DE BRAAKMAN Het is maar goed dat velen van ons de Braakman niet kennen van voor de indijking in 1950. Een oneindig schorren en slikkengebied vormde toendertijd de natuurlijke grens tussen Oost en West Zeeuws Vlaanderen. Suksessievelijk ver zoette de kreek, werden schorren en platen begroeid en het overgrote deel van de Braakman ingericht als akker-en weiland. Op de lagere gedeeltes, niet geschikt voor landbouw of veeteelt plantte men bomen. Het gebied waar helemaal niets meer mee te beginnen viel werd natuurgebied. Zo ging dat in de jaren vijftig. Ten noorden van de Braakman werden de mosselbanken ingepolderd voor een uitbreiding van de DOW, die er nog steeds niet is gekomen. Als straks ten westen van de Braakmanhaven een zee- havenkompleks tot ontwikkeling komt, een nauties onderzoek wordt ingesteld, is de ontluistering kompleet. Het restante Paulinaschor wordt weggestopt achter een machtige ha vendam. Zover is het gelukkig nog niet. Het is ook weinig zinvol lang stil te staan bij gebeurtenissen, die achter ons liggen. Maar één konklusie is wei gerecht vaardigd: Zelden is in deze eeuw in Nederland zo'n grote oppervlakte na tuurgebied naar de bliksem geholpen. In de jonge Braakmanpolder is een nieuw landschap ontstaan. Een grote brede kreek, lage oevers, soms ingeplant met bomen. Het zicht naar het noorden zal weinigen bekoren, maar het water trekt en veel watersporters bevolken in de zomer het brakke water. Op sommige lage gedeeltes, zoals langs de Wéstgeul en op de punt van het rekreatieterrein is een fraaie planten wereld ontstaan door een regelmatig maaibeheer. Het rekreatiegebeuren is geprivatiseerd en in handen gekomen van de familie van den Bosch. Daarmee ook het bezit van 'de Punt'. De verruiging, die door enkele jaren nietsdoen is ont staan, wordt nu aangepakt door een maai- en beweidingsbeheer op basis van een beheersplan. In het andere orchideeënterrein langs de Westgeul lijkt de verruiging niet te kreen door een maaibeheer. De verzoetting van de kreek slaat toe:'een groene soep', noemt Henk Castelijns dit, het gevolg van teveel voedingsstoffen in het water. De DOW heeft zich verplicht zorg te dragen voor de invoer van zoutwater. Het wordt tijd dat dit snel gaat gebeuren. Voor het behoud van de natuurwaarden in het Braakmangebied is verder een goede planologiese regeling gewenst. Een nieuw streekplan is in een ontwerp-fase, maar voor het gebied is nog een oud bestemmingsplan, daterend uit 1972, van kracht. Het rekreatieschap, die de bevoegdheid heeft bestemmingsplannen op te stellen, heeft een nieuw plan in voorbereiding genomen. Vooruitlopend daarop is in het rapport over de broed- vogels van de Braakman een interessant kaartje verschenen van gewenste bestem mingen in het Braakmangebied. Op deze kaart staan géén nieuwe rekreatieve voorzieningen opgenomen, zoals die wel voorzien zijn in het voorontwerp streek plan. Al in een eerder stadium heeft de natuurbescherming zich uitgesproken tegen verblijfsrekreatie ten zuiden van de weg Hoek-Biervliet. Dit gebied is orni thologies te waardevol om op te offeren. Als er al rekreatie bij moet, dan liever aan de westkant, maar ten noorden van de weg. Ten zuiden van de weg liggen enkele belangrijke weilandgebieden, ook in de winter druk bezocht door ganzen. Het verder inrichten van dit gebied, het opti maliseren van het natuurbeheer, samen met een extensieve vorm van dagre- kreatie ligt hier meer voor de hand. Rekreatie en natuur bestaan nu naast elkaar in de Braakman. Rekreatie moet niet de overhand krijgen. In het Braak mangebied is al genoeg verloren gegaan. De Braakman. Een omstreden gebied voor wat betreft de invloedsferen van Duumpje en Steltkluut. Toch hebben ze elkaar gevonden bij het maken van een beheersplan voor de punt van het rekreatieterrein. Henk Castelijns publi- ceertéén dezer dagen de resultaten van een broedvogelonderzoek in de Braak manpolder. In het voorontwerp streek plan staat een rekreatieontwikkeling ten zuiden van de weg gepland. Vandaar in een drietal artikelen de schijnwerpers gericht op de Braakman. GESPREK MET HENK CASTELIJNS OVER DE VOGELS VAN DE BRAAKMAN: Als we het over de vogels van de Braakman hebben kunnen we niet rond Henk Castelijns. Woonachtig in Philip pine trekt hij er vaak op uit om in 'zijn' gebied de vogelstand op te nemen. Behalve in de zomer. Dan is het te warm en te druk voor hem. Hij trekt zich dan terug in de eigen stede om gegevens uit te werken, zoekt streken op met een koeler klimaat of is te vinden in een Gentse kroeg. Samen met Marcel Capello, Max Janse en Jaap Poortvliet inventariseerde hij vorig jaar het Braakmangebied op broedvogels. Na een intensief onderzoek verschijnt één dezer dagen een rapport van zijn hand. Vogels van het Braak mangebied. Dit ruim 120 pagina's tellend o' ■ast* 4

Tijdschriftenbank Zeeland

't Duumpje | 1986 | | pagina 6