1. INLEIDING
Het gebied rondom Cadzand, Retranchement, Aardenburg, Knokke en nog enkele verspreid liggende plaatsen geniet grote
bekendheid vanwege het voorkomen van de boomkikker. Deze bekendheid is terecht, want de boomkikkerpopulatie in de
grensoverschrijdende Zwinstreek behoort tot de belangrijkste populaties van de Benelux.
Oorspronkelijk kwam de Boomkikker in Zeeuws-Vlaanderen en Vlaanderen in een veel groter gebied voor, maar op tal van
plaatsen is de soort verdwenen. Het boomkikkerbestand dreigt niet alleen regionaal maar ook nationaal en internationaal
nog steeds kleiner te worden. De oorzaak hiervan is vooral de aantasting of vernietiging van de karakteristieke leefgebieden
door de intensivering in de landbouw en de uitvoering van civiel- en kultuurtechnische werken in het landelijk gebied.
Voorbeelden hiervan zijn het verdwijnen van huisweitjes, ruige overhoekjes, struwelen, drinkputten etc. en de steeds verder
gaande ontwatering van het agrarisch gebied.
Specifieke redenen van achteruitgang rondom Knokke zijn verdroging en daardoor ook verzilting van de duinen ten gevol
ge van grondwaterwinning, de aanplant van naaldhout en de overschaduwing daarvan in de voortplantingsvijvers en het uit
zetten van karpers en stekelbaarzen in deze vijvers. Door de verkleining, versnippering en isolatie van de leefgebieden is
het voor de boomkikkers vrijwel onmogelijk geworden een gezonde populatie in stand te houden.
De nog te verwachten achteruitgang geldt in Zeeuws-Vlaanderen niet alleen de Boomkikker, maar ook de Kamsalamander,
de Rugstreeppad en de Groene kikker. Ook moet er rekening gehouden worden met soorten die nog niet als bedreigd te
boek staan, maar even goed plaatselijk dreigen te verdwijnen, omdat ook deze voortdurend aanslagen op hun leefgebied
hebben te verduren, zoals de Kleine watersalamander.
Door de juiste inrichting en adekwaat beheer van het landschap waarin deze dieren leven, is het mogelijk levensvatbare
populaties een hernieuwde kans op uitbreiding te geven.
Allereerst moeten de huidige leefgebieden van de boomkikkers worden veiliggesteld en op de juiste manier worden
beheerd. Daarnaast moeten met spoed biotopen en migratieroutes worden hersteld en nieuwe gekreëerd.
De in West Zeeuws-Vlaanderen lopende of ophanden zijnde landinrichtingsprojekten en ook de uitwerking van het Natuur-
Beleidsplan in West Zeeuws-Vlaanderen bieden nieuwe mogelijkheden om leefgebieden en migratieroutes voor amfibieën
te herstellen, te kreëren en veilig te stellen.
Na een meer algemene behandeling van de voorkomende amfibieën, hun karakteristieke leefmilieus en hun bedreigingen en
kwetsbaarheden in Hoofdstuk 2, zal in Hoofdstuk 3 het eigenlijke aktieplan worden gepresenteerd. Maatregelen die nodig
zijn. waarom, hoe, waar en wanneer en het daarvoor geschikte instrumentarium komen respektievelijk aan de orde.
Boomkikker
4
