beheerskomitee zwinstreek
EEN VOORSTEL VOOR EEN BE
HEERSKOMITEE VOOR DE ZWIN
STREEK.
Naar aanleiding van de inplanting van
het vakantiedorp het 'Zwinse Duin' in de
gemeente Sluis in de onmiddelijke omge
ving van het Zwinreservaat werden kon
takten gelegd tussen de burgemeesters
van Sluis en Damme, de heren Asselbergs
en Coens. Er werd gewezen op de duide
lijke noodzaak een intensiever grensover
schrijdend overleg uit te bouwen. Er
werd voorlopig afgesproken dit overleg
informeel te houden en projekten met
een grensoverschrijdende weerslag op de
agenda te plaatsen. Beiden pleitten er
voor milieu- en natuurbehoudsvereni-
gingen bij deze informatieuitwisseling te
betrekken. Uit deze gesprekken bleek
duidelijk hoe, in tegenstelling tot wat de
persreakties en de publieke opinie in Bel
gië veronderstelden, het projekt van het
bewuste bungalowpark in een uitvoe
ringsfase verkeerde. In een eerder in 1981
afgesloten inspraakprocedure kon, na
beroep bij de Nederlandse Raad van
State, de oppervlakte van het rekreatie-
projekt enigszins beperkt worden.
De deining rond de aankondiging van de
bouw van dit zomerdorp vormt echter
vooral een aanleiding voor dit befaamde
grensoverschrijdende landschap te komen
tot een gestruktureerd overleg en kon-
Krete beleidsmaatregelen. De negatieve
gevolgen van een al te hoge rekreatiedruk
vanuit de bugalowparken op de
natuurreservaten van het Zwin en de
Kievitepolder, overigens een Natuurmo
nument, moeten door .een aantal kon-
krete maatregelen vermeden of beperkt
worden. De ontwikkeling van de jonge
duinen in de Zwinmonding zelf is weten
schappelijk en ecologies van prioritair
belang en kan door al te intense rekreatie
in het gedrang komen. Zonder specifieke
beschermingsmaatregelen betekent deze
evolutie bijna per definitie een verlies aan
ecologiese waarde voor het Zwinreser
vaat.
Een louter informeel overleg kan echter
precies omwille van zijn vrijblijvend ka
rakter moeilijk het behoud van de na
tuurlijke rijkdom van het gebied helpen
waarmaken. Men zal zich immers tegen
bepaalde inzichten in bij een aantal be
perkingen moeten neerleggen. Het ge
meente bestuur van Knokke-Heist zal in
tegenstelling tot zijn gemeenteraadsbe
sluit uit februari 1985 geen golfterrein in
de Kleyne Vlakte door de NV Compagnie
Immobilière du Zoute kunnen laten aan
leggen. De gemeente Sluis zal het rekre-
atieve gebruik van het Zwin moeten te-
reugschroeven. De bereidheid aan dit o-
verleg een zeker bindend karakter te ver
lenen zou een erkenning van de Zwin
streek als een internationaal hoogwaardig
landschap weerspiegelen. Recente mani
festaties als de tentoonstelling '2000 jaar
Zwinstreek' in Knokke hebben duidelijk
aangetoond dat de Zwinstreek zich niet
tot het Zwinreservaat en zijn onmidde
lijke omgeving beperkt maar zich als één
organies geheel over het gehele gebied
van de Middeleeuwse Zwingeul tot Dam
me uitstrekt.
Het beheerskomité zal zich als streekge
bonden gesprekspartner tegenover pro
vinciale en nationale administraties en
tegenover de gemeentebesturen m het
gebied in het belang van een aantal knel
punten in de streek, die voorlopig door
hun ekologies of agraries belang geen ge
schikte advokaat vinden, moeten waar
maken. Ook minder gekende natuurge
bieden als de Hoekevaart verdienen de
volle aandacht. Ondanks het statuut van
reservaatsgebied op het gewestplan Brug-
ge-Oostkust (197:7), konden dit najaar
zonder enige valabele ekologiese studie
baggerwerken op grote schaal doorgaan.
Dergelijke 'onderhoudswerken' met een
landbouwtechniese of waterhuishoudkun-
dige oorsprong, ontsnappen immers aan
enige vorm van kontrole of inspraak.
Polderbesturen, waterschappen of ruil
verkavelingsmaatschappijen werken im
mers zeer autonoom. Een ander voor
beeld hiervan is het snelle verval van het
monument van de Blauwe Sluis te Lap-
scheure, eigendom van de Damse Polder,
dat ondanks een rangschikkingsbesluit
geen restauratie wil beginnen. Dit monu
ment zit als het ware 'te paard' op de
grens en vervulde een sleutelrol in de in
polderingsgeschiedenis. Het aanwijzen -
van de Kruisdijk te Sluis als Natuurmo
nument was noodzakelijk omdat o.a.
planologiese bestemming van het gebied
onvoldoende waarborgen bood, dat de
natuurwaarde van het terrein onaangetast
zou blijven. Kruisdijk staat bekend als
één van de belangrijkste boomkikkerbio
topen in de Benelux.
Deze voorbeelden tonen hoe een aantal
ingrepen in dit landschap ook aan de
kontrole van klassieke administraties air
gemeentebesturen voorbijgaan en wijzen
op de dringende nood aan een ginte-
greerde aanpak en een systematiese
waakzaamheid.
Het samenwerkingsverband tussen milieu
en natuurbehoudsverenigingen als het
Duumpje, de Bond Natuurstudie Knokke
en de Damse Uilenspiegelvereniging en
tussen beheersorganisaties als het Zeeuw
se landschap en de Belgiese Natuur- en
Vogelreservaten zal ongetwijfeld verder
uitgebouwd worden. Dit kan uitgroeien
tot een werkgroep, die de beheers- en
beleidsopties wetenschappelijk voorbe
reidt en inhoud geeft aan de complekse
verhouding tussen landbouw, natuurbe
houd en rekreatie in de Zwinstreek. Deze
werkgroep kan als informant en kataly
sator van het overleg optreden.
16
