Dames en heren,
Dames en heren,
411 vb1
lingen aan de gang zijn die negatieve ge
volgen hebben voor de vogelstand en dat
daar dus iets aan gedaan moet worden
willen we de betekenis van Zeeuws-
Vlaanderen voor vogels, nationaal dan
wel internationaal niet verloren laten
gaan.
Het is dan ook niet zomaar dat we
vandaag speciaal Dhr. Oomen hebben
uitgenodigd om het eerste exemplaar in
ontvangst te nemen. Dhr. Oomen is direk-
teur landbouw, natuur en openluchtrecre
atie van het ministerie van landbouw en
visserij in Zeeland. Onze hoop is geves
tigd op de overheid. Zij namelijk heeft de
mogelijkheid om via een voorwaarden
scheppend beleid allerlei handvaten aan
te reiken die van belang zijn of kunnen zijn
voor een goede bescherming en een goed
beheer van onze natuurwaarden. Zoals
gezegd richten we ons vandaag speciaal
op vogels. In het boek is een apart hoofd
stuk geweid aan deze problematiek, met
als titel "Vogels beschermen in Zeeuws-
Vlaanderen". Hierin wordt geannaliseerd
wat op dit moment de voornaamste knel
punten zijn en er wordt aangegeven hoe
hierin verandering is te brengen. Ik heb er
een aantal belangrijke zaken uitgelicht,
met name die zaken waarbij de overheid,
en dan kijk ik met een schuin oog naat dhr.
Oomen, een belangrijke rol zou kunnen
spelen.
We zitten hier vandaag in de Grutto-zaal
met uitzicht over de Westerschelde. Wat
kan er meer toepasselijk zijn dan te
beginnen juist bij diezelfde Westerschel
de. De Westerschelde vormt als onder
deel van het Deltagebied een van de
belangrijkste Wetlands van Europa. Het
is een estuarium dat van nature zeer pro-
duktief is en het heeft een bijzonder stra
tegische waarde met betrekking tot vo
gels. De Westerschelde vormt voor 100-
duizenden vogels een essentiele tussen
stap in het hele systeem van trekroutes
waarbij sommige soorten soms meer dan
dat de natuurwaarden van de Wester
schelde dermate belangrijk zijn dat deze
funktie een prominente plaats in dient te
nationaal belangrijk wetland voldaan. In
dat licht bezien is de Westerschelde dus
duidelijk meer dan alleen een vaarweg
naar Antwerpen. U weet, de Wester
schelde staat nogal eens in de belang
stelling, maar vaak is dat niet direkt op
een positieve manier. Vooral de waterver
ontreiniging tast de natuurwaarden van
de Westerschelde sterk aan. En de op
grote schaal uitgevoerde baggerwerk-
zaamheden veroorzaken een onaccepta
bele bron van verontreiniging zodra de
baggerspecie wordt teruggestort. Het ver
diepen van de vaargeul veroorzaakt af
slag van slik en schorranden doordat de
stroomsnelheid toeneemt. Daarnaast
moet u zich realiseren dat voorde duizen
den vogels die op de slikken en schorren
fourageren, overtijen of broeden, rusteen
absolute noodzaak is. Wat dit betreft wil
ik er ook de hele Noorzeekust bij betrek
ken tot en met het Zwin waar heel duide
lijk een conflict aanwezig is met de recre
atie. Ook op een aantal plaatsen in of
langs de Westerschelde is dit het geval,
denkt u aan de Hoge Platen, een uiterst
belangrijk broedgebied, en denkt u aan de
Zandplaat bij Paulinaschor, waar een
broedgebied van Dwergstem en Strand-
plevier verloren is gegaan door versto
ring. Een laatste probleem wat ik voor het
Westerschelde gebied wil noemen is de
jacht. Nog steeds vindtjacht plaats vanuit
bootjes op het water en in Saeftinghe. Dit
staat in schril contrast met de grote vogel
waarden in het gebied. In 1987 nog werd
de jacht vanaf het water nogmaals ver
lengd. We zien hierin een glasharde ont
kenning van de natuurwaarden in de
Westerschelde.
