was het afgezien van de hevige regenbui
aan het slot geen onaardige avond. Zo bleek
het kleine bosje maar liefst vijf varensoorten
te herbergen. Meest imposant waren de drie
enorme exemplaren Koningsvaren.
Eind juli doorkruisten we een deel van het
nieuwe natuurgebied tussen Aardenburg en
Draaibrug. Langs de oevers van de kronke
lende kreek doorzochten we de pionierende
vegetatie. Veel akkerkruiden die nog snel
ontkiemen voordat de vegetatie zich binnen
een paar jaar zal sluiten. Het leverde 107
soorten op.
Op 13 augustus brachten we een bezoek
aan het Voorland Nummer Eén. Een be
graasd hoog schor langs de oevers van de
Westerschelde. Onderweg ontmoeten we
een oudere bewoonster van Nummer Eén
die zeekraal aan het oogsten is. Volgens
haar is het een wondermiddel. "Geef je
vrouw een portie zeekraal en ze is niet meer
te houden" aldus de 87-jarige tegen het
voornamelijk mannelijk gezelschap. Behalve
zeekraal streepten we nog 78 andere soor
ten. Daaronder Fijn goudscherm. Een zeld
zaamheid van zilte gebieden die met zeer
fijne oranjegele bloempjes tussen het korte
gras staat. Niet zo maar enkele exemplaren
maar mogelijk meer dan honderdduizend
planten! Daarmee is het vermoedelijk een
van de grootste populaties van Nederland.
Voor het komende groeiseizoen staat weer
een achttal excursies op de rol. We brengen
o.a. een bezoek aan het KM-hok met daarin
de kern van Waterlandkerkje. Verder staan
nog enkele bezoeken aan natuurgebieden
op het programma, waaronder de Aarden-
burgse Havenpolder, omgeving De Plate
en het Voorland Nummer Eén. De excur
sies staan in ieder geval garant voor leuke
waarnemingen en een gezellig avondje uit.
Het definitieve programma zal in het vroege
voorjaar op de site verschijnen.
Awie de Zwart
Jaarverslag vlinderwerkgroep
en plannen voor 2010
Dagvlinders en dagactieve nachtvlinders.
In 2009 zijn regelmatig dagvlindertellingen
gedaan op routes en vooral in tuinen. Een
verslag van de resultaten staat elders in dit
nummer.
In 2007 zijn de doelstellingen, die de werk
groep voor ogen heeft, op papier gezet.
Daarbij werd duidelijk dat op het gebied van
nachtvlinders in de loop der jaren voldoende
gegevens werden en worden verzameld om
een goed beeld te krijgen van de nachtvlin
ders die in ons werkgebied voorkomen en
de verspreiding daarvan. Voor dagvlinders
ligt dat anders. Er worden slechts in een
klein deel van het gebied gegevens verza
meld, waardoor niet helder is waar welke
dagvlinders voorkomen en welke problemen
zich voordoen. Om dat hiaat enigszins op te
vullen zijn in 2009 aanvullende tellingen ge
daan in een aantal natuurgebieden. Hierbij is
ook gekeken naar dagactieve nachtvlinders.
Er zijn in totaal 12 bezoeken gebracht aan
het Bos van Erasmus, de Zwarte Polder, de
Kievittepolder, de Willem Leopoldpolder, de
Groese Duintjes en de Wallen van Retran-
chement. In het natuurgebied De Liniedijk
wordt sinds enkele jaren het hele seizoen
vlinders geteld.
De waarnemingen die zijn gedaan maken
duidelijk dat het de moeite waard is de
bezochte natuurgebieden gedurende het
hele seizoen te monitoren. De menskracht
ontbreekt om dat ook te doen. Het tellen van
dagvlinders is een leuke activiteit en gebeurt
bij mooi weer dus er valt volop te genieten.
Fotoverslagen van wat er zoal gezien is tij
dens de verkenningen staan op http://www.
duumpje.nl/index.php/vlinders/foto-album-
vlinders. We hopen dat dit leden die nog
niet actief zijn motiveert om, door vlinders te
tellen, een actieve bijdrage te leveren aan de
natuurbescherming.
De vijfvlek sint-jansvlinder.
Sinds een aantal jaren worden de ontwik
kelingen rond deze vlinder intensief gevolgd.
