SloehavenSloe - Pechiney
can zo aangepast worden dat er minder
giftige stoffen vrij komen. In de Bel
gische politiek is er tot nu toe wel enige
landacht geweest voor de verontreiniging
;net organische stoffen maar veel te
weinig voor de industriële lozingen. Op
dit vlak zou er een krachtiger beleid
moeten komen. Een goed plan om de
ndustriële vervuiling te verminderen met
strengere normen, een goede kontrole en
hogere lozingsheffingen.
België is één van de meest geïndustriali
seerde landen ter wereld. De belang
rijkste industriecentra zijn te vinden in
de agglomoraties Brussel, Antwerpen en
Gent. Ook vinden we veel industrie langs
de as Antwerpen-Brussel en in de
kanaalzone Gent-Zelzate. Al deze indus-
riegebieden liggen in het stroomgebied
van de Schelde. Een trieste zaak.
De belangrijkste industriesektoren zijn:
metaalindustrie (monding Rupel, Brussel
Gent), kunstmestindustrie (kanaalzone,
Brussel en Tessenderloo) en petroche
mische industrie (Antwerpen,Gent).
Niet alle vervuiling van het Schelde-
stroomgebied komt uit België. De Schel
de komt, na de industrie rond Lille
gepasseerd te zijn al aardig smerig België
binnen. De industrie veroorzaakt in het
hele stroomgebied van de Schelde of
tenminste delen daarvan te hoge concen
traties aan zware metalen en PAK's
(polycyclische aromatische koolwater
stoffen). Cadmium en kwik zijn twee
zware metalen die internationaal op ze
zwarte lijst staan maar in het Schelde
stroomgebied in hoge gehalten gemeten
worden. Een belangrijk probleem is dat
zware metalen en PAK's makkelijk aan
slibdeeltjes binden en zo de onderwater
bodem vervuilen. Deze vervuiling blijft
zeer lang aanwezig. De onderwaterbo
dem van de Schelde in het grensgebied
met Nederland is om deze reden ernstig
verontreinigd.
De Schelde mondt uit in de Wèster-
schelde zodat de organische en indus
triële vervuiling uit Frankrijk en België
uiteindelijk in de Westerschelde terecht
komen. De Schelde is een belangrijke
vervuilingsbron van de Westerschelde,
maar in Nederland wordt daar nog het
een en ander aan toegevoegd.
Organische stoffen
Vanaf 1974 zijn de Zeeuwse waterschap
pen belast met het terugdringen van de
verontreiniging van de Westerschelde.
Belangrijk hierbij is de bouw van riool
waterzuiveringsinstallaties. In 1985, ruim
10 jaar later, bleek nog steeds 2/3 van
het huishoudelijk afvalwater ongezuiverd
op de Westerschelde geloosd te worden.
Dit liep ver achter op het oostelijk deel
van Nederland. Maar dat lijkt nu
voorgoed voorbij. Als alles volgens plan
verloopt zal in 1990 niet meer ongezui
verd geloosd worden. Dit lost jammer
genoeg niet de problemen met zware
metalen, fosfaten en nitraten, industrie-
chemicaliën en afstromend polderwater
op.
Zware metalen en industriechemicaliën.
In de jaren zestig en zeventig kwam er
veel industrie naar Zeeland. Die concen
treerde zich in het Sloegebied, bij Vlis-
singen, langs het kanaal van Gent naar
Terneuzen en bij Terneuzen. In de Sloe-
haven staan fabrieken van Péchiney
(aluminium), Hoechst (fosfaat, grond
stoffen voor synthetische garens en
ammonium terminal), M&T (kwik- en
tinchemicaliën), Total (olieraffinaderij),
Eurogas (opslag LPG) en een kerncen
trale en kolencentrale.
Langs het kanaal van Gent naar Terneu
zen zitten NSM en Zuidchemie (kunst
mestindustrie), Broomchemie, ACZ
(cokes) en CPC (suikerindustrie).
Bij Terneuzen hebben we tenslotte DOW
Chemicals (kunststofindustrie). Een hele
mond vol allemaal.
Ondanks veranderingen wat betreft
lozingsvergunningen, normen en kontro
le worden in de Westerschelde te hoge
gehalten aan zware metalen (zink, lood,
cadmium, koper en chroom) geipeten.
Met name cadmium is een groot
probleem. Lamsoor en zeekraal van de
oostelijke schorren in de Westerschelde
bevatten zo'n hoog cadmiumgehalte dat
geadviseerd wordt deze niet te eten.
Ook wordt de Westerschelde vervuild
met moeilijk afbreekbare koolwaterstof
fen (met name PAK's), radioaktieve
stoffen en warm koelwater van de kern
centrale.
Bagger werk.
Een zeer belangrijke bron van vervuiling
voor de Westerschelde is het baggerwerk.
Om de bevaarbaarheid van de Schelde en
Westerschelde op peil te houden wordt
er in het grensgebied zowel aan Neder-
alndse als Belgische zijde gebaggerd. Op
ondiepe plaatsen wordt de specie wegge
haald dat daarna meer westelijk op
diepere plaatsen weer wordt gestort. Dit
veroorzaakt een grote troebeling van het
water en niet in de laatste plaats is het
een vervuilingsbron. De onderwaterbo
dem tussen Antwerpen en de Bocht van
Bath is zeer sterk verontreinigd met
zware metalen en andere stoffen. Deze
sterk verontreinigde specie wordt nu
uitgebaggerd en meer westelijk, waar de
bodem schoner is, gestort. Een versprei
ding van de vervuiling dus.
MAATREGELEN
Er moet dus het een en ander gebeuren
zowel aan Nederlandse als Belgische
zijde en het liefst in onderlinge samen
werking. De Schelde en de Westerschelde
zijn per slot van rekening niet van elkaar
te scheiden. Er zou een gesamenlijk sa
neringsplan opgesteld moeten worden.
Daarin moeten afspraken staan over de
termijn waarop de Schelde schoner moet
zijn. Net als voor de Rijn gebeurd is.
Die is nog lang niet rein maar er zijn wel
resultaten geboekt.
Wat moet er in ieder geval gebeuren:
- Organische verontreiniging.
Het ongezuiverd lozen van huishoudelijk
en industrieel afvalwater moet versneld
terug gedrongen worden. Het aantal
waterzuiveringsinstallaties in België zal
hiervoor sterk moeten toenemen. Eerste
prioriteit heeft de agglomoratie Brussel.
-Industriële lozingen
Grotere aandacht voor de industriële
lozingen. De lozers zullen opgespoord
moeten worden, een beter vergunningen
stelsel en vooral kontroleapparaat in
België is noodzakelijk. Hierbij hoogste
prioriteit voor stoffen die volgens de
richtlijn van de EG op de zwarte lijst
staan, zoals zware metalen en organische
microverontreinigingen (PCB's, PAK's).
Lozing van deze stoffen moet zo snel
mogelijk teruggedrongen worden.
- Baggerwerkzaamheden.
Maatregelen tegen het stroomafwaarts
verspreiden van zwaar verontreinigde
baggerspecie. Een verbod op het storten
van zeer ernstig vervuilde specie, zgn.
klasse III en IV specie.
De kaarten die zijn ingevoegd in het
kader van de aktie 'Redt de Schelde'
moeten niet opgestuurd vsorden naar het
adres op de kaart, maar worden
verzameld voor een gezamenlijke aan
bieding. Ze kunnen in Oostburg in het
clubhuis, Schouwburgstraat 2 te Oost
burg worden afgeleverd.
7
