bos of natuur grondpot nu of nooit Het resultaat van deze inspraak is, dat het dorpsbosje wordt geschrapt; er komt echter ook géén sporthal of natuurter rein. Waarom de ruilverkaveling geen sporthal kan realiseren in plaats van een dorpsbosje zal de meeste mensen wel duidelijk zijn, maar waarom geen natuurterrein? Vroeger werd in iedere ruilverkaveling apart onderhandeld over hoeveel na tuurterrein en hoeveel bos er moest worden gekreëerd. Het beschikbare budget was beperkt, dus in een ruilver kaveling met veel nieuw bos was minder ruimte voor nieuw natuurterrein en om gekeerd. Buiten ruilverkavelingen gold min of meer het zelfde. In 1975 maakte de overheid met het uit brengen van de zogenaamde "relatie nota" een einde aan dit getouwtrek. In de relatienota werd bepaald, dat er in Nederland 100.000 ha landbouwgrond zou worden omgezet in natuurgebied (reservaats- dan wel beheersgebied), met een optie op een tweede tranche van gelijke grootte. Van die 100.000 ha kreeg Zeeland er zo'n 2900 toegewezen. Dat betekent dat iedere hektare gewone landbouwgrond, die hier sinds 1975 door de overheid wordt omgezet in na tuurgebied, afgaat van die 2900 ha. Inmiddels zijn (vrijwel) alle 2900 ha op lokatie aangewezen en voor een deel ook gerealiseerd (aangekocht, als het gaat om reservaatsgebieden, een beheerso vereenkomst, als het gaat om de beheersgebieden, die samen de relatie- notagebieden vormen)In het Natuurbe- leidsplan van 1990 wordt het openstel len van de tweede 100.000 ha relatie- notagebieden aangekondigd. Voor Zee land dus waarschijnlijk weer zo'n 3000 ha. Verder kent het Natuurbeleidsplan een nieuwe kategorie gebieden, namelijk de natuurontwikkelingsgebieden. Ge bieden, die zich bij uitstek lenen voor het maken of herstellen van nieuwe natuur. Te verwachten is dat Zeeland zo'n klei ne 2000 ha natuurontwikkelingsgebied krijgt toegewezen. Een en ander bete kent dat bovenop de reeds vastgestelde relatienotagebieden uit de eerste tranche, er in Zeeland een kleine 5000 ha landbouwgrond kan worden omgezet in natuurgebied. Het is belangrijk te be denken, dat dit aantal hektares dus vast staat. Iedere uitbreiding op de ene plaats in Zeeland gaat af van de mogelijkhe den op een andere plaats. Een ruilverkaveling kan bijvoorbeeld dus alleen landbouwgrond omzetten in natuurterrein als, en voorzover die deel uitmaakt van die "grondpot" van 5000 ha. Reakties van natuurbeschermers kunnen soms wel leiden tot het kiezen van betere lokaties, of meer hektares in een bepaald projekt, maar die beschik bare hoeveelheid van 5000 ha blijft al tijd gelijk. Dat maakt meteen duidelijk, waarom niet alleen en sporthal, maar ook een aan te leggen bos niet inwissel baar is met natuurterrein: door het aan leggen van bos of door het achterwege laten daarvan, verandert de beschikbare hoeveelheid te realiseren natuurterrein met geen centiare. Het bos kent een eigen "grondpot": vanwege het Meeijarenplan Bosbouw wordt in ruilverkavelingen buiten de randstad in de periode 1984-2000 onge veer 3600 ha bos aangelegd. Als van die 3600 ha in Zeeuws Vlaanderen maar 1 ha per jaar wordt gesoupeerd, dan blijft er voor de rest van Nederland gewoon meer over. De populaire stelling "liever minder bos en meer natuurterrein" hoort niet in Zeeuws Vlaanderen maar op het Bin nenhof thuis, en daar moeten we hem in het vervolg ook maar laten. Het is overi gens niet te verwachten dat op korte ter mijn de Relatienota, het Meeijarenplan Bosbouw en het Natuurbeleidsplan worden herschreven, omdat 't Duumpje liever meer natuurterrein en minder bos wil. Hier in Zeeland staan we slechts voor de keuze of we bovenop de vast te stellen ca 5000 ha natuurgebied, nog substantiële bosaanleg willen, en zo ja waar wel en waar niet. Tot nu toe is in West Zeeuws Vlaanderen steeds ge zegd: neen, dank u. Als we bij nader inzien toch wél willen, dan moet het roer snel om, want na de landinrichtingspro- jekten Aardenburg, Biervliet, Pont en Kust is de koek op en duurt het tien tallen jaren, eer zich zo'n kans opnieuw voordoet. En het is meer een kwestie van maanden dan van jaren, dat de eerstko mende ruilverkaveling Aardenburg in het hiervoor kruciale planstadium ver keert. Nogmaals: het enige effekt van het te genhouden van bosaanleg in Zeeuws Vlaanderen is, dat het bos niet hier, maar elders wordt aangelegd. Meer bos elders is leuk voor de bewoners van de rest van Nederland, maar ik, als natuur- en bosminnende inwoner van Zeeuws Vlaanderen, koop daar weinig voor. Ik zou liever hier profiteren van de moge lijkheden tot bosuitbreiding en de met bos samenhangende natuurwaarden. Ik word wel eens jaloers op de inwoners van Walcheren over 100 jaar, met de dan schitterende binnenduinrandbos- sen, die nu in de ruilverkaveling Walche- ren zullen worden aangelegd (jawel, zonder te korten op de natuurontwikke lingsvoorzieningen). Daar zullen onze nazaten op de aardappelvelden langs de Zeeuws Vlaamse duinenrij nog een puntje aan kunnen zuigen. Joop Kooijman tekening: Frank Neijts 6

Tijdschriftenbank Zeeland

't Duumpje | 1991 | | pagina 8