zich later in het seizoen de eerste plan
ten. De meeste, door het voedselarme
karakter van de bodem, met zeer klei
ne exemplaren. Tussen deze pionier
soorten was de vondst van één exem
plaar akkerandoorn bijzonder. Deze
tegenwoordig zeer zeldzame éénjarige
plant stond in vroeger tijden bekend
als akkeronkruid.
Naast de vele kortlevende soorten ver
schenen ook enkele meerjarige planten
als fioringras en vijfvingerkruid. Deze
wisten met hun bovengrondse uitlo
pers in snel tempo flinke oppervlakten
onbegroeide grond te annexeren. Zo
hebben ze een voorsprong op concur
rerende plantensoorten die zich pas
later vestigen.
Op lage plekken waar regenwater tij
delijk stagneert, groeide massaal het
lage éénjarige greppelrus. Het totaal
aantal soorten betrof dat jaar 89.
Resultaten 1995
Inmiddels is zo'n tweederde deel van
het gebied afgegraven en zijn een
groot deel van de kreken en drinkput
ten gedolven.
Tussen de pioniersoorten van het eer
ste jaar verschijnen soorten uit een
volgende stap in de successie. Veelal
twee- en meerjarige soorten waaronder
verschillende grassoorten met op
vochtige plaatsen massale zaadopslag
i van een aantal wilgensoorten. Langs
de oevers verschenen tussen de grep
pelrus nog een aantal russoorten als
zeegroene rus en zomprus met daar
tussen grote aantallen blaartrekkende
i boterbloem.
j De vondst van zeldzame soorten als
fraai duizendguldenkruid, bleekgele
I droogbloem en waterpunge was ver
rassend en geeft ons hoop voor de ont
wikkeling in de toekomst.
In het kraakheldere water van de kre-
ken en drinkputten werd dit jaar de
eerste watervegetatie aangetroffen.
Grote plakkaten gesteelde zannichelia
en tenger fonteinkruid bepaalden in de
zomer het beeld. Daartussen enkele
exemplaren fijn hoornblad en zilte
waterranonkel. Later in het seizoen
ontwikkelden zich door de langdurig
hoge temperaturen ook grote opper
vlakten flapalg. Het aantal planten
soorten is verder toegenomen tot 148!
Een jaar verder1996
Planten
Nu, oktober 1996, is het gehele gebied
ingericht. De vegetatie begint zich op
het land goed te ontwikkelen. In de
waterpartijen blijft de ontwikkeling
wat achter. Toch resulteert het geheel
in een fraaie plantensoortenlijst sa
mengesteld door Awie de Zwart, van
aanvankelijk 40 soorten (beginsituatie
1993) op het in het verleden met gier
bemeste bouwland tot 152 soorten op
de inmiddels afgegraven schrale
grond!
Broedvogels
Met de broedvogels is het, hoe kan het
ook anders op zo'n kaal stuk land, nog
niet zo geweldig gesteld. In 1995
broedden er 1 koppel kleine karekieten
in de rietkraag langs de sloot, 1 koppel
bergeenden in het steilrandje tegen het
naastgelegen weiland en 1 koppel klei
ne plevier en 1 koppel Scholekster op
het droge open middenstuk. Een jaar
later was het aantal kleine karekieten
uitgegroeid tot 3 koppels en ook 1
koppeltje kievit op het droge midden
stuk en een koppeltje meerkoet langs
de kreek waren nieuw.
Resultaten 1996
De inrichting van het gebied is afge
rond. Over het gehele gebied is de
bovenste 25 cm van de bouwvoor
afgegraven. Ook het graven van de
kreekmeander is voltooid.
Op de eerst afgegraven delen heeft de
vegetatie zich inmiddels grotendeels
gesloten. Het plantendek wordt hier
gedomineerd door fioringras, vijfvin
gerkruid en witte klaver. Drie soorten
die door hun talloze bovengrondse uit
lopers snel kale grond koloniseren. Op
de kale nattere delen schieten massaal
wilgen op. Inmiddels al 5 soorten.
Het droge zandige middenstuk was
deze zomer wit gekleurd door het plui
zende Canadese fijnstraal. Daartussen
veel bloeiende exemplaren fraai dui
zendguldenkruid en zaailingen van de
bleekgele droogbloem.
In de kreken bleef de begroeiing wat
achter. Dit is wellicht het gevolg van
het grote aantal watervogels dat gedu
rende het gehele seizoen aanwezig
was en het water sterk vertroebelde.
Nieuwe soorten waren o.a. hazepootje
(klaversoort), kleine leeuwetand en
slanke waterweegbree. In totaal wer
den in 1996 152 soorten geteld.
Toekomstperspectief
De verwachtingen voor de toekomst
zijn voor een gedeelte al zichtbaar: de
éénjarige pioniersoorten maken gelei
delijk plaats voor meerjarige soorten.
Na verloop van tijd zal dit een geva
rieerde en soortenrijke vegetatie te
zien geven. Mogelijk dat al binnen
enkele jaren de eerste orchideeën ver
schijnen samen met andere, minder
aansprekende zeldzame bedreigde
plantensoorten.
Wanneer het gebied voldoende be
groeid is, zal het door koeien worden
beweid. Zij zullen door begrazing ver
ruiging voorkomen en zo bewerkstelli
gen dat zich een gevarieerd vegetatie
patroon ontwikkelen kan. Kort be
graasde delen afgewisseld met wat rui
gere vegetatie en looppaadjes met elk
hun specifieke plantensoorten. Van
deze diversiteit in Hora zullen binnen
afzienbare tijd ook amfibieën, kleine
zoogdieren en insecten (o.a. vlinders)
kunnen gaan profiteren.
Excursie
In de maand mei zal op een nader aan
gekondigde zondagmiddag gelegen
heid geboden worden een kijkje te
nemen in dit particulier natuurgebied
je. Getooid met laarzen of oude schoe
nen wordt U om 14:00 uur verwacht
beneden aan de afrit langs de
Kanaalweg (zie kaartje).
Awie de Zwart, november 1996.
13
