Flora-, Faunawet
en vlinders
Hans van kuijk
Als u onze rubriek korte berichten
en planologische zaken wat bij
houdt, zou u de indruk krijgen dat
alleen de planogiewerkgroep zich
druk maakt om het (niet) toepassen
van de Flora- en Faunawet. Niets is
minder waar, moge blijken uit bij
gaand stuk uit de boezem van de
vlinderwerkgroep
Voor de bescherming van de
natuur zijn op Europees niveau
de Vogelrichtlijn en Habitat
richtlijn van toepassing. Deze
richtlijnen zijn voor Nederland
vertaald in de Natuurbescher
mingswet 1998 en de Flora- en
Faunawet. De Natuurbescher
mingswet 1998 regelt de bescher
ming van natuurgebieden in
Nederland. De Flora- en fauna
wet beschermt plant- en dier
soorten in de beschermde
natuurgebieden en daarbuiten.
De wet beschouwt alle dieren en
planten als waardevol en mensen
moeten daar zorgvuldig mee
omgaan, zo staat in de brochure
Natuurbescherming in
Nederland. Handelingen waarvan
iemand weet of kan vermoeden
dat ze schadelijk zijn voor soor
ten of hun directe leefomgeving
moeten achterwege worden
gelaten. De wet lijkt een hele
stap voorwaarts op het pad van
de natuurbescherming, maar het
gaat natuurlijk om de uitwer
king.
Wetgeving loopt per definitie
achter de feiten aan. In het geval
van de Flora- en Faunawet is in
het verleden vastgesteld welke
soorten zodanig bedreigd wer
den dat ze speciale bescherming
behoefden en die soorten zijn in
de wet opgenomen. Inmiddels
zijn er nieuwe soorten bijgeko
men die ernstig bedreigd worden
en misschien ook wel een paar
die minder bedreigd zijn dan
toen de wet werd opgesteld,
maar het duurt jaren eer de wet
aan die ontwikkelingen is aange
past. Dus uitsluitend vasthouden
aan de soortenlijst van de wet is
niet voldoende.
Het feit dat een aantal soorten
bijzondere bescherming heeft
neemt niet weg dat, zoals hier
boven al staat, alle dieren en
planten waardevol zijn en zorg
verdienen. Het doel van de wet is
immers een betere bescerming
van de natuur en geen vrijbrief
om soorten die niet expliciet in
de wet worden genoemd geen
zorg te geven. Als dat het gevolg
zou zijn van de wet mist hij z'n
doel.
Begin dit jaar was er op het
gemeentehuis een voorlichtings
bijeenkomst waar door provincia
le ambtenaren werd uiteengezet
welke gevolgen de wet heeft bij
het buiten aan het werk zijn. Van
gemeentewege was veel aan
dacht voor vrijstellingen, ont
heffingen en gedragscodes. Wat
moet er precies beschermd wor
den en vooral wat hoeft er niet
beschermd te worden. Wat opviel
was dat de voorlichters van de
provincie op vragen over
bescherming van niet expliciet in
de wet genoemde soorten zeiden
dat die niet beschermd zijn maar
uit het bovenstaande blijkt dat
dit niet juist is.
Als ik kijk naar de ontwikkelin
gen sinds de inwerkingtreding
van de wet krijg ik het gevoel
dat de tendens bij beheerders is
te kijken hoe ze zoveel mogelijk
hun eigen gang kunnen gaan.
Ik wil daar in dit verhaal wat
over kwijt.
De wet schrijft voor dat er een
gedragscode moet worden opge
steld als er beschermde planten
en/of dieren in een gebied aan
wezig zijn. Om te weten of die er
zijn is een inventarisatie nodig.
Zo heeft de Unie van
Waterschappen een gedragscode
ontwikkeld die door alle water
schappen kan worden gebruikt,
zo ook het Waterschap Zeeuws-
Vlaanderen. Het Waterschap laat
de flora en fauna langs wegen,
waterkeringen en waterlopen in
kaart brengen om te zien of er
beschermde planten- en diersoor
ten aanwezig zijn om daar de
werkzaamheden aan aan te pas
sen. Het Waterschap heeft beslo
ten de inventarisatie door een
extern bureau te laten uitvoeren.
Daarbij is vanuit kostenoverwe
gingen besloten die niet te laten
uitvoeren door Natuurloket,
onderdeel van de Vereniging
Onderzoek Fauna en Flora,
omdat de gegevens dan maar"
drie jaar mogen worden
gebruikt, terwijl bij een ander
bureau de verzamelde gegevens
10 jaar geldig blijven. Er wordt
blijkbaar uitgegaan van een stati
sche natuur, maar natuur is dyna
misch. Beschermde planten en/of
dieren die nu ergens afwezig zijn
kunnen volgend jaar of na ver
loop van tijd wel aanwezig zijn
en andersom. Daarom is een jaar
lijkse aanpassing van de verza
melde gegevens wenselijk. Ik heb
er begrip voor dat dit een te
dure aangelegenheid is maar een
update van eens per drie jaar
lijkt me wel het minimum als je
de natuurbescherming tenminste
serieus neemt.
Hier wordt de schijn gewekt dat
hoofddoel is te voldoen aan wet-
74 't duumpje 2/'06