Expeditie Ooievaar,
een reisverslag
Kris Struijf
Op de algemene ledenvergadering
eind maart presenteerde de conser
vator van Het Zwin een schitterend
verslag van het volgen van een aan
tal ooievaars tijdens hun jaarlijkse
tocht naar het zuiden. In dit artikel
voor de toen niet aanwezigen alsnog
een kennismaking met de verrassen
de ooievaar.
Inleiding
Ooievaars spreken mensen tot de
verbeelding. Hun opvallende ver
schijning en boeiend gedrag, hun
trekgewoonten, hun rol in tal
van volksverhalen maken deze
vogels erg populair. In Vlaan
deren loopt er al 20 jaar lang een
onderzoek naar deze vogels.
Daaruit groeide het educatief-
wetenschappelijk project
'Ooievaars zonder Grenzen', een
samenwerkingsproject van
Dierenpark Planckendael,
Natuurpunt, het Provinciaal
Natuurpark Zwin en de Vlaamse
Overheid. In de voorbije jaren
hebben we verschillende ooie
vaars van het Zwin en Plancken
dael gevolgd met satellietzen
ders. Sommige overwinteren in
Spanje, maar enkele verre
afstandvliegers trekken tot in de
vallei van de Niger in West-
Afrika!
In augustus 2006 volgde een 4-
koppig team (Wim Van den
Bossche van Natuurpunt, Jean
Niesz van Dierenpark
Planckendael, Kris Struyf en Siska
Willems van het Zwin) de trek
van een paar bezenderde ooie
vaars dwars door Frankrijk en
Spanje. In Zuid-Spanje kreeg het
team gezelschap van een ploeg
van het TV-programma 'Dieren in
Nesten'. De expeditie eindigde in
Tarifa bij de Middellandse Zee,
dé oversteekplaats voor ooie
vaars en tal van andere vogels
die vanuit Europa in Afrika gaan
overwinteren. Een kort verslag
van deze trip werd onlangs in
het programma Dieren in Nesten
uitgezonden. Hier volgt hun dag
boek
Dagboek expeditie ooievaar
2006
20 augustus 2006
Om 10u. wachten Jean, Wim en
een ploeg van het programma
'Dieren in Nesten' ons, Kris en
Siska, op bij het Dierenpark
Planckendael. Wij komen met de
expeditiewagen vanuit het Zwin.
De ooievaars hebben voor de
nodige spanning gezorgd door
zaterdag al aan hun trektocht te
beginnen. Slecht weer heeft hun
tocht echter gestopt in het noor
den van Frankrijk (ooievaar
Germaine) en de streek van Ath
in Henegouwen (ooievaar Kobe).
Er is gelukkig veel persbelang
stelling voor de start van de
tocht. We leggen de bedoeling
van de expeditie uit en vertellen
over het belang van de bescher
ming van trekvogels en hun stop
plaatsen.
Na een lekker middagmaal in
Planckendael raadplegen we in
het bureel van Natuurpunt het
Argos satellietsysteem voor nieu
we locaties. Germaine zit in de
buurt van Valenciennes. Daar
gaan we naartoe.
Rond 17u. peilen we daar met de
ontvanger, maar we horen geen
signaal van de vogel. We contro
leren opnieuw de satellietgege-
vens. Germaine bevindt zich zo'n
20 km meer naar het westen.
Rond 19u krijgen we een goed
signaal in een "moeilijk" land
schap. Het is een kleinschalig
landschap met maïsveldjes, wei
den, bossen en bomenrijen en
veel hoogspanningsmasten.
Na een uur peilen laat de batterij
van de draagbare pc ons spijtig
genoeg in de steek. We gaan op
zoek naar een camping en eten
een hapje. Germaine vinden zal
voor morgenvroeg zijn. We vin
den een goede slaapplaats bij
Marciennes en zetten de tenten
op. ledereen is hier erg vriende
lijk en de stemming is goed.
27 augustus 2006:
Het is vroeg dag! Om half acht
gaat Wim al luisteren of er een
signaal is van 'ons Germaine'. De
vogels zijn rond 6 uur normaal al
'op' en dus kan er al wat bewe
ging zijn. Niets te horen! Het sig
naal van de zender op de vogel
wordt continu uitgezonden naar
de satelliet. Als de batterij onvol
doende energie heeft, schakelt
hij uit en heeft hij 6 uur nodig
om via zonne-energie terug op te
laden. Als de zender niet volledig
is opgeladen, slaat hij terug uit.
Het is voor Germaine belangrijk
dat de zon schijnt, niet alleen om
de batterij van haar zender hele
maal op te laden, maar ook om
op thermiek te kunnen vliegen.
Maar met dit miezerig weer is
het onwaarschijnlijk dat ze vliegt.
We horen niets. We ontbijten en
breken het kamp op, We beslui
ten achter Tia aan te gaan en
haar route naar het zuiden te
volgen. Zij zit nog steeds in
Noord-Spanje. We rijden richting
La Rochelle. Tia is daar ook
geweest en bij vorige expedities
werden daar telkens groepjes
van een tiental ooievaars gevon
den. Als ze de route van Parijs
naar Zuidwest Frankrijk volgen,
komen ze daar aan de kust.
Ooievaars vliegen niet over zee
en volgen vanaf La Rochelle de
kustlijn zuidwaarts.
Het blijft de hele dag regenen.
Als we geen ooievaars zien, dan
kunnen we toch naar het land
schap kijken en af en toe duiken
er toch vogels op, al dan niet op
trek: een blauwe en grauwe kie
kendief, torenvalken, een boom
valk, een wespendief en heel veel
zwaluwen. In de verte zien we
groepjes reeën op de akkers.
We strijken neer op een kleine
camping bij het waterrijke
natuurgebied Marais Poitevin ten
noorden van La Rochelle. De
campinguitbater blijkt een
enthousiaste natuurliefhebber te
zijn die meldt dat er vandaag
10 't duumpje 3 '07
