er de komende tien jaar uit komt te
zien. Vandaar dat de natuur- en mi
lieuorganisaties nu een eigen visie op
het waterbeheer uitbrengen. Om een
bijdrage te leveren aan die discussie,
maar ook om een eigen agenda te heb
ben van activiteiten die ze op het ge
bied van water willen oppakken.
Visie
Duurzaam, flexibel, veerkrachtig, inte
graal en water als ordenend principe.
Dat zijn de rode draden die in de visie
verweven zijn. De visie begint met een
beschouwing waarom het waterbeheer
aan herijking toe is. De wateroverlast
de laatste jaren heeft het besef doen
groeien dat de waterhuishoudkundige
inrichting van Zeeland niet optimaal
is. De wateroverlast in het najaar van
'98 heeft de samenleving ontzettend
veel geld gekost omdat een deel van
de landbouwoogst vergoed moest wor
den.
Omdat dit soort extreme weersituaties
vaker zal voorkomen en de zeespiegel
stijging het moeilijker zal maken over
tollig water uit polders naar zee te
pompen, is er alle reden om het water
beheer ten principale ter discussie te
stellen.
Een belangrijke les is, dat het afwate
ringsysteem weinig buffers heeft om
een overschot aan regenwater op te
vangen. In de laagste delen van de pol
der zijn huizen gebouwd of, nog gek
ker, pal naast een afwateringskanaal,
zoals in Retranchement. Ook wordt
veelvuldig akkerbouw bedreven op
gronden, die eigenlijk veel te laag
gelegen en dus te nat zijn. Dat is vra
gen om moeilijkheden.
In de watervisie wordt aangegeven,
dat een waterbeheer gewenst is, dat
het natuurlijke regime zoveel mogelijk
volgt. Dus niet de laagste delen kost
wat kost droog houden tegen hoge
kosten, maar in die lage gebieden
ruimte reserveren om bij wateroverlast
tegen weinig kosten het water op te
kunnen vangen. Ook ruimte voor wa
ter om de waterpeilen op een natuurlij
ke wijze te laten fluctueren. We kun
nen ook door een goede inrichting van
sloten en kanalen het zelfreinigend
vermogen van het water benutten om
een deel van het teveel aan meststof
fen in het water weg te werken.
Kortom: een zorgvuldige omgang met
water betekent vooral dat er meer
ruimte voor water moet komen. Ruim
te voor fluctuatie, voor berging van
overschotten, voor zuivering en voor
zorgvuldig gebruik. Met het koesteren
van water in plaats van het snel naar
zee voeren, krijgt het een veel promi
nenter en meer 'sturende' plaats in de
ruimtelijke ordening. Als belangrijk
ruimtelijk en multifunctioneel element
kan water ook een belangrijke impuls
geven aan het verbeteren van de kwa
liteit van de leef- of recreatieomge
ving.
Waterketen
Naast de waterhuishouding in het lan
delijk gebied richt de watervisie zich
ook op de waterkringloop die de mens
zelf heeft gecreëerd. De waterketen
van drink- en huishoudelijk water le
vert na gebruik in meer of mindere
mate verontreinigd water op. Aan het
eind van de keten staan rioolwaterzui
veringsinstallaties, die na zuivering
het water lozen op de watergangen. In
de waterketen ontstaan tijdens het
gebruik van het water lekken naar het
watersysteem. Dit gebeurt bijvoor
beeld als water via riooloverstorten
ongezuiverd in de sloot terchtkomt.
Die enorme hoeveelheid ongezuiverd
water kan het ecosysteem niet behap
pen, met dode vis in de sloot als maca
ber resultaat. Ook is niet alle bebou
wing in het buitengebied op de riole
ring aangesloten. Watersysteem en
waterketen grijpen op elkaar in. Ze
leveren samen alle elementen die deel
uitmaken van een omvattende, integra
le kijk op water.
Het watersysteem en de waterketen
vormen zowel afzonderlijk als in
onderlinge samenhang het uitgangs
punt van de visie.
Gebieden
In de watervisie wordt aan de hand
van gebieden en thema's uitgewerkt,
hoe de begrippen duurzaam, flexibel
en integraal uitwerken in de praktijk.
Dat levert aanbevelingen op over een
verdere vernatting van de duinen door
het stoppen van de waterwinning. Ho
gere peilen zijn nodig om de natuur
tot z'n recht te laten komen in de kre
ken en oudlandgebieden zoals de
Baarzande, de Strijdersgatpolder en de
Veerhoek.
Brakwater ecosystemen, die we vooral
aantreffen langs de randen van de
Deltawateren, verdienen een op deze
hoge natuurwaarden gericht waterbe
heer. In onze streek zijn ze schaars
aanwezig: aan de voet van de zeedijk
bij de trektelpost Breskens. De water
kwaliteit in de sloten en kreken kan
verbeterd worden door een snelle rea
lisatie van de doelstellingen op het ge-
De Blontrok
3