DE STAND VAN DE HUISZWALUW
IN WEST-ZEEUWS VLAANDEREN
IN 1986
INLEIDING
In de zomer van 1986 is op een deel
van West Zeeuws-Vlaanderen geïnventa
riseerd op huiszwaluwnesten. Dit is een
vervolg op het onderzoek uit 1984, toen
heel West Zeeuws-Vlaanderen is onder
zocht, en uit 1985, toen een areaal is
onderzocht dat in 1984 ongeveer 25%
van het aantal broedparen herbergde. In
1986 zijn alle grote kolonies, bijna alle
middelgrote kolonies en 13 dorpen
onderzocht op het aantal huiszwaluw
nesten. Dit areaal herbergde in 1984
ongeveer 50% van het aantal broed
paren.
RESULTAAT
De resultaten staan in onderstaande
tabel.
Tabel: het aantal getelde huiszwaluw
nesten in een deel van West Zeuws-
Vlaanderen in 1984 en 1986, is
onbekend.
PLAATS
JAAR
1984 1986
Wittestraat, Biervliet
89
129
Melkfabriek, IJzendijke
65
86
Langeweg, Aardenburg
57
85
Maagdenweg, Draaibrug
54
54
Hoeve Wilgenhorst, Sluis
54
41
Zuiddijk, Sluis
41
75
Oudemansdijk, Turkeye
49
65
Goed Leven, Turkeye
56
0
Zeeweg, Groede
7
67
Lange Heereweg, Schoondijke
7
66
Toren weg, Groede
7
25
Nozemansweg, Steenhoeve
30
41
Stierskreek/Kruisschans, Sluis
20
5
Scherpbier, Groede
12
22
Golepoldersedijk, Breskens
33
37
Aardenburg
79
81
Heille
19
22
IJzendijke
38
35
Hoofdplaat
13
15
Nummer Een
6
18
Schoondijke
72
42
Nieuwvliet
13
11
Groede
49
53
Waterlandkerkje
22
11
Sluis
46
53
Oostburg
60
41
Breskens
40
56
Biervliet
62
40
Totaal (zonder Goed leven)
1023
1118
Het eerste wat opvalt is dat bij de
meeste grote kolonies het aantal nesten
flink is gestegen. Een tweede opvallend
punt is dat er drie nieuwe lokaties (dwz.
niet vermeld in het onderzoek van 1984)
zijn gevonden met tesamen meer dan
150 nesten. Ook de middelgrote kolo
nies zijn bijna allen in aantal gestegen.
In de dorpen echter werden minder
nesten gevonden dan in 1984.
Verder valt uit de basisgegevens af te
leiden dat in vrijwel alle tjorpen
(massaal) nesten worden weggestoken.
De aangebrachte kunstgoot bij W. de
Vlieger op Goed Leven leverde dit jaar
geen nesten op. In de wijde omgeving
waren wel Huiszwaluwen te zien, maar
ze hebben geen nestelpogingen onder
nomen. Ook een kunstnest bij familie
van der Meulen in het Heem leverde
geen broedpoging op. Bij familie van
Damme (kemping "Groede") werden
halverwege het broedseizoen planken
gemonteerd door leden van de vogel
werkgroep van het Duumpje om over
last van uitwerpselen te verminderen.
Hoeveel Huiszwaluwen broedden in
1986 in het landje van Cadzand?
Deze vraag is niet direkt te beantwoor
den, omdat maar ongeveer de helft van
alle nesten is geteld. Er kan wel een
schatting worden gemaakt.
In 1984 werden 1905 nesten geteld in
heel West Zeeuws-Vlaanderen. Dit jaar
bleek echter dat één kolonie van 25
nesten nooit heeft bestaan en dat drie
kolonies van tesamen ongeveer 120
nesten niet zijn meegeteld in het
totaalaantal. Dit betekent dat er in 1984
totaal 2000 nesten waren. Achteraf
blijkt dat een aantal nesten van Boeren
zwaluw zijn meegeteld. Ook zullen er
nog een aantal nestlokaties (vooral in
het buitengebied) over het hoofd zijn
gezien. Om deze twee fouten te onder
vangen schat ik het totaal aantal
broedparen voor de Huiszwaluw in
West Zeeuws-Vlaanderen in 1984 op
1900 - 2100. (Dit is 2000 - 5% voor
verkeerd getelde nesten is 1900 als mini
mumschatting en 2000 5% voor niet
getelde nesten is 2100 als maximum
schatting).
In 1985 werden 485 nesten geteld tegen
508 nesten in 1984. Dit levert voor 1985
een schatting op van 1800 - 2000 nesten.
In 1986 werden 1118 nesten geteld tegen
1023 nesten in 1984. Dit levert voor
1986 een schatting op van 2075 - 2300
nesten.
KONKLUSIES
In de dorpen is een achteruitgang in het
aantal nesten gekonstateerd van 8% ten
opzichte van 1984. De middelgrote
kolonies zijn met 11% toegenomen en
de grote kolonies zijn met 31% toege
nomen. Wat de oorzaak is van dit
verschil is mij een raadsel.
Uit twee tellingen van twee grote
kolonies, die in het begin van het
seizoen en op het eind van het seizoen
zijn geteld, bleek dat er geen nieuwe
nesten meer waren bijgebouwd na juni.
Dit is in tegenstelling met wat vaak
geschreven wordt, dat juist laat in het
seizoen ook nog nesten worden ge
bouwd en inventarisaties dus beter eind
juli of begin augustus kunnen worden
gedaan.
Op het edukatieve vlak zijn er positieve
en negatieve ontwikkelingen. Soms
worden huiszwaluwplankjes aangebracht,
maar veel vaker nog worden nesten, al
dan niet met inhoud, weggestoken.
In 1986 is het aantal huiszwaluwnesten
met 9% toegenomen ten opzichte van
1984. Dit is een aanzienlijke vooruit
gang en heeft misschien te maken met
een vochtig (en dus voedselrijk) winter
seizoen in Afrika en goede omstandig
heden tijdens de voorjaarstrek, zodat
veel Huiszwaluwen onze streek hebben
bereikt.
Dank aan alle tellers: Eric Marteijn,
Lucien Boerjan, Marcel Buysse, Walter
de Smet, Willy de Smet, Jan de Rijk,
Anton Bun, Petrus van 't Westeinde,
Rene Beyersbergen, Jacky van Gennip,
Jacky Snoep, Leo en Christien D'Hoore
en Eric Blaakman.
Rob van Westrienen.
8