Hebt u ook de pest aan grote varkensstallen?
4
Onlangs was er op de radio in Vroe
ge vogels" een uitzending uit Schok
land in de Noordoostpolder over het
samengaan van landschap en grond
gebruik. Ter behoud van het goede in
die landstreek vonden boeren en bui
tenlui dat alle activiteiten in het bui
tengebied, en daarmee ook de land
bouw, plaats vonden in het perspectief
van de voor hen zo karakteristieke om
geving. Hoe ver zijn wij op dit moment
van dit standpunt verwijderd geraakt
in West Zeeuws Vlaanderen, gezien de
entree van de recente geursluier, die
tegenwoordig onze streek bezoedelt.
Een verslag van Adrie Provoost
Aanloop tot de invasie
U zult zich er niet over verwonderen
dat bij de massale aanvragen voor
mega-stallen door een aantal bekende
varkensbaronnen 't Duumpje samen
met direct omwonenden veel activitei
ten ontplooid heeft om hiervan zoveel
mogelijk tegen te houden. Gebaseerd
op de waarden voor natuur en milieu
werd de vestiging van de stallen be
streden op grond van de gevreesde in
vloed op de algehele verzuring van het
landje.
De natuur in onze regio zit nu eenmaal
niet te wachten op vermesting en nog
minder op gebiedsvreemde mest.
Daarnaast waren er zorgen voor het
landschap en de woonomgeving, die
zouden ontstaan na 'aankleding' van
ons onvolprezen polderlandje met een
aantal stallencomlexen.
Dat deze strijd in eerste instantie werd
verloren, was te wijten aan de juridi
sche ongelijkheid binnen de te volgen
procedure. Het ging inmiddels al lang
niet meer om het fatsoensbeginsel, dat
u en ik huldigen door onze verbou
wing van de dakkapel eerst voor te
leggen aan de buren.
We mogen overigens niet vergeten,
dat de meeste aanvragers slechts Bra
bantse zetbazen zijn, die namens de
baronnen de zo geprezen werkgele
genheid van een impuls willen voor
zien, maar uiteindelijk slechts in 1
zaak geïnteresseerd zijn, namelijk zo
veel mogelijk geld verdienen en de
wijze waarop is van ondergeschikt
belang.
Deze juridische ongelijkheid werd uit
gebuit door de inzet van een aantal
professionele aanvragers die namens
de varkensbaronnen bijna alle Zeeuw
se gemeenten nachtmerries bezorgden.
Een aantal gemeentes bood nog enig
tegenspel, maar de meeste gemeentes
legden het hoofd in de schoot nadat
aan het licht gekomen was dat de ei
gen bestemmingsplannen te veel leem
tes vertoonden: de lokale wetgeving
bleek onvoldoende om de burgers te
beschermen tegen iets wat ze niet wil
den. Erger nog: de varkensbaronnen
dreigden met schadeclaims als de
gemeenten niet vlot zouden meewer
ken aan de investeringen in mega-stal
len. Als ze zich al wensten te verzet
ten, bleek dit verzet van gemeenten
meestal nutteloos, en dit nota bene
meestal in afwachting van een nieuw
bestemmingsplan, streekplan of minis
teriële beslissing die nu juist de vesti
ging van de mega-stallen moesten
voorkomen.
Als leek zult u nu zult zeggen: als de
burger het niet wil en de overheid ook
niet, wie doet je dan wat? De praktijk
was helaas dat na 20 maal schieten het
alleen in het westen al 3 maal raak
was, en iedere keer tegen de zin van
de doorsnee-burger. Kortom: de bran
che verschaft zich in deze streek een
toegang via de tijdelijke mazen van de
wet. Met een compliment aan de over
heid
Overigens vraag je je hierbij in 1997
wel eens af, hoe zo'n succesformule
nu eigenlijk kan voortbestaan. Is hij
gestoeld op een politieke lobby, is er
zoveel geld mee gemoeid dat men niet
van nee durft te zeggen, of is men
ziende blind en onderschat men nog
steeds de verstrekkende gevolgen voor
de streek van de vestiging van deze
varkensfabrieken. In ieder geval is ge
bleken, dat de instandhouding van de
ze branche niets met een gezond boe
renbedrijf te maken heeft, maar alles
met het maken van winst in de meest
enge zin des woords. Er is dan ook
sprake van een wel zeer eenzijdig
draagvlak, en naarmate de stank zich
verder door ons landje verspreidt,
wordt dit draagvlak smaller. Niet lan
ger lopen alleen milieu-beweging en
enkele omwonenden te hoop tegen de
milieuverpesters.
Bouwblokken en geursluiers
Zelfs voor hen die riepen dat het wel
mee zou vallen (en die soms de zaak
op haar beloop hebben gelaten) wordt
de laatste tijd steeds duidelijker dat ze
zich ernstig vergist hebben.
Er werd veel groter gebouwd dan in de
bouwvergunningen toegestaan was.