Salamanders
Zeeuws-
Vlaanderen
i
En net zoals de vleermuizen hier
voor in kaart gebracht zijn, zijn er
nog andere 'kleine dierkens' die
onze streken bevolken.
Velen van onze club leveren trouw
hun tellingen in bij Ravon, een lan
delijke stichting, en als tegenpresta
tie levert Ravon de kaartjes voor
ons artikel. Alex Wieland, medewer
ker van de Stichting Landschaps
beheer, schreef de verbindende
tekst.
In Zeeuws-Vlaanderen komen 8
soorten amfibieën voor:
Kleine watersalamander, Kamsa-
lamander, Alpenwatersalamander,
Groene kikker, Bruine kikker,
Boomkikker, Gewone pad en
Rugstreeppad. In vergelijking
met de rest van Zeeland zijn we
rijkelijk bedeeld. Dit komt omdat
er relatief veel zoet water is en
omdat het landschap kleinschalig
is.
Achteruitgang
Toch is ook bij ons de amfibieën-
stand in vergelijking met circa 50
jaar geleden enorm achteruitge
gaan. Veel drinkputten die die
nen als voortplantingsbiotoop
zijn gedempt, omdat ze met de
komst van de waterleiding over
bodig geworden waren. Het vee
in de wei kon zoet drinkwater
verkrijgen uit een drinkbak en
met het dempen van de put
werd het weiland weer wat gro
ter. Ook hagen, kleine bosjes en
andere landschapselementen ver
loren hun functie en werden
omgezet. Hiermee gingen zomer
en winterbiotopen verloren.
Biotoopherstel
De laatste decennia is er gelukkig
veel gedaan aan biotoopherstel
voor amfibieën. Stichting
Landschapsbeheer heeft in het
kader van het Amfibieproject
Zeeuws-Vlaanderen enige hon
derden biotopen opgeknapt of
opnieuw aangelegd. Niet alleen
amfibieën profiteren hiervan,
maar ook veel andere dieren en
planten die afhankelijk zijn van
kleinschalige landschapselemen
ten en kwalitatief goed zoet
water profiteren mee.
Monitoring
Om onder andere het effect te
meten van het natuurherstel is
het noodzakelijk om te monito
ren. Zo ontstaat er ook een com
pleet beeld welke soorten
momenteel in welke regio voor
komen. Gebleken is dat van de
wat zeldzamere soorten het
beeld aardig compleet is, ook al
valt hier ook nog het nodige te
onderzoeken. Gek genoeg zijn er
van de algemenere soorten nog
veel gebieden waar helemaal
niets van bekend is. Onderzoek
-
man
m-
levert altijd onverwachte ontdek
kingen op, want wie had 15 jaar
geleden gedacht dat er in
Zeeuws-Vlaanderen op meerdere
locaties Alpenwatersalamanders
zouden rondzwemmen. Door de
organisatie RAVON (Reptielen,
Amfibieën, Vissen Onderzoek
Nederland) wordt momenteel
hard gewerkt aan een versprei
dingsatlas en dan is het natuur
lijk leuk als deze zo compleet
mogelijk is.
Onderzoek
Onderzoeken welke soort amfi
bieën er op een locatie voorko
men kan het best door de voort-
plantingswateren af te speuren
in het voorjaar. Al rondlopend
kun je klompen kikkerdril (van de
Bruine kikker) of eisnoeren (van
de Gewone pad) zien. Soms zie je
padden of kikkers langs de
waterkant. De jonge kikkers en
padden kun je op de gekste
plaatsen op het land tegenko
men. Groene kikkers.
Hl X I
I X .--N '7=
X-
'AH
X-w
mm
ms
X
X
I—I niet onderzocht a m m5
slecht onderzocht i i
goed onderzocht
II
■V
Alex Wieland
Kamsalamand
10 't duumpje 1-2004
Voorkomen van Alpenwatersalamander. Tekeningen:Stichting Ravon, Nijmegen.