zaten, die voor de nodige ontspannen
sfeer zorgden. Reeds om 11 uur kwamen
we aan in Drimmelen, waar we het
Biesbos-bezoekerscentrum zouden bekij
ken. Hoewel alles netjes van te voren
was afgesproken bleek deze instelling op
zaterdag-voormiddag gesloten! Eerste
schoonheidsfoutje dus. Dankzij een
snelle aktie van de organisatie werd een
en ander spontaan opgelost en konden
we genieten van een permanente ten
toonstelling over de geschiedenis van de
Biesbos. Enkele grepen uit de ontstaans
geschiedenis van dit gebied: Oorspron
kelijk, zo rond 1230 behoorde het gebied
tot de Groote of Zuidhollandse waard,
waar druk aan turfsteken en zoutwinning
werd gedaan. De Hoekse en Kabeljouwse
twisten werden er 200 jaar later uitge
vochten en in 1421 kwam de grote over
stroming door de St. Elisabethsvloed,
die maar even 20 dorpen verwoestte.
Bedijkingen werden uitgevoerd en er
ontstond nieuw land.Het hele gebied was
echter doorsneden van kreken en geulen
en onderhevig aan eb en vloed, een
getijdegebied dus. Er ontstonden biezen-
vegetaties, waarvan de mensen gebruik
maakten voor vlechtwerk van stoelen
e.d. De naam Biesbos vindt hier zijn
oorsprong. Door aanslibbing werd het
gebied steeds hoger en dus droger. Men
ging er wilgen planten. In deze zoge
naamde grienden werden de wilgentak-
ken geoogst en gebruikt voor allerhande
doeleinden, zoals oeverversteviging, zink-
stukken enz.
Ook deze periode ging voorbij. Door
uitvoering van het Deltaplan verdwenen
in 1970 eb en vloed uit de Biesbos. Aan
het grienden kwam een einde en de wil
gen konden ongestoord doorschieten,
hetgeen een drastiese verandering van het
landschap teweeg bracht. De tentoon
stelling gaf verder een indruk van het
rijke planten- en vogelleven in het ge
bied, waarbij de nadruk natuurlijk viel
op de vele soorten watervogels, die er in
alle seizoenen voorkomen. De dia-pre
sentatie viel me persoonlijk een beetje
tegen. Werken met een overvloei
systeeem is prachtig, maar dan moeten
de beelden niet te snel gewisseld worden,
anders is het één overvloedspektakel!
Na eerst in het plaatselijke bruine kafé
een echt Brabants bakje koffie te hebben
genoten gingen we varen. Varen door de
Biesbos! Daar kwamen we tenslotte
voor. De haven van Drimmelen is ken
nelijk berekend op grote groepen bezoe
kers, maar het toeristen seizoen was nog
niet op gang dus we hadden alle ruimte.
Het weer was uitstekend, een beetje aan
de frisse kant. Maar droog. De mensen
met laarzen en regenpakken hadden die
echt niet nodig. Van de watervogels die
we te zien kregen viel de fuut natuurlijk
het meest op. Ook de bruine kiekendief
en de blauwborst kregen we te zien.
Halverwege de vaartocht gingen we aan
land voor een excursie onder leiding van
een deskundige, die het gebied op z'n
duimpje kende. We werden gewezen op
planten, typies voor dit gebied, zoals de
reuzen blasemien, spindotter, speenkruid
en valeriaan.
Bij het verlaten van de boot deed zich
nog een klein incident voor. Een van de
dames van het restauratie personeel was
kennenlijk wat al te vlot met het van
boord gaan. Ze haakte namelijk met
haar rok achter een reling-paaltje, ging
onderuit en rolde model tussen kaai en
heemtuin hadden aangelegd. Dus daar
heen met de bus. Een andere vrijwilliger,
die het kruidentuintje aan het bijhouden
was bleek spontaan bereid het hele
gezelschap rond te leiden. En ook hij
deed dat, hoewel geheel onvoorbereid,
op een uitstekende manier. Ze hebben
daar op zeer verschillende grondsoorten
plantengemeenschappen samengebracht,
die kenmerkend zijn voor de verschil
lende biotopen. Het meest treffend was
een klein ven, waarop van elders aange
voerde bodem veenpluis en zonnedauw
zich spontaan ontwikkelden. Het ter-
reintje was ter bescherming afgezet met
draad, zodat de met kijkers uitgeruste
vogelaars op afstand toch alles goed
konden zien. Misschien een nieuwe
dimensie, plantjes kijken met een verre
kijker?
Aan deze excursie is ook nog een per
schip. De plons die dit veroorzaakte
deed de kapitein uit z'n kajuit komen.
Hij bleef evenwel ijskalm en gaf enige
aanwijzingen alsof dit dagelijks werk
was. Ook de spartelende dame bleef er
nuchter onder gezien haar opmerking
'dat is me nog nooit overkomen',
waarop één der omstanders reageerde
met 'het moet eens de eerste keer zijn.
Typerend voor de ontspannen sfeer
dacht ik. Nog maar drie uur en nu al
naar huis zou zonde zijn van de dag.
Ook daar wist de voortreffelijke
organisatie een oplossing voor. De goede
Bies'oos-gids bleek tevens betrokken bij
een projekt in Made, waar vrijwilligers
met toestemming van de gemeente een
soonlijke ervaring verbonden. In Bra
bant, dacht ik, vind je overal wel een
friettent of iets dergelijks. Dus veel eten
meenemen hoeft niet zo nodig. Dat
klopte vrij aardig, maar ik had me
enigszins vergist in het strakke schema
van de excursie. Het frietkot dat ik op
het oog had werd zonder pardon voorbij
gereden en ik moest genoegen nemen
met een half rolletje drop dat nog ergens
diep in m'n broekzak zat. Je hebt dan
van die mensen die in zo'n situatie ont
zettend met je meeleven, maar pas een
boterham voor de dag toveren als je al
molentjes ziet draaien van de honger.
Toch wel leuk, zo'n dagje Biesbos.
W. de Koek
4