jl
HET IS BETER EEN HALF
JAAR EEN TOERIST TE
MELKEN DAN EEN HEEL
JAAR EEN KOE
HEEL
ZEEUWSCH
VLAANDEREN
of voorlopig alleen het Westen voor het
overgrote deel blijvend aan de landbouw
onttrekken? Het lijkt mij zinvol te begin
nen met West Zeeuwsch Vlaanderen en
het oostelijk deel, zelfs op langere termijn,
zijn huidige functie te laten behouden, zij
het met enig herstel van verloren natuur
waarden. Eerder zal het zinvol zijn, als de
inrichting van West Zeeuwsch Vlaande
ren (hierna aan te duiden als WZVL)
achter de rug is. Walcheren en daarna
Schouwen-Duiveland aan de landbouw
te onttrekken en te ontwikkelen naar het
voorbeeld van WZVL. Landbouw kan
dan hoofdfunctie blijven in oostelijk Oost
Zeeuwsch Vlaanderen (de gemeente
Saeftinghe, voorheen de gemeenten Hon-
tenisse, Hulst en een deel van Axel); het
westelijk en zuidelijk gedeelte van Ter-
neuzen, (voorheen deels Axel en Sas van
Gent), op de beide Bevelanden, op Tho-
len en Sint Philipsland.
Waarom eerst WZVL? Een factor van
belang is de zeer geringe bevolkingsdicht
heid. Verder is er al sprake van enige op
toeristen gerichte ontwikkeling, zodat er
deskundigheid in huis is en de vraag om
meer recreatieve mogelijkheden is juist
daar het grootst. Geeft men daar in de
huidige situatie aan toe dan slacht men de
kip met de gouden eieren. Maar er is
meer, want waarom NU dit tamelijk
ingrijpende plan? We staan in Europa op
de drempel van grote veranderingen. Het
is een duidelijke zaak dat in Nederland de
landbouw een ondergeschikte rol zal gaan
spelen, terwijl men nu toch op het punt
staat in WZVL veel geld en energie te
stoppen in herinrichting van het land
schap vooral ten behoeve van diezelfde
(reeds grotendeels achterhaalde) land
bouw. Daarom is het nu nog net het
moment het roer fors om te gooien, anders
blijft het toch sukkelen in de marge.
Immers: er is geen ruimte meer voor meer
recreatie, er is geen ruimte meer voor
meer en herstel van natuurfuncties, maar
er is evenmin behoefte aan meer land
bouwproducten of in ieder geval niet die
men beoogt, in ieder geval, meer van
hetzelfde. Bijkomende vraag is natuurlijk
of je een volk waarvan de beroepsbevol
king zo langzamerhand voor een kwart uit
docterandussen, ingenieurs en hbo'-ers
bestaat, moet door laten gaan met het
telen van aardappelen van nog geen dub
beltje de kilo en onverkoopbare knol
selderij.
Gebeurd op een veiling te Kapelle. Een
groenteboer koopt bloemkolen van 48
cent per stuk. Een dame uit een groep
toeristen vraagt een kool te koop. Spon
taan stelt de groenteman voor: 1,25 per
stuk, al realiseert hij zich onmiddellijk dat
dat eigenlijk te weinig is en dat hij thuis
meer zou vragen, maar: prijs is prijs.
Binnen enkele minuten is hij de helft van
zijn aankoop kwijt zonder één cent kos
ten. De moraal: niet het verbouwen van
bloemkolen is lonend, maar het verhan
delen.
Om slagvaardig en efficiënt te kunnen
werken, is het van belang het gehele
gebied, inclusief de Braakman tot en met
de oostelijke dijk, onder te brengen in één
gemeente; de grenzen van de huidige
waterschappen (Het Vrije van Sluis en
De Drie Ambachten) moeten daaraan
worden aangepast. Voor alle overheids-
en semi-overheidsdiensten moet het ge
hele gebied één dienstkring worden. De
natuurgebieden korrien in beheer bij een
op te richten Stichting Het Westzeeuws-
vlaamse Landschap. De Stichting mag
zich desgewenst 't Duumpje" noemen.
De veerverbinding Breskens-Vlissingen
zal noodgedwongen moeten worden ge
handhaafd, omdat niet te verwachten is,
dat binnen de tijd dat onderhavig plan
gestalte krijgt er een vaste oeververbin
ding over de Westerschelde gerealiseerd
zal worden. Mocht dit desondanks toch
het geval zijn, dan zal het punt van
aanlanding op de zuidelijke oever van
belang zijn. Aangezien alleen al het ge
zonde verstand zegt dat dit slechts nabij
Temeuzen kan zijn -Temeuzen is, hoe
zeer dat door velen ook betreurd wordt,
nu eenmaal de grootste agglomeratie in
deze regio en zoals dat momenteel ligt,
precies halverwege twee veerverbindin-
gen in is natuurlijk de gekroonde dwaas
heid,- dan kan de verbinding vervallen,
tenzij er mogelijkheden zijn er een toeris
tische exploitatie, in handen van de ge
meente, aan te geven. Wellicht kan dan in
de wintermaanden volstaan worden met
twee overtochten daags - misschien zijn
dagelijkse afvaarten niet eens nodig - al
zal een voetveer naar Vlissingen voor o.a.
schoolbezoekers nodig zijn. Indien beslo
ten mocht worden de WOV helemaal op
de verkeerde plaats te leggen, bijvoor
beeld bij Perkpolder (dan kan ze net zo
goed gebouwd worden in de Derde
Wereld waar ze ergens vast veel harder
nodig is) dan moet alle toeristenverkeer
door Oost Zeeuwsch Vlaanderen, het
geen ongewenst is en dan zal een nage-
13