Een hangplek voor
Vleermuizen
Foto: Wim Kooijman
Een van de diersoorten die door
velen erg 'eng' gevonden wordt, is
de vleermuis. De onbekendheid met
deze soort heeft er dan ook toe
geleid dat ze de laatste jaren sterk
achteruitgegaan is, ook omdat hun
huisvesting de laatste decennia
overal verdwenen is. Recent echter
is er, vooral door de Stichting
Landschapsbeheer Zeeland veel aan
dacht aan de soort geschonken.
Hieronder leest u er meer over.
Hoewel vleermuizen niet veel
ruimte nodig hebben en weinig
natuurlijke vijanden hebben,
worden ze toch bedreigd als
gevolg van menselijk handelen.
Veel verblijfplaat
sen zijn verdwe
nen. Oude holle
bomen worden
omgehakt, oude
gebouwen die
jarenlang leegston
den, worden de
laatste jaren in een
snel tempo ge
sloopt. Daarmee
verdwijnen ook veel verblijfplaat
sen voor vleermuizen. Door het
gebruik van bestrijdings- en con
serveringsmiddelen worden niet
alleen de schadelijke insekten
gedood, maar ook de vleermui
zen en hun jongen. Sinds de
jaren zeventig worden in oude
huizen steeds meer naden en kie
ren afgedicht ter bestrijding van
tocht om warmteverlies te voor
komen. Het zijn juist die naden
en kieren die vleermuizen
gebruiken als overwinterplaats.
Moderne bouwtechnieken
In de huidige nieuwbouw, zowel
in de woning-, industriële-, als
agrarische bouw zien we dat qua
materiaalgebruik alles naadloos
op elkaar aan moet sluiten en er
geen ruimte meer voor vleermui
zen is! Mochten enkele vleermui
Theo Aernoudts
zen onder dakpannen of dak
overstek toch nog een plaatsje
veroverd hebben, dan worden
deze ruimten alsnog afgedicht
door de bewoners uit angst en/of
onwetendheid. Dat vleermuizen
geen schade aanrichten en alleen
maar nuttig zijn om de hoeveel
heid insekten op een milieuvrien
delijke manier te decimeren, is bij
velen nog onbekend.
Duikers
Afgelopen jaar werden een aan
tal winterverblijven voor vleer
muizen ingericht door Stichting
Landschapsbeheer Zeeland.
Negen oude duikerelementen
van het voormalig waterschap 't
Vrije van Sluis werden van onder
gang in de puinbreker gered. Op
HeiIIe werden 4 duikerelementen
ingegraven en in Biervliet 5 stuks.
Deze duikerelementen werden
ingegraven met de onderkant tot
een halve meter onder het maai
veld. Hierdoor blijft de ruimte
vochtig omdat deze diepte over
eenstemt met het waterniveaü
van de aangrenzende kikkerpoel
in de winter.
Vervolgens werd over de beton
nen duikers een laag modder en
grond uit de kikkerpoel heen-
gespreid, zodat de ruimte voor
de vleermuizen vorstvrij blijft bij
een strenge winter. De duikerele
menten zijn inwendig tussen 80
cm en 150 cm breed en 120 cm
hoog. Door het gebruik van oude
betonplaten hebben we de vleer-
muizenkelder kunnen verlengen
tot in totaal 5 meter lengte. De
duikerelementen zijn erg ruw
afgewerkt. Zo'n ruw oppervlak is
juist ideaal voor vleermuizen om
zich aan vast te klampen.
Voordeurdelers
Het meeste werk en vakman
schap was nog vereist voor het
maken van een deur met een
goede afdichting tegen de
betonrand. Uiteindelijk is geko
zen voor een dubbele deur om
tocht en vorst buiten te houden.
Beide deuren zijn voorzien van
een invliegopening 2 cm hoog en
15 cm breed: een kleinformaat
brievenbus!
Aan de onderkant van de deuren
zijn kleine uitsparingen gehou
den zodat ook amfibieën als kik
kers, salamanders en padden
gebruik kunnen maken van deze
ruimte om te overwinteren.
Enige stapels gebruikte dakpan
nen in de vorstvrije ruimte vor
men een ideaal winterverblijf
voor zowel vleermuizen en amfi
bieën in een ruimte.
Nieuwe bewoners
Nu het huis klaar is, is het wach
ten op de nieuwe bewoners.
Vleermuissoorten die je kunt ver
wachten zijn watervleermuis,
baardvleermuis, grootoorvleer-
muis en franjestaart. De dwerg
vleermuis gebruikt deze bunkers
wel eens als zomerverblijf. Ook
padden, kikkers, water-en kamsa-
lamanders zijn zeker te verwach
ten.
Bunkers
Inmiddels zijn er in het
Hertekamp te Groede en in de
wallen van Retranchement, op
het terrein van Het Zeeuws
Landschap ook een aantal bun
kers geschikt gemaakt om te die
nen tot winterverblijf voor vleer
muizen en amfibieën. Dat deze
bunkers nu al bewoond zijn door
vleermuizen, is natuurlijk een sti
mulans om nog meer winterver
blijven in te richten voor deze
dieren.
Momenteel worden voorberei
dingen getroffen naast de beken
de bunkers ook een aantal in
onbruik geraakte aardappelkel
ders geschikt te maken als win
terverblijf.
16 't duumpje herfst/winter 213 '00
