1 mol
bosspitsmuis'
ihmitweekleurige bosspitsmuis
1 dwerg spitsmuis
1 waterspitsmuis
1 veldspitsmuis
rosse woelmuis
1 ondergrondse woelmuis
mm aardmuis
1 woelrat
1 dwergmuis
i bosmuis
hl huismuis
aantal
1 p.duine rat
CD
o
i?
o
100 q(
60 qo 20
Overzichtkaartje gevonden soorten.
konden conclusies worden getrokken:
een fraaie lijst met 16 soorten kleine
zoogdieren en enkele vogelresten.
In totaal werden 483 prooiresten
onderzocht. Hiervan bleken er onge
veer 65% (314) te behoren tot twee
muizensoorten. Koploper was de huis
spitsmuis met 176 exemplaren
gevolgd door de veldmuis (ons 'èrdol-
letje') met 138 stuks. De bosspitsmuis
was met 60 prooiresten goed voor
brons.
Het grote aantal huisspitsmuizen valt
mogelijk te verklaren uit het feit dat de
soort, de naam zegt het al, veel in de
nabijheid van gebouwen leeft. Zo
beschikken ze het gehele jaar over vol
doende voedsel om in elk seizoen jon
gen groot te brengen. Van de veldmuis
is bekend dat de populatie een drie
jaarlijkse cyclus kent. In het derde jaar
(topjaar) explodeert de populatie tot
grote omvang. Voor soorten als kerk
uil. maar ook torenvalk en blauwe rei
ger, maakt de veldmuis in zo'n topjaar
een belangrijk deel van het voedsel
pakket uit. Zij brengen dan veel jon
gen met succes groot. Het jaar daarop
stort de veldmui zenpopulatie in en
krijgen ook zijn predatoren dieren
die er jacht op maken) het moeilijk.
De overige soorten, met uitzondering
van de bosspitsmuis en de bosmuis,
zijn in lage tot zeer lage aantallen aan
getroffen. Dit geldt onder andere voor
de twee kleinste soorten, de dwerg
spitsmuis (2,5-5,5 gram) en de dwerg
muis (4-12 gram). De eerste is met 4
tot 6 cm zelfs het kleinste zoogdier
van West-Europa. Met hun geringe
gewicht vormen zij een minder aan
trekkelijke prooi dan bijvoorbeeld de
veldmuis die tot 45 gram "zwaar" kan
zijn. Daarnaast worden de minuscule
schedelresten bij het uitpluizen vaak
over het hoofd gezien, waardoor het
gevonden aantal vaak lager is dan het
werkelijke aantal.
De ondergrondse woelmuis, die op de
lijn Walcheren-Midden-Limburg de
noordgrens van zijn verspreidingsge
bied in Nederland bereikt, leeft veelal
in zelfgegraven gangen onder de
grond of in dichte vegetatie. Hij is
daardoor een moeilijk bereikbare prooi
voor de uil.
Voor de rosse woelmuis geldt dat het
een echte bosbewoner is en dus in het
open polderlandschap weinig wordt
aangetroffen.
Woelrat
Grotere soorten als woelrat (100-210
gram) en bruine rat (200-500 gram)
staan eveneens zelden op het menu.
Leuke vondsten
Naast soorten die je op voorhand kunt
verwachten, blijft het altijd leuk te
speuren naar zeldzame of onverwachte
prooiresten. Zo werd tot drie maal toe
een schedeltje van de veldspitsmuis
gevonden. Deze soort, uiterst zeld
zaam in Nederland, komt naast
Zeeuws-Vlaanderen enkel voor op
twee plaatsen in het oosten van
Overijssel en recent zijn ook enkele
exemplaren in de provincie Drente
nabij Emmen gevonden. De populatie
bij ons sluit aan op het verspreidings
gebied in Vlaanderen waar de soort
eveneens weinig algemeen is.
Ver spreidingkaartje Veldspitsmuis
Zeer verrassend was de vondst van een
bovenkaak van de waterspitsmuis.
Deze soort komt uitsluitend voor in
zeer zuiver water met ruig begroeide
oevers waar ze voedsel bestaande uit
wonnen, slakken, (kleine) vissen en
amfibieën bijeen scharrelen. De water
spitsmuis is een uitstekend zwemmer
en kan wel 20 seconden onder water
blijven. Door grootschalige eutrofië
ring (vennesting) van het oppervlakte
water wordt de waterspitsmuis in
Nederland plaatselijk in zijn voortbe
staan bedreigd.
Enig naslagwerk (2) leerde mij dat de
soort in West Zeeuws-Vlaanderen nog
niet gesignaleerd was. Wel komt de
waterspitsmuis voor in Oost Zeeuws-
Vlaanderen, Walcheren en Zuid
Bevel and.
9
