Het voorkomen van de
Greppelsprinkhaan
in Zeeland
Inleiding
Inventarisatie
Dagactiviteit
V
De greppelsprinkhaan Metrioptera roeselii (Hagenb.)) is in Nederland altijd als een zeldzame soort
beschouwd. Recentelijk komen er steeds meer aanwijzingen dat deze soort, in ieder geval plaatselijk,
veel algemener is dan tot nu toe gedacht werd. In het kader van de landelijke sprinkhanenkartering
werd in 1990 een deel van Zeeland geïnventariseerd. In Zuid-Beveland, maar vooral in Zeeuws
Vlaanderen werd de greppelsprinkhaan in grote aantallen aangetrofFen. Op Walcheren lijkt de soort
te ontbreken.
Tevens werd een onderzoek uitgevoerd naar de dagaktiviteit. De meeste mannetjes blijken te sjirpen
in de periode van 9.00 tot 15.00 uur.
6
figuur 2.
vindplaatsen van de greppelsprinkhaan tijdens de inventarisaties in 1990
Metrioptera roeselii, de greppelsprink
haan, is een algemene tot zeer algemene
soort in grote delen van Europa. In
Duitsland is het één van de algemeen
ste sabelsprinkhanen, die zelfs voor
komt in sterk gestoorde milieu's (Bell-
mann, 1985). In Nederland werd de
greppelsprinkhaan, tot voor kort als een
zeldzame soort beschouwd. Er zijn van
oudsher weinig vindplaatsen bekend
(Duijm& Kruseman, 1983). De laatste
tijd zijn er echter veel nieuwe vondsten
gedaan (Hermans van Buggenum, (in
druk); Zeegers).
In het kader van het EIS-project 'De
sprinkhanen en krekels van Nederland'
werd in 1990 een inventarisatie uitge
voerd in Zeeland. West-Zeeuws Vlaan
deren, Walcheren en Zuid-Beveland
werden in deze periode per fiets be
zocht Tevens werd er in een berm bij
Cadzand een onderzoek uitgevoerd naar
de dagaktiviteit
In fig. 1 zijn de gebieden gearceerd die in
de periode 4 Vm 18 augustus onder
zocht zijn. De waarnemingen zijn ver
zameld op lxl km-hok basis van het
UTM-grid. Meestal werd een blok
slechts eenmaal bezocht
In totaal werden in het onderzochte
gebied 13 soorten sprinkhanen aan
getroffen
Al snel werd duidelijk dat de greppel
sprinkhaan buitengewoon talrijk was in
het onderzoeksgebied. Op veel plaatsen
was hij massaal aanwezig op de binnen
dijken en in de brede bermen van de
grotere wegen. De soort ontbrak in
bermen die te smal (vaak langs kleinere
wegen) of te zeer beschaduwd waren. In
de duingraslanden werden soms kleine
aantallen aangetroffen.
In figuur 2 staan de vindplaatsen van
greppelsprinkhanen aangegeven. In
West Zeeuws Vlaand. wordt de soort in
68% van de onderzochte km-hokken
(totaal 137) aangetroffen; in Walcheren
in 0% totaal 3 3) en in Zuid Beveland in
38% (totaal 37).
Om een idee te krijgen van de abun-
dantie werden op 6 augustus tijdens een
4-
3 v
fietstocht van Oostburg naar Hoek alle
sjirpende mannetjes genoteerd. Dit le
verde voor 18 aansluitende km-hokken
de volgende waarden op: 1,0, 17, 1, 2,
46, 66, 2, 44, 51, 4, 25, 24, 1, 0, 0, 1,
93.
Voor het bepalen van de dagactiviteit
werd een berm uitgekozen in het km-hok
ES 2891; gemeente Cadzand. Het
betrof een 500 meter lange berm, de
breedte bedroeg ca. 6 meter, met een
aanliggende greppel van 3 meter breed,
gelegen langs de weg Cadzand-Cadzand
Bad (Ringdijk-noord)
De vegetatie van zowel de greppel als
de berm was tijdens de onder
zoeksperiode vrij ruig en de soorten
samenstelling duidde op een voedsel
rijke, verstoorde situatie.
