Vogels voeren:
commercie speculeert
op ons sentiment
Sietz Leeflang
In zijn artikelenreeks rakelt Sietz
Leeflang een oude discussie op die
bij onze vogelaars in het verleden al
eerder rook heeft doen opgaan: bij
voeren van vogels in de winter.
Het verzoek van de redactie
bracht mij op volslagen onbe
kend terrein: vogels voeren.
Grote vraag: is dit verantwoord
of niet? Gelukkig mocht ik twee
leden van Duumpjes vogelwerk
groep raadplegen: Petrus van 't
Westeinde en Jaap Poortvliet.
Maar daarmee werd mijn taak
niet lichter. Al gauw bleek dat je
zelfs in één vogelwerkgroep
twee "scholen" kunt hebben. Zo
blijkt Petrus tegen het voeren
van vogels. "Ze worden veel te
afhankelijk. Je maakt er een die
rentuin van". Maar Jaap is voor
"Voeren dient wel degelijk een
doel: een educatief doel".
Petrus ("denk er om, ik ben oud
schoolmeester!") denkt dat het
beter is voor geschikte biotopen
te zorgen, zodat de vogels die in
jouw gebied thuishoren meer
kans krijgen door bijvoorbeeld
bescherming biedende hagen en
takkenstapels. "Probeer rekening
te houden met ecologische ver
bindingszones en vraag je af
welke vogels in jouw buurt het
meest thuishoren. Dan zal je
keuze misschien op tuinvogels
vallen. Maar bedenk wel, dat
door mezen, mussen en merels
bij te voeren je indirect (en dus
onbedoeld) sperwers van geliefd
voer voorziet. En besef steeds dat
de slimste en sterkste vogels
overblijven als er niets wordt
gevoerd".
Zelf gaf ik tot dusver mijn senti
menten de vrije teugel door op
het binnenplaatsje achter mijn
huis de twee aardige houtduiven
die er zomer en winter komen af
en toe volkoren broodkruimels
onder een afdakje aan te bieden.
En in december wordt er natuur
lijk zo'n voordelig vetbolletjes
pakket voor de weggeefprijs van
9.99 euro bij de supermarkt
gehaald. Ik besef nu pas hoe ver
keerd dit kan zijn. De duiven,
steeds trouw aanwezig, lieten
het nooit merken en de koolme
zen, tegen kerstmis hangend aan
de vetbolletjes, evenmin.
Voor de mening van Jaap
Poortvliet valt overigens veel te
zeggen. "Het voeren van vogels
brengt ze in ieder geval een stuk
dichterbij en je zult ze steeds
beter leren waarnemen." Dat
sluit goed aan bij de onmisken
bare sympathie die bijna ieder
een voelt voor vogels. En die
vogels die dankzij regelmatig bij
voeren steeds rond jouw huis
terugkeren worden toch vrien
den? Voor Jaap betekent het
meer: "Je zult soms bijzondere
waarnemingen doen: zo kon ik
een vink, toen ik hem met mijn
kijker beter kon zien, identifice
ren als een geringde vink uit
Noorwegen. En er verscheen
zomaar een bonte specht toen ik
resten darrenraat uit mijn bijen
kasten had gehaald en op de
voedertafel in mijn tuin had
gelegd. En hoeveel valt er voor
kinderen niet te ontdekken en te
herkennen dankzij die voeder
plank in de tuin?"
Ik raadpleegde ook een oude
vriend en bekend pionier op het
gebied van de biologische tuin
bouw Pieter Boxman, auteur van
diverse boeken, met Barend
Servet presentator in de VPRO-
serie 'Puur Natuur' en bewoner
van een huis in eigen aangeplant
bos vol vogels. Pieter: "Ook ik
voer vogels, maar heel beperkt!
Want ik weet dat als ik ze vóór
februari voer, dan zou ik zelfs het
ontstaan kunnen bevorderen van
een door inteelt verzwakte popu
latie. Pas als het echt koud
wordt, de natuur weinig voer
biedt en de zwaksten het niet
hebben gered, dan kun je bijvoe-
En wat is verantwoord vogel-
voer? Raad en tips kreeg ik van
zowel Petrus als Jaap en ook van
Pieter. Bijna eenstemmig: NOOIT
zout! En hoe zit het met pinda's,
want die mag je toch niet meer
in het voorjaar voeren als er nes
ten met jongen komen? Petrus
en Jaap wijzen op het misver
stand dat voederende vogels, die
in de winter zelf graag pinda's
eten, die ook aan hun jongen
zouden geven. Dat doen ze
beslist niet, ze voeren hun jon
gen uitsluitend insekten en wor
men, geen zaden. Tip van Jaap:
zorg ervoor, dat wat je voert,
niet nat blijft na een regenbui en
dan gaat schimmeien. Leg op de
voederplank (waar het water snel
van af moet kunnen lopen) iets
verhoogd op een paar latjes
nylon horregaas. Voor sommige
tuinvogels zoals heggemus en
roodborst moet je op de grond
strooien. Kleine porties, want
anders krijg je muizen en ratten.
Pieter begint pas na half februari
met het voeren van gemengde
zaden, die hij een halve etmaal
bij kamertemperatuur in water
heeft voorgeweekt, zodat ze
beginnen te kiemen en daardoor
rijker worden aan vitaminen. Je
kunt er na het drogen met friet-
vet of reuzel vetbollen mee
maken. Doe er gerust ook fijnge
maakte eierschillen of slakken
huisjes bij. Dan zijn ze extra
vitaal tegen de tijd dat ze in
maart/april nesten gaan bouwen.
Verder heb ik op ieders aanraden
internet geraadpleegd. En kijk
maar eens wat je krijgt als je
16 't duumpje 4 '07
