er blijken wel 3000 soorten lieveheersbeestjes op de wereld
te zijn waarvan er zo'n 60 in Nederland yoorkomen. Ook
binnen de soort schijnen ze erg in kleur en tekening te
kunnen variëren. Kijk bijvoorbeeld maar eens op de teke
ning naar de 2-stippelige.
Zowel de larven als de imago's leven van bladluizen.
De larven komen na 7 dagen uit de grote paketten eitjes
en groeien erg veel in de komende vier weken, waarin ze
driemaal vervellen. Daarna gaat de larve 8 dagen lang in
een popstadium waarna, eerst nog bleek en zacht, later
voller van kleur en harder, een lieveheersbeestje te
voorschijn komt.
Een gemiddeld lieveheersbeestje schijnt van ei tot aan
zijn dood zo'n 3000 bladluizen te eten.
Zijn talrijkheid heeft het waarschijnlijk ook te danken
aan zijn opvallende kleur, die dient als waarschuwing
tegen o.a. vogels. Ze scheiden nl. bij aanraking een geel
secreet af dat een bittere smaak en een onaangename geur
heeft. Als een vogel eens zo'n nare ervaring heeft mee
gemaakt zal de felle kleur hem altijd hieraan herinneren.
Dit secreet overigens werd vroeger nogal eens gebruikt
als pijnstillend middel bij o.a. kiespijn.
In het volksgeloof worden ze als gelukbrengend beschouwd
en er bestaan allerlei versjes waciruit zijn betekenis als
orakeldiertje in liefdes zaken duidelijk wordt. Dit wordt
door sommigen in verband gebracht met het feit dat het
kevertje bij de oude Germanen aan de godin Freya toegewijd
was.
De winter brengen ze door tussen de schors of onder
de bast van bomen of tussen bladafval op de grond.
Voor de meer geïnteresseerden zijn de volgende boekjes
aan te raden:
J.L. Pauwels (1941) Het onze-lieve-heersbeestje in de
dialecten en folkloren
-100-
Lieveheersbeestjestabel door J.L. Van Goethem, uitgave
van BJN—CJN—KJN-NJN, 1975.
Dit was alleen nog maar iets over deze kevertjes, maar
uit dezelfde bonen of eronder vond ik minstens 25 verschil
lende soorten spinnen. Ook pissebedden, snuitkevers,
cicaden, wantsen, oorwormen, duizendpoten,rupsen, andere
kevertjes, vliegjes en muggen.
En overal zag ik wat men 'geluksspinnetjes' noemt, of
ficieel heet dit insekt, dan kleine insekten vangt de
fluweelmijt, het is rood, enkele milimeters groot en
heeft, net als spinnen, acht poten.
Je hoeft zoals je ziet niet altijd verre reizen te amken om
veel te kunnen verhalen. Kruip eens op je knieën door de
bonen, aardbeien of aardappelen en geniet van dit minia
tuur oerwoud met al zijn typische organismen.
RooA met •zioarte. stippen
f.yU-Zev^ippeUg L.
ERIC MARTEIJN.
ton Me boel hadden el-f stippen.
M-3 bes+aat een 13- stippelig L.
zwart met rode Stippen
"Iweestippelig
NiervleU L.
er pimts L
en clan ■zijm er ooU viog gee\ tviefc zuwte st'.ppgH.
Zoals Wet 44- 7.Z-
sti ppelig L.
-101-
Tweesb'ppelig L- r
A
VI
