*r
Foto 4 Verschillende soorten
en de hele set chromosomen
vormt 'het genoom'.
Als een genoom twee volledige
sets chromosomen omvat, spre
ken we van een di-ploïd organis
me. Dat is bij de mens het geval.
In de tabel ziet u dat ook bv
rogge en gerst over 2 genomen
beschikken (diploid), maar een
gras als teff en suikerriet 4 en 8
genomen bevatten en dus een
stuk ingewikkelder in elkaar zit
ten.
De theorie zegt dat variatie zich
ontwikkelt in de richting van
meer genomen, omdat hierdoor
de kans op succesvolle aanpas
sing toeneemt.
Tarwe is een mooi voorbeeld van
een gras dat begonnen is als een
diploid en nu door het proces
hierboven beschreven steeds
meer chromosoomsets kreeg. De
tetraploïde (4 sets chromosomen)
tarwevorm wordt gebruikt om
pasta te maken en de hexaploïde
vorm (6 sets) voor brood.
Hoewel Nederland een centrum
is voor de diversiteit van grassen,
staan er geen vertegenwoordi
gers in Tabel 1 die hier geselec
teerd zijn door natuur en mens.
Wel had hier gras voor voetbal
velden genoemd kunnen worden
Waar gaat het heen in de
Delta van Zeeland?
We hebben het belang van de
omgeving gezien in het voor
beeld uit Eritrea.
Ook onze Zeeuwse Delta kent
een geheel eigen variatie voor
wat betreft grondsoort, hoogte
ligging, temperatuur, verzilting,
wind, en er zijn natuurmensen
zoals de leden van 't Duumpje.
Tabel 1
Verder hebben we een grote
variatie aan grassen. Kortom: er
is een basis voor het ontwikkelen
van een echt Zeeuws gras/graan.
Zullen we de resultaten van de
boer in Eritrea evenaren om een
nieuw voedingsgewas te ontwik
kelen uit onze grassen? Zal het
een polyploid worden? De toe
komst zal het leren.
Gras/Graan
X
2n
Ploidie
Bestuivingsvorm
7
14
diploid
Zelfbestuiver Zelfsteriel
Serst
7
14
diploid
Grotendeels Zelfbestuiver
Parelgierst
7
14
diploid
Ongelijke bloei man en vrouw
Kruisbestuiver
Olifantsgras
7
28
tetraploid
Durum tarwe
7
28
AB genome,
tetraploid
Grotendeels Zelfbestuiver
Haver
7
42
allohexaploid
Grotendeels Zelfbestuiver
Tarwe (1)
7
42
ABD genome,
hexaploid
Grotendeels Zelfbestuiver
9
18
diploid
Gedeeltelijk Zelf en Kruisbestuiver
Vingergierst
9
36
allot etraploid
Grotendeels Zelfbestuiver
Gierst
9
36.
72
tetraploid.
octaploid
Gedeeltelijk Zelf en Kruisbestuiver
Mais (3)
10
20
diploid
Kruisbestuiver
10
20
diploid
Zelfbestuiver met kruisbestuiving
Teff
10
40
tetraploid
Grotendeels Zelfbestuiver
10
40
tetraploid
Grotendeels Zelfbestuiver
John son gras
10
40
tetraploid
Gedeeltelijk Zelf en Kruisbestuiver
Suikerriet
10
80
octaploid
Kruisbestuiver
Afrikaanse rijst
12
24
diploid
Grotendeels Zelfbestuiver
Rice (2)
12
24
diploid
Grotendeels Zelfbestuiver
9 't duumpje 3 '07
