Distelvlinders
en andere trekvlinders
Anna Almekinders
Half mei werden we verrast door grote aantallen distelvlinders. De eerste
dagen ging het om 5, 10 of zelfs 20 exemplaren. Enkele dagen later ble
ken er honderden rond te vliegen. Ze waren gewoon niet meer te tellen.
Overal om je heen en vooral op bloemen kleurde het oranje.
De planten waar ze op zaten varieer
den. De plant die de meeste nectar
geeft is op dat moment favoriet. Dis
telvlinders kijken niet zo nauw, wat dat
betreft. Ze zwerven over grote delen
van de aarde en dan moetje eten wat
de pot schaft. Hier hadden ze het geluk
dat de cotoneaster in volle bloei stond.
Waarom waren er dit jaar zo veel meer
distelvlinders dan de laatste jaren? In
de winter leven "onze" distelvlinders
o.a. in Marokko in het Atlasgebergte.
De winter van 2008/9 was daar uitzon
derlijk nat. De planten groeiden weel
derig. Er was dus voedsel in overvloed
voor de rupsen. Dat betekent dat een
hoog percentage van de eitjes uitein
delijk ook vlinder geworden is. Van die
enorme massa vlinders is een groot
deel op weg gegaan naar het noorden
en heeft zo grote delen van Europa
overspoeld.
Het grappige is dat mensen in Ma
rokko massaal distelvlinders hebben
den wegtrekken rond eind maart. Een
deine 2 maanden later kwamen ze hier
aan. Een deel is aan de noordkant van
de Middellandse Zee blijven hangen
an heeft daar voor nageslacht gezorgd.
Een deel van deze vlinders is ook weer
foorgetrokken naar onze omgeving,
dok bij ons hebben de vlinders eitjes
gelegd. Zoals de naam al aangeeft
foen ze dat bij voorkeur op distels,
naar ook andere planten als brandne-
els komen in aanmerking. De planten
■net rupsen zijn goed herkenbaar door
Be kleine spinsels waarin de rupsen
In het begin leven. In deze spinsel-
rakjes zitten rupsenuitwerpselen. Dat
maakt het makkelijk om ze te vinden,
pok wanneer ze al verpopt zijn, zijn de
flesten op deze manier nog te achter-
falen. Als de rupsen groter zijn zitten
ze ook onbeschermd op de bladeren,
'e huid is bewapend met stekels, wat
de aantrekkelijkheid voor vogels om ze
te vangen niet vergroot.
Half juli kwam een tweede golf distel
vlinders met weer honderden tot wel
duizenden vlinders. Omdat de vlinders
die in de zomer vliegen deels afkomstig
zijn uit Zuid-Europa en deels uit onze
regio valt een tweede golf zuiderlingen
veel minder op dan in de eerste golf.
Een andere trekvlinder die uit Zuid-
Europa komt, de oranje luzernevlinder,
is op het moment, eind juli, erg talrijk.
Hier gaat het dan om andere aantallen
dan bij de distelvlinder. Van oranje lu
zernevlinder zie je meestal een of twee
exemplaren tegelijk Sommige jaren
komen ze zelfs helemaal niet voor. Dit
jaar daarentegen vliegen er op meer
dere plekken over een kleine afstand
wel tot tien of meer vlinders rond. De
rupsen leven van luzerne, klavers of
wikkesoorten. In Zuid Europa overwin
teren ze in het rupsstadium, maar hier
lukt dat niet. Er moet iedere keer een
invasie vanuit het zuiden komen.
Nog een zuidelijke soort is de gele
luzernevlinder. Deze komt hier nog
minder vaak voor dan de vorige soort.
Toch zijn er deze zomer al een handje
vol gezien.
Kortom: een mooie zomer voor trek
vlinders.
Een bijzondere vorm van de oranje luzernevlinder is de vorm
"helice" die alleen bij vrouwtjes voorkomt. De bovenkant van de
vlinder is dan lichtgeel tot wit met een brede zwarte achterrand op
de bovenkant van de achtervleugels. Deze vorm leidt gemakkelijk
tot verwarring met de gele luzernevlinder die ook licht van kleur
is maar geen brede zwarte achterrand heeft. In ons gebied zijn er
inmiddels twee exemplaren waargenomen.
Hans van Kuijk
De foto is in kleur te zien op http://vlinderswzvl.blogspot.com/ (Hans van Kuijk],
