«e
Feromonenval
voor de
helicoverpa
armigera
Helicoverpa armigera katoendaguil
In de val die bij ons hangt, is tot
nu toe (2 mei) geen katoendaguil
gevonden. Wel is er een verve
lend bijverschijnsel, nl. het fero
moon van de katoendaguil lijkt
veel op dat van de tweestreep-
voorjaarsuil (orthosia cerasi), een
hier algemeen voorkomende vlin
der. Van deze soort zijn er 5 op
deze manier aan hun eind geko
men. Het is een voorjaarsvlinder
die na april niet of nauwelijks
nog vliegt. We hopen dus maar
verder geen vlinders meer in de
val aan te treffen.
Anna Almekinders
De bijdrage van onze vlinderwerk
groep betreft ditmaal trekvlinders,
en meer in het bijzonder de katoen
daguil: de helicoverpa armigera
voor intimi.
In 2006 zijn erg veel trekvlinders
waargenomen. Een van die trek
vlinders was de katoendaguil
(helicoverpa armigera).
Gemiddeld worden er weinig
exemplaren per jaar geteld in
heel Nederland. Vorig jaar waren
er dat in West-Zeeuws-
Vlaanderen alleen al 96.
Nu is de definitie van een trek-
vlinder: een vlinder die op eigen
kracht (of met de wind) hierheen
komt, hier niet inheems is en ook
niet in staat is om onze winters
te overleven, in welk stadium
dan ook. Maar is dat ook het
geval met zo'n zachte winter als
die we nu gehad hebben?
Om daarachter te komen heeft
de Plantenziektekundige Dienst
een onderzoek opgezet met
feromoonvallen voor deze vlin
der. Deze vallen zijn her en der in
het land geplaatst, m.n. op plaat
sen waar vorig jaar veel vlinders
zijn waargenomen. De vallen zijn
de eerste week van april
geplaatst en blijven 12 weken
hangen.
De val bestaat uit een plastic
driehoek met onderin een lijm-
bodem. Hij heeft daarmee het
zelfde effect als de ouderwetse
vliegenvanger. Op die lijmbodem
staat een rubber dopje met daar
feromonenval
in het feromoon. Dit feromoon is
een door de mens nagemaakte
sekslokstof van de katoendaguil.
Het vlinderstadium staat hele
maal in het teken van voortplan
ten. Nachtvlinders kunnen geen
partner vinden op zicht. Zelfs
nachtvlinders zien daarvoor niet
genoeg in het donker. Om toch
tot een ontmoeting te komen
scheiden de vrouwtjes een lok-
stof af, zodat de mannetjes
weten waar ze moeten zijn.
De bedoeling van deze val is de
mannetjes te misleiden door ze
met de feromoon te lokken waar
ze in lijm vastgeplakt raken in
plaats van een vrouwtje te ont
moeten.
De reden van het onderzoek is
dat de katoendaguil in veel
gebieden een beruchte soort is.
De rupsen kunnen door hun
vraatzucht de katoenoogst flink
reduceren. Als ze alleen katoen-
planten zouden eten was het in
Nederland geen probleem, maar
ook bonen en maïs en een hele
boel andere gewassen gaan er
gretig in. De aanleiding is de
vondst van een rups vorig jaar in
een bonenveld in Zuid-Holland.
Overigens is het wel bij die ene
rups gebleven. Ook in de kassen
in de buurt zijn er geen gevon
den.
74 't duumpje 112 '07
