Kust in Kleuren goed ontvangen
Op 23 april presenteerden Recron
Zeeuws-Vlaanderen en 't Duumpje in
de burgerzaal van het Oostburgse ge
meentehuis hun gezamenlijke visie op
de toekomst van de kust. Arno Boomert
en Kees Kostense gaven een toelichting.
Vervolgens waren diverse bestuurders
aan de beurt om op de visie te reage
ren. De reacties van burgemeester
Noordewier, wethouder Van Daele en
gedeputeerde De Kok waren ronduit
positief. Ook de vertegenwoordiger van
de landbouw kon begrip opbrengen
voor de gepresenteerde ideeën. Een
zorgvuldig voorbereide actie kende
zodoende een vliegende start. Wat er
aan voorafging en hoe nu verder....
Vroeger
Binnen 't Duumpje bestonden er al de
cennia ideeën over de inrichting van het
kustgebied. Kort na het ontstaan van de
vereniging werd veel energie besteed
aan het aanvechten van de destijds fan
tasieloze wijze waarop het waterschap
de dijken op deltahoogte bracht. Met
name de vernietiging van de Zwarte
Polder was een doorn in het oog. Maar
liefst een kwart van het natuurgebied
verdween onder het dijklichaam.
Ook op andere plaatsen langs de kust
verdwenen door de deltawerken kreken,
natte weilanden en andere waardevolle
landschapselementen. De buitengewoon
belangrijke inlagen tussen Hoofdplaat
en Nummer Eén werden zonder pardon
van de kaart geveegd. Onder protest
van 't Duumpje, maar onze ideeën von
den toen nog geen willig oor.
Door de jaren heen is de opstelling van
het waterschap, de grote boosdoener,
drastisch veranderd. De kritiek werd na
verloop van tijd ter harte genomen en in
de laatste fase van de dijkverzwa-
ringswerken werd het gezegde geïntro
duceerd, dat een dijk er ook 'mooi' uit
mocht zien. Dat mocht met recht een
trendbreuk genoemd worden.
Ongetwijfeld heeft in deze ommezwaai
van het waterschap ook de overweging
meegespeeld dat de kust de omgeving
is waar de recreatiesector haar brood
verdient. Op een aantal plaatsen langs
de kust werd de dijk omgetoverd in een
duinlandschap. Voorbeelden zijn de
omgeving van de vuurtoren van Bres-
kens en de Tienhonderdpolder bij Cad-
zand. In plaats van een strakke zeedijk
domineert nu de duindoorn. Daar zijn
niet alleen toeristen, maar ook fitissen,
roodborsttapuiten en heggemussen het
waterschap erg dankbaar voor.
Aanleiding
Het landinrichtingsproject 'Kust West
Zeeuwsch-Vlaanderen' beoogt de land
schappelijke kwaliteit van het kust
gebied tussen Zwin en Breskens te ver
sterken. De landinrichtingscommissie,
bestaande uit vertegenwoordigers van
landbouw, recreatie, natuur (ons lid Leo
d'Hoore), gemeentes en waterschap,
kreeg van het provinciebestuur de op
dracht mee om van het gebied iets
moois te maken, binnen een aantal be
stuurlijke kaders. Zo is er nauwelijks
ruimte voor nieuwe recreatiebedrijven
maar bestaande campings behoren een
kwaliteitsimpuls te krijgen: dus niet
méér standplaatsen, maar wèl meer
ruimte. Verder behoort de nieuwe na
tuur die in het kader van het Natuur
beleidsplan is voorzien (onder andere
Strijdersgatpolder, Herdijkte Zwarte
Polder en tussen Retranchement en
Cadzand-Bad) te worden gerealiseerd.
Tevens dient het landschap versterkt te
worden met een bepaalde oppervlakte
bos. En last but not least: de landbouw
dient de bekende voordelen van een
ruilverkaveling te krijgen.
Stroef proces
Zoals bekend verliep het proces de af
gelopen jaren buitengewoon stroef. Er
was veel verzet in de streek tegen bos
en met name de landbouw worstelde
met haar eigen doelstellingen. Uiteinde
lijk stapten de landbouwvertegenwoor-
digers zelfs uit de commissie. Besloten
werd om het landinrichtingsproces even
stop te zetten en de gemeentes de gele
genheid te bieden een eigen visie te ont
wikkelen.
Natuur- en recreatiesector overlegden al
regelmatig over het landinrichtingsplan.
Niet alleen in West Zeeuws-Vlaanderen
vonden ze elkaar, maar ook elders in
Zeeland treft men voorbeelden van dit
overleg aan. In 1996 werd een conve
nant gesloten om de samenwerking
meer inhoud te geven.
Ommezwaai
Reden voor deze wijzigende verhoudin
gen was ongetwijfeld een ommezwaai
in het Zeeuwse beleid: géén nieuwe
verblijfsrecreatie langs de Noordzee
kust meer. Het beleid moet vooral ge
richt worden op kwaliteitsverbetering,
waaronder ook begrepen wordt een ver
sterking van natuur en landschap. Dat
zorgde ervoor dat, op enkele erfenissen
uit het verleden na, natuurorganisaties
niet langer geconfronteerd werden met
natuuraantastende recreatieplannen
Projectontwikkelaars als René Colto
werd de wind uit de zeilen genomen.
Daarnaast zorgde het Natuurbeleidsplan
voor een andere ommezwaai in het be
leid. Jarenlang werden er steeds op
nieuw stukjes afgeknabbeld van het are
aal natuur. Eindelijk vond de natuur
bescherming gehoor bij de overheid,
ongetwijfeld gesteund door de publieke
opinie. Dit leidde ertoe dat een beleid
werd ingezet om het areaal natuur wee
te vergroten. In onze streek zijn daar de
eerste resultaten al van te zien, zoals in
de Baarzande en de Blikken. De natuur
bescherming kan het zich nu niet meer
veroorloven om louter kritiek te heb
ben.
Deze twee ontwikkelingen leidden tot
toenadering tussen natuur- en recreatie
sector, waarvan het convenant het
resultaat was. De Natuurmaand is ove
rigens ook zo'n tastbaar voortvloeisel
uit de samenwerking.
Brainstormen aan het Grote Gat
Het vastlopen van de herinrichting kust
leidde ertoe dat de planologiewerk
groep van 't Duumpje ging zoeken naar
middelen om het proces vlot te trekken
Ook binnen 't Duumpje waren er veel
tegenstanders van meer bos. Tijdens de
soms urendurende discussies in de pla
nologiewerkgroep werd het idee gebo
ren een eigen 'duinen-model' te ont
wikkelen. De ligging van ons clubge
bouw aan de oever van het Grote Gat
leidde tot op alle fronten originele ge