Broedende torenvalken 2008
Broedresultaten 2008
Bruine kiekendief
Jaar
Terr.
Broed
Poging
nest totaal nesten jongen gem. aant.
bezocht ei gestaakt uitgevl. jong. p. nest
2004
-
-
9
28
2
24
3,43
2005*
25
-
-
-
-
17
-
2006
25
22
7
-
-
21
3
2007
16
10
5
-
1
34
3,4
2008
18
11
7
-
-
21
3
1 In 2005 zijn er geen nesten bezocht. Er waren uitsluitend veldwaarnemingen.
Buizerd
Jaar Terr.
Broed nesten totaal nesten jongen gem. aant.
Poging bezocht ei gestaakt uitgevl. jong. p. nest
conditie
ruim voldoende
gemiddeld goed?
voldoende
goed
voldoende
conditie
2004
6
4
6
10
2
10
2,5
prima
2005
13*
10
13
25
3
19
1,9
gemiddeld goed
2006
7
7
8
12
1
11
1,6
voldoende
2007
12
5
4
6
1
4
1
geen informatie
2008
7
6
5
2
10
2
voldoende
Dit jaar zijn er verschillende vergiftigde dode Buizerds gevonden. Twee in de buurt van Biervliet en
twee in de Veerhoekpolder bij Oostburg [zie artikel in het herfstnummer van Piet du BurckJ.
Torenvalk
Jaar
gecontr.
bezette
totaal
totaal
gekart.
gem. ei
gem. jong
bezettings
kasten
kasten
eieren
jongen
jongen
p. bezette
p. bezette
graad
kast
kast
2003
23
9
38
27
24
4,66
3
39%
2004
37
21
102
73
61
4,86
3,47
57%
2005
33
18
86
51
37
4,72
2,83
54%
2006
36
19
80
60
38
4,21
3,15
52%
2007
30
19
94
74
42
4,94
3,89
63%
2008
29
22
94
64
61
4,3
2,9
76%
Conditie:
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Jongen gemiddeld 50 gram te licht
Jongen goed doorvoed soms kasten met 6 eieren
Redelijk gevoede jongen, gemiddeld op gewicht
Meeste jongen iets te licht en alles 3 weken later dan normaal [koud voorjaar]
Jongen in goede conditie, hoge gemiddelden, goed muizenjaar.
Jongen soms in slechte conditie, sterfte onder jongen, slecht muizenjaar, veel andere
prooien dan muizen in de kasten gevonden.
we contact op met de betreffende boer
en vragen hem of hij medewerking wil
verlenen om het nest te beschermen.
Hij laat dan een stukje van ongeveer 10
bij 10 meter staan, wat vervolgens met
schrikgaas door ons wordt omheind
om grondpredatoren buiten de deur
te houden. Als de jongen eenmaal
vliegvlug zijn ruimen we het gaas weer
op. Het is dus zaak om nesten van
kiekendieven in het graan bijtijds op te
sporen.
Zoals eerder geschreven hebben er 5
paar in graan gebroed. Van 2 nesten is
niet veel bekend. Bij een van die nes
ten is gezien dat een mannetje prooi
overdroeg aan een jong en van het
andere nest is een jong in de combine
getrokken (mondelinge mededeling
van de betreffende boer]. De andere
3 hebben bij elkaar 8 jongen gehad
waarvan er 6 zijn uitgevlogen.
Als je puur naar de cijfers in de
tabel hiernaast kijkt valt als eer
ste op dat de bezettingsgraad van
de kasten hoger is dan in andere
jaren.
Ook valt op dat het gemiddelde
aantal uitgevlogen jongen per kast
erg laag is. Dat betekent dat veel
torenvalken met goede moed zijn
begonnen aan een broedpoging,
maar dat het broedsucces behoor
lijk is tegengevallen en dat klopt
ook met de praktijk.
Torenvalken zijn specialisten in het
vangen van muizen, bij voorkeur
veldmuis en aardmuis, al wordt ook re
gelmatig een bosspitsmuis in een kast
aangetroffen. In de urine van muizen
zit een stofje dat UV-licht reflecteerd
en dat kunnen torenvalken zien. Als je
dus langs de kant van de weg een to
renvalk stil ziet hangen in de lucht, ziet
"bidden", dan weetje dat hij de bodem
afspeurt naar urinesporen van muizen.
Deze manier van jagen heeft een hoog
rendement. Zeker in kustgebieden,
waar vaak ook nog eens geprofiteerd
kan worden van een lekker windje
tijdens het bidden.
Bij gunstige omstandigheden heeft een
torenvalk genoeg aan 4 uur jagen per
etmaal om in zijn energievoorziening te
voorzien.
Nu kent de veldmuis een cyclus van 3
a 4 jaar waarin de populatie een piek
kent, maar ook een dieptepunt. De
tabel laat mooi zien dat de torenvalk die
cyclus kennelijk volgt. Want daar is ook
een cyclus van 3 a 4 jaar waarneembaar
met daarin een piek en een dieptepunt.
Was 2008 dan zo'n slecht
muizenjaar?
Om te beginnen zijn bij twee kasten
uitgehongerde, dode jongen gevonden.
Er werden in beide kasten 5 eieren
gelegd, wat voor deze kasten niet
uitzonderlijk is. In de ene kast vonden
we bij het ringen 3 dode jongen in de
kast. De eigenaar van de kast gaf de
schuld aan kauwen. Maar na een kort
onderzoek bleek al snel dat de jongen
zwaar ondervoed waren en dus van de
honger gestorven waren. Bij torenval
ken worden de jongen zowel door het
mannetje als door het vrouwtje gevoed.
In theorie is het mogelijk dat een of
beide ouders zijn omgekomen. De jon
gen kunnen niet voor zichzelf zorgen
zolang ze nog niet kunnen vliegen en
dan is het dus afgelopen. Het kan ook
zijn dat een van de ouders is omgeko
men en dat een slecht voedselaanbod
en dus een energietekort voor de
overblijvende ouder er toe geleid heeft
dat de broedpoging is afgebroken. Dan
worden de jongen in de steek gelaten
en gaan ze ook dood.
