Aoi4$*(t i fte>H Dougall's sterns broeden in Europa in Groot-Brittanië, Ierland en het franse Bretagne.In ons land zijn deze sierlijke sterns uitermate zeldzame verschijningen en worden in sommige jaren op de trek waargenomen. Meer nog dan andere "zeesterns" is de Dougall's stern een kustbewoner en broedt dan ook bij voorkeur op eilandjes voor de kust. Vanaf de tweede helft van de zeventiger jaren was er een gemengd broedgeval van Visdief en Dougall's stern in het belgische Zwin. Vanaf 1982 volgde een reeks waar nemingen op de Bol van de Hooge Platen. In sommige gevallen kregen we de vogel van dichtbij te zien, zodat enige beschrijving van uiterlijk, geluid en gedrag op zijn plaats is. Hieronder worden alle waarnemingen van de Dougall's stern (DsS) vanaf 1982 vermeld. 20 juli 1982. tijdens een broedvogelin- ventarisatie een ex. vliegend. De DsS vloog ongeveer 20 meter voor ons en slechts enkele meters boven de grond. De vogel maakte een nasaal "aahk-aahk" geluid, geheel verschillend van de ver boven hem vliegende Visdieven. In vergelijking met de Visdief was de vleugelslag ondiep, terwijl de vleugels korter en breder leken, een vliegbeeld dat doet denken aan juveniele sterns. Zodra we stil stonden daalde de vogel nog lager, waarbij de betrekkelijk lage bloedrode poten zichtbaar werden. Vooral in de vlucht toonde deze stern veel witter dan een Visdief. De snavel was voor driekwart zwart en alleen aan de snavelbasis rood. De buitenste staartveren leken niet opvallend lang. 21 juli 1982: Vanuit een schuilhut waarnemingen gedaan. De DsS landt voortdurend op dezelfde plaats tussen de rijshout takken. Het afvliegen gaat onopvallend; keert steeds na ca 45 minuten terug. Twee keer is gezien dat de DsS met een Zandspiering aanvloog waarbij een opvallend helder "tsju-wit" geluid werd gemaakt, enigszins gelijkend op dat van de zwarte ruiter, in ieder geval geheel verschillend van dat van de Visdief. Na de landing,verdween de vogel lopend tussen het rijshout. Het gedrag van de DsS ten opzichte van Visdieven was niet agressief. Wel werden kuikens van rondom nestelende Visdieven soms in de snavel genomen en uit het territorium verwijderd. Tijdens verstoringen als gevolg van overvliegende Zilvermeeuwen, vliegtui gen e.d kwam de DsS tussen de takken vandaan lopen en ging naar een nabij gelegen verhoging en bekeek de omge ving met gestrekte nek. Tegen die tijd daalden de Visdieven alweer neer op hun nesten en liep de DsS, zonder opgevlogen te zijn, terug naar zijn vaste plek tussen het rijshout. Na afloop van de waarnemingen controleerde ik, boven mij hoorde ik het inmiddels bekende "aahk-aahk", de plaats waar de DsS zich steeds ophield en vond daar een nest met een kuiken en een ei. Het ei week duidelijk af van een Visdiefei. Ten eerste was het veel peervormiger, ongeveer als van een plevierenei maar niet zo breed aan de stompe kant. Het tweede kenmerk was de vele kleine spikkels op het ei in tegenstelling tot de vlekken zoals we die kennen van Dwergstern, Visdief, Grote stern en Kokmeeuw. Er was geen concentratie van spikkels aan de stompe of spitse kant. Voorts viel op dat het nest zelf nogal ingebouwd lag tussen allerlei takken, ook overhangende; waardoor de vogel alleen bukkend het nest kon bereiken. De DsS bleek gepaard te zijn met een Visdief. 22 juli 1982: hetzelfde ex. 24 juli 1982: hetzelfde ex. 29 juli 1982: hetzelfde ex.; kuiken groeit snel en is zeer ambulant. De DsS ouder zoekt soms meer dan een kwartier met de "tsju-wit" roep en een Zandspiering in de snavel. 30 april 1983: DsS alarmerend, hoog vliegend. 19 juli 1983: DsS probeerde met een Visdief (met Vis) te baltsen; de vleugel slag was snel, het geluid was krassend, snel herhaald "erret,erret" wel wat op dat van een Grote stern gelijkend. De vogel probeerde te landen in de duintjes, werd daar steeds verjaagd door Visdieven. Ook op grote afstand goed herkenbaar aan de veel wittere verschij ning tussen de grijze Visdieven. 20 juli 1983: DsS landt een uur na hoogwater in de duintjes. 25 juli 1983: Alarmerend DsS, vliegt lager dan de Visdieven. 26 juli 1983: Schuilhutwaarnemingen; na een uur landde de DsS bij de duintjes, wordt verjaagd door een Visdief en vertrekt naar het slik. Dit proces herhaalt zich nog vele malen. DsS verraadt zijn aankomst met een zacht "tsu-wik" (tweede lettergreep kort afgebeten) en landt dan op steeds dezelfde plek in de duintjes. Ook als de vogel staat wordt er gerroepen. Reageert op een adulte Visdief met een opgeheven staart en een beetje afhang ende vleugels (balts?). Eenmaal krabt de vogel een kuiltje en gaat zitten. Er is geen nest gevonden. 7 juni 1984: 1 DsS vliegt op van het slik tesamen met een groep Visdieven. 9 juni 1984: 1 DsS vliegend boven de duintjes en mengde zich in vluchtbalts met enkele Visdieven. 11 juni 1984: 1 DsS gehoord en gezien, landend in de duintjes. 12 juni 1984: 1 DsS gehoord en gezien, landend in de duintjes en in vluchtbalts met een Visdief. 13 juni 1984: DsS gehoord en gezien, alarmerend tussen de Visdieven. 17 juni 1984: idem 5

Tijdschriftenbank Zeeland

't Duumpje | 1986 | | pagina 7