Gelukkig zijn er verschillende mogelijk
heden om aan al deze zaken een gunstige
wending te geven.
Voor het Westerschelde gebied is een be
leidsplan in voorbereiding. Hierin wordt
het beleid van diverse overheidsniveaus
op elkaar afgestemd. Wij zijn van mening
dat e natuurwaarden van de Westerschel
de dermate belangrijk zijn dat deze funk
tie een prominente plaats in dient te
nemen in het beleidsplan. Vanzelfspre
kend dient dit beleidsplan een visie te
presenteren hoe de waterverontreiniging
kan worden teruggedrongen, maar ook
kan worden aangegeven hoe verstoring
van vogelrijke gebieden kan worden te
gengegaan. Wij vinden het onbegrijpelijk
dat de dienst Natuur, Milieu en Faunabe-
heer van het Ministerie in 1987 nog heeft
geadviseerd om de jacht nogmaals te ver
lengen, in afwachting van het beleidsplan.
Ons insziens dient juist op deze plaats een
absoluut nee te klinken, en het is de taak
van de rijksoverheid, in dit geval de
direktie Landbouw, Natuur en Open
luchtrecreatie, om er voor te zorgen dat
de jacht, welke geen enkele beheersdoel
stelling dient, welke bovendien niet kon-
troleerbaar is en welke geen enkel econo
misch belang dient, op zo'n kort moge
lijke termijn wordt beëindigd.
Maar het Ministerie heeft nog meer mo
gelijkheden om de natuurwaarden van de
Westerschelde en de Noordzeekust veilig
te stellen. Ondanks het feit dat voor meer
dan 20 vogelsoorten aan de norm voor
internationaal belangrijk wetland vol
doet, is de Westerschelde nog steeds niet
bij de Wetlandconventie van Ramsar
aangemeld. De Wetland-status behoort
de Westerschelde toe en biedt garanties
dat verstandig met vogelwaarden in het
gebied wordt omgesprongen.
De natuurwaarden in de Westerschelde
zouden een nog betere positie verkrijgen
waneer het gebied wordt aangewezen in
het kader van de Natuurbeschermings
wet. In het Westerschelde-gebied zijn
verschillende ontwikkelingen gaande die
een aanwijzing rechtvaardigen, zoals de
verdiepingsproblematiek, nieuwe plan
nen voor zeehavenuitbreiding bij Temeu-
zen, enz. Een aanwijzing tot Beschermd
Natuurmonument geeft tevens de moge
lijkheid om via een beheersplan aan te
geven hoe de natuurwaarden beschermd
moeten worden, hoe ze hersteld kunnen
worden en zelfs hoe ze verbeterd kunnen
worden. Ook de problematiek die in en
rond het Zwin speelt maakt een aanwij
zing in het kader van de Natuurbescher
mingswet meer dan terecht.
niet alleen buitendijks zijn er een aantal
knelpunten, ook binnendijks zijn er een
aantal ontwikkelingen gaande die zorgen
baren. U begrijpt natuurlijk dat ik die pro
blematiek hier slechts zijdelings kan aan
tippen, dat gold trouwens ook voor de
Westerschelde. Binnendijks zijn het
vooral de kreken en de vochtige weilan-
.„.WVu*/..««ownj'C ,UW
f ui oï'W Vm Uï« 111 .1,. mrrtK'H"-1, ,i.,n
ÜV «aw»
»cii#Ru- ..nUri
iow*-wo
-{y'-\JJivniW
NVtrlUW"
W»»'" will V"
oBiii
~Z. Vuniw« "7 jdüuf"*
hu*'*:'
untilwuutWP
u"vuV•u^»n^,v""pl,,