Er zijn steeds meer plekken waar de vlinder
wordt gezien, vaak in kleine aantallen.
Het blijkt dat de populaties van jaar tot
jaar enorm in omvang kunnen verschillen.
Zo werden aan de Korte Heerenstraat in
Oostburg in sommige voorgaande jaren
honderden vlinders geteld en in 2009 nog
een enkel exemplaar. Vaak is niet duidelijk
wat de oorzaken zijn van de fluctuaties.
Het is wel aan het licht gekomen dat er
plaatsen zijn waar elke jaar rupsen, poppen
en vlinders worden gezien en andere waar
geen rupsen en poppen worden gevonden
maar wel vlinders. De indruk bestaat dat
die vlinders van elders komen en we willen
graag weten waar vandaan en welke routes
ze volgen. Voor 2010 hebben we het plan om
een uitgebreid onderzoek hiernaar te doen.
Dat houdt in dat alle bekende locaties in
de maanden april t/m juli een viertal keren
worden bezocht om te zoeken naar rupsen,
poppen en vlinders. Omdat het om veel lo
caties gaat die in een korte periode moeten
worden bezocht zou het fijn zijn als mensen
zich voor deelname aan dat onderzoek
zouden aanmelden. Het is een eenmalige
activiteit dus het werk is te overzien. De
waarnemers krijgen foto's mee met afbeel
dingen van rupsen, poppen en vlinders. Dat
vergemakkelijkt het zoeken. Aanmelden
kan bij Hans van Kuijk: e-mail vlinders@
duumpje.nl, telefoon 0117-420910. Het helpt
ons om deze vlinder die in Nederland vrijwel
alleen in Zeeuwsch-Vlaanderen voorkomt
beter te beschermen.
Hans van Kuijk
Jaarverslag zoogdierwerkgroep
In 2008 werd er voor het eerst geprobeerd
om binnen 't Duumpje gegevens te verza
melen rond zoogdieren. Via mails werd er
een oproep gedaan om waarnemingen door
te sturen. Dit had maar een bedroevend re
sultaat. Na een artikel in het ledenblad ging
de bal pas goed aan het rollen. Een redelijk
aantal waarnemingen werd doorgegeven.
Maar wat belangrijker was, uit bijna het
gehele werkgebied van 't Duumpje kwamen
er meldingen binnen. Dit gaf aan dat er toch
een aantal mensen geïnteresseerd waren in
zoogdieren.
Hierop werd de zoogdierwerkgroep in zijn
huidige vorm voorgesteld aan het bestuur
op de algemene vergadering van 2009. Deze
werd naderhand op een bestuursvergade
ring bevestigd als zoogdierwerkgroep van
't Duumpje.
2009 was het eerste volledige werkjaar van
de zoogdierwerkgroep. Door het jaar heen
hebben 24 mensen waarnemingen door
gestuurd. Hierdoor kan je stellen dat de
zoogdierwerkgroep 24 leden telt in 2009.
De bedoeling is dat het ledenaantal bepaald
wordt door het aantal mensen dat per jaar
een waarneming doorstuurt. Dit houdt in
dat ieder werkjaar op 1 januari start met 0
leden. In werkelijkheid is er een vaste kern
van waarnemers die op regelmatige basis
hun waarnemingen door sturen.
Alle waarnemingen worden doorgestuurd
naar het mailadres van Danny Bauwens:
serap2neo@skynet.be. Dit adres is bekend
gemaakt via de informatie kanalen van
't Duumpje, website en ledenblad. Hierdoor
kan ieder lid of sympathisant een waar
neming doorgeven. Bij twijfel neemt de
ontvanger contact op met de waarnemer.
Alle wilde of exotische zoogdiersoorten
mogen doorgegeven worden. Voor muizen
en vleermuizen mag er als species soort
worden doorgegeven. Op deze manier gaan
er zo min mogelijk waarnemingen verloren.
Er kunnen op drie manieren waarnemingen
worden door gegeven, op kilometerhok,
Amersfoort-coördinaat of plaatsaanduiding.
Als er slechts een van de drie plaatsaandui
dingen wordt gegeven worden de andere
twee er automatisch bijgevoegd in de ver
werking van de gegevens.
Wat betreft 2009 zijn er 17 van de 19 atlas-
hokken geteld. Op het aantal atlashokken
kunnen we stellen dat de werkgroep bijna
