I
van de inheemse fauna wel in handen
gehad. Van jongs af aan - ik was acht
toen ik met vogels begon - ben ik met
mijn vader meegegaan om naar vogels
te kijken. Als je langere tijd naar
vogels kijkt, raak je vanzelf geïnteres
seerd in roofvogels. Uilen zijn roofvo
gels die 's nachts opereren en als je
maar vaak genoeg met uilen bezig
bent, kom je vanzelf eens bij een
boom waar piepgeluiden uit komen.
Zo ben ik bij de vleermuizen terecht
gekomen. Deze zoogdieren zijn wat
aanhankelijker dan vogels. Een vleer
muis vindt het vaak prettig als je aan
hem zit te frummelen; het zijn immers
sociale dieren, waar je gemakkelijk
genegenheid voor kunt voelen. Ik heb
eens twee maanden met een jong
vleermuisje in een knikkerzakje onder
mijn trui rondgelopen. Met een pipetje
gaf ik hem te drinken. Toen hij groter
werd, voerde ik hem darren, mannelij
ke honingbijen die niet kunnen steken.
Ik was een keer in een Chinees restau
rant met die vleermuis. Er zat iets fout
en het diertje begon flink te piepen,
wat natuurlijk de aandacht trok van de
restauranthouder. Toen moest ik hem
wel één en ander uitleggen. Tot mijn
verbazing wilden ze het vleermuisje
graag hebben, waarom was 'me niet
duidelijk. Ik mocht er zelfs gratis eten.
Later hoorde ik dat in China vleermui
zen geassocieerd worden met voor
spoed, met geluk, terwijl wij ze juist
Laatvlieger.
allerlei negatieve dingen toedichten.
Uiteindelijk heb ik het diertje losgela
ten in Oud-Naarden, een bosgebied
tegen de IJsselmeerkust.
'Aha-Erlebnis'
Hoe kwam je op het idee om vleermui
zen te fotograferen?
Fotograferen deed ik al heel lang,
maar ik heb wel eens een heel sterke
stimulans gehad. Ik was toen achter
hotel Den Treek, hier in de buurt. Daar
is een vijver en aan de rand ervan
stond een eik, waarvan twee takken
vlak boven het water hangen. Toen ik
zag dat enkele watervleermuizen soms
tussen die twee takken doorvlogen om
onder de boom te foerageren, begreep
ik als fotograaf dat hier een optimale
kans lag om vliegende watervleermui
zen te fotograferen. Ik hoefde immers
alleen maar af te drukken op het
moment dat ze tussen die twee takken
doorvlogen. Daar heb ik dan ook een
heleboel foto's van gemaakt, maar
daar bleek vrijwel nooit een vleermuis
op staan. Dit kwam doordat wanneer
een vleermuis in de zoeker verscheen
en ik afdrukte, hij door de grote vlieg-
snelheid alweer uit beeld verdwenen
was op het moment dat de flitser af
ging. In feite moest ik dus afdrukken
als de vleermuis nog zo'n halve meter
moest vliegen voordat hij in beeld zou
verschijnen.
Foto: Rogier Lange
Dus daarna ging het lukken
Jazeker. Maar ik zag iets vreemds aan
die foto's. De achterpootjes en staart
van de vleermuizen waren vaak spier
wit, terwijl dat in werkelijkheid niet zo
is. Daar snapte ik niets van. Totdat ik
opeens een mooi scherpe foto kreeg en
zag dat de pootjes niet wit waren,
maar kletsnat en dat ze daarom het
flitslicht wit reflecteerden. Toen dacht
ik: Waarom heeft die vleermuis natte
achterpootjes? Drinkt hij soms water
met zijn pootjes? Of pakt hij er iets
mee uit het water? Maar wat dan?
Insecten? Ik vond het een vreemde
gedachte, maar dat laatste was natuur
lijk makkelijk te controleren. Ik pakte
een spinnetje van de oever en zette dat
op het water tussen de twee takken.
Toen kwam de vleermuis er aan
een kringetje op het water en wèg was
het spinnetje!
Dan krijg je echt even kippenvel: nor
maal vangen vleermuizen insecten
vanuit de lucht en nu bleek dat ze ze
ook vanaf het wateroppervlak konden
pakken! Hoe zouden ze dat doen? Dat
zou ik op de foto willen zetten! Omdat
het vrijwel ondoenlijk was het fototoe
stel op exact het juiste moment af te
drukken, besloot ik op zoek te gaan
naar een elektrische methode, wat veel
trefzekerder is. Ik heb er twee jaar
over gedaan een goed systeem te ont
wikkelen, maar uiteindelijk had ik een
installatie die precies in twee alumini
um koffertjes paste die ik dus overal
mee naar toe kon nemen. Het komt
erop neer dat de vleermuis door een
paar straaltjes heen moet vliegen, die
boven het water zijn geplaatst. Dat
veroorzaakt dan de flits. Omdat de
camera - die ook in het water is
geplaatst - continue open staat, moet
het hartstikke donker zijn. Door de
vleermuizen te lokken met insecten
die op het water werden gelegd (kleine
meelwormen) was het mogelijk vele
tientallen foto's te maken. Hierop was
te zien dat de prooien met de pootjes
werden gepakt. Zodra de vleermuis de
prooi is genaderd, buigt hij beide voet
jes naar voren met de 'pinken' tegen
elkaar aan. Met een harkje van tien
teentjes breed ratst hij dan het insect
zó uit het water!
11
