Bijzondere vondst in het Vinkenest 10 Enkele jaren geleden kocht Sjaak Her man een lapje grond nabij Retran- chement om daar zijn eigen ideeën omtrent natuurbeheer te kunnen uit werken. Na voltooiing van de inrichtingswer ken nam de natuur al snel bezit van het gebied. Om deze ontwikkeling goed te kunnen volgen wordt al vanaf het prille begin de vegetatie geïnven tariseerd. Dit jaar werd onverwachts een bijzon dere vondst gedaan, waarvan in dit artikel verslag gedaan wordt. De mooiste dingen zie je op het mo ment dat je het niet verwacht. Zo loop ik op een warme zondag in augustus in het Vinkenest de vegetatie te inventa riseren. Een hele reeks van gewone en algemene soorten passeren de revue: Grote brandnetel, Harig wilgenroosje, Witte klaver. Tot ik bij een wat schra le oever beland. Op deze voedselarme en schaars begroeide plekjes loont het vaak de moeite eens wat beter te kij ken. En inderdaad: ik tref er tientallen bloeiende exemplaren Fraai Duizend- guldenkruid aan. Weliswaar geen nieuwe soort voor het gebied, maar de aantallen zijn dat wel. Tevreden kom ik weer overeind. Precies op dat mo ment zie ik iets verderop een klein grijsbladig plantje met een geel bloe metje in knop. "Bitterling!" roep ik, en er ontglippen mij enkele krachttermen van blijdschap. Bitterling is voor mij een bekend plantje uit de handboeken, maar in het wild had ik het nog nooit gezien. Van de eerste schrik bekomen struin ik de directe omgeving af op zoek naar meer exemplaren. En met succes! In een straal van 10 meter vind ik nog 19 bloeiende plantjes. Met be hulp van de flora ga ik na welke van de twee soorten Bitterling het is, de zomer- of de herfsteditie. Het blijkt Herfstbitterling te zijn, een zeer zeld zame rodelijstsoort. Herfstbitterling is een lage tot middel hoge éénjarige (uitgraven heeft dus geen zin!) grijsgroene zomerbloeier. De plant heeft een wortelrozet, meest al met één hoofdstengel die aan de top splitst in meerdere bloeistengels. Klei ne plantjes hebben maar één bloeisten- gel. Kenmerkend zijn de tegenoverel- kaar staande blaadjes die geheel met elkaar vergroeid zijn. De bloemen zijn helder geel en bestaan uit acht tot negen kroonblaadjes. Herfstbitterling is een plant van voch tige, humusarme Zandgrond die rijk is aan kalk (schelpgruis). Deze groeimi- lieus vind je in Nederland met name op zandplaten in de voormalige zeear men. Deze zijn grotendeels ontzilt, Schrale oever langs kreekarm waar de plant werd gevonden. Herfstbitterling maar nog schaars begroeid. De groei plaats in het Vinkenest doet enigszins aan dit milieu denken. Tot 1864 was dit stukje land nog onderdeel van de zoute Zwingeul. De bodem bestaat uit puur zand en door het verwijderen van de bouwvoor de voedselrijke bo venste 25 cm van het voormalige bouwland) is het maaiveld verlaagd en daardoor vochtiger en schraler gewor den. De soort werd gevonden op een op het westen gerichte overgangszone van de hogere droge delen naar de nieuw ge graven kreekarm. Deze zone is vochtig en zeer schraal en daardoor nog nau welijks begroeid. Herfstbitterling werd vergezeld door enkele kleine éénjarige pioniers zoals Fraai Duizendgulden- kruid, Greppelrus, Straatgras en diver se mossoorten. -V,

Tijdschriftenbank Zeeland

't Duumpje | 1997 | | pagina 10