Voorbereiding
Om de arbeidsintensieve inventarisatie
uit te voeren, rekenden we op de mede
werking van de hoogste klassen van de
lagere scholen. Het projektgroepje, be
staande uit 4 personen, benaderde begin
maart de onderwijzers van alle lagere
scholen. Tot onze grote tevredenheid
zegden allen hun medewerking toe en
konden we verder met de voorbereidin
gen.
Het is erg belangrijk, dat de kinderen
weten waarom de inventarisatie herhaald
werd. De gegevens die worden verzameld
zeggen iets over de natuur in onze om
geving. Met dit inzicht kan eventueel
ook wat gedaan worden in het kader van
het natuurbehoud.
Om de kinderen voor te bereiden op het
veldwerk en ze het één en ander bij te
brengen over de huiszwaluw werd lesma
teriaal gemaakt. Dit bestond uit een les
brief, waarin informatie was verwerkt en
vragen of opdrachten waren opgenomen.
De tekst'Huiszwaluw ook trekvogel' kon
in de leesles gebruikt worden.
Voor de onderwijzer(es) hadden we wat
achtergrondinformatie verzameld en
aanwijzingen opgesteld voor de uitvoe
ring van de inventarisatie. Iedere school
kreeg een eigen telgebied. We hebben de
leerkrachten voorgesteld om eerst met de
hele klas ergens in de buurt van de
school te gaan kijken naar huiszwaluw
nesten. Het was ook van belang, dat de
kinderen de verschillen leerden kennen
tussen de huiszwaluw en de boerenzwa
luw en de nesten.
Voor de inventarisatie was een speciaal
formulier gemaakt, waarop ook de kleur
van de goot kon worden ingevuld. We
hadden de indruk, dat de huiszwaluw
een voorkeur heeft voor een lichte kleur
goot en een zwarte goot zoveel mogelijk
vermijdt. De kinderen moesten ook
gewezen worden op de mogelijkheid dat
een mus het nest gekraakt heeft. Dit is te
zien aan het stro of gras dat uit de ope
ning van het nest steekt. Natuurlijk
moest ook aan de zijkant en de achter
kant van de huizen gekeken worden,
zodat af en toe werd aangebeld. In de
krant was aan het projekt ruim aandacht
besteed, zodat de meeste inwoners op de
hoogte waren van de komst van de kin
deren. Het materiaal werd persoonlijk
bij de leerkrachten afgegeven, zodat
eventuele vragen of opmerkingen meteen
beantwoord konden worden.
De uitvoering,
Van de 28 lagere scholen in West Zeeuws
Eén van de grote kolonies was te vinden
bij Buise.
Vlaanderen heeft uiteindelijk het over
grote deel meegedaan. Slechts 2 scholen
hebben het laten afweten. Omdat het
projekt in de maand juni werd uitge
voerd bestond tijdig duidelijkheid over
de leemtes, zodat leden van de vogel
werkgroep van 't Duumpje aanvullende
gegevens konden verzamelen. Ook wer
den in een aantal gevallen de resultaten
van de schoolkinderen gekontroleerd.
Meestal klopten die aardig, maar bij één
school was blijkbaar het verschil tussen
huis- en boerenzwaluw niet uitgelegd,
wat een flinke vertekening betekende
t.o.v. de werkelijke situatie.
We hebben de indruk gekregen, dat er
van het lesmateriaal weinig gebruik is
gemaakt, al is dat niet systematies nage
gaan. Deels is dit toe te schrijven aan het
feit dat het projekt in de maand juni
moest worden uitgevoerd, toch al zo'n
drukke maand voor de meeste leerkrach
ten. Desalniettemin zijn we bijzonder te
vreden over de deelname van de lagere
scholen in onze streek,
Resultaten
In aanmerking genomen het feit dat de
aantallen broedparen aanmerkelijk kun
nen schommelen, is één van de konklu-
sies dat het aantal broedparen in West
Zeeuws Vlaanderen drastics is terugge
lopen.
In 1984 werden slechts 1905 paren geteld
tegenover 3712, 4049 en 4582 in resp.
1967, 1968 en 1969.
Van de 20 grote kolonies die de streek
eind zestiger jaren nog telde, zijn er nu
nog 6 over. Uit het overzicht blijkt dat
geen enkele kolonie meer dan 100 paren
bevatte, terwijl dat toendertijd er nog 4
waren.
Grote kolonies van de huiszwaluw in
WZV1 in 1984 waren:
Buise Maagdenweg, Draaibrug 54
Langeweg 11, Aardenburg 57
hoeve Wilgenhorst, Sluis 54
Goedleven 1 56
Melkfabriek IJzendijke 65
Wittestraat 2, Biervliet 89
Alle grote kolonies zijn buiten de be
bouwde kom te vinden, zoals blijkt uit
onderstaand overzicht.
binnen buiten
kolonie- bebouwde bebouwde
grootte kom kom totaal
1
139
52
191
2-5
105
82
187
6-10
16
26
42
11-25
4
19
23
26-50
-
5
5
50
1
5
6
Zwaluwkolonie bij een 'mestbocht', toeval?
4
