Eénbloemige zeekraal
Awie de Zwart verhaalt hoe dit zeer zeldzame plantje ineens opdook in een
stapel papier.
Afgelopen september is in het Zwin de zeer
zeldzame Eénbloemige zeekraal gevon
den. De vondst betekende een terugkeer
in Zeeland na ruim 25 jaar afwezigheid. In
onderstaand schrijven een verslag van een
jarenlange zoektocht naar deze soort.
Ergens in de jaren negentig las ik over het
bestaan van de Eénbloemige zeekraal. In de
tekst stond de zinsnede: "...voor het laatst
gevonden in 1986 op het schor van Vi-
aneDie mededeling prikkelde mij om
op zoek te gaan naar deze zeer zeldzame
éénjarige zoutplant. Omdat ik geen goede
afbeelding van de soort bezat, leek het een
gemankeerde zoektocht, een beetje tasten
in het duister. Het enige handvat dat ik had,
was dat de bloeiwijze éénbloemig moest
zijn en niet driebloemig zoals bij de andere
twee soorten zeekraal. Met deze beperkte
informatie ging ik aan de slag. Ik onder
zocht in al die jaren vele afwijkende exem
plaren, maar tot succes leidde het nimmer.
Langzaam rees het vermoeden dat deze
zeldzame zeekraal misschien voorgoed
gestolde geschiedenis was geworden.
FLORON-kamp
In het najaar van 2011 was er echter plots
groot nieuws uit Terschelling. Tijdens een
floristisch kamp aldaar was de Eénbloemige
zeekraal na 25 jaar opnieuw ontdekt. Dit be
richt gaf verse zuurstof aan mijn ingezakte
zoektocht, maar ik bleek niet de enige die
op zoek was. Tijdens het Zeeuwse FLORON-
kamp op Schouwen-Duiveland (2012) was
het terugvinden van deze soort een belang
rijk speerpunt. Daartoe werden tientallen
floristen uitgestrooid over de Schouwse
schorren, maar zij keerden helaas met lege
handen terug. Dat gold ook voor mijn eigen
zoektocht. Zeeland bleef hierdoor akelig
wit op de kaart. We raakten nog verder ach
terop toen bekend werd dat de soort wel op
Texel was gevonden.
Het Zwin
Maarzoals wel vaker keren de kansen als je
het niet verwacht. Eind september kom ik
na een werkdag terug op het kantoor van
Het Zeeuwse Landschap in Oostburg. Mijn
baas wenkt me, hij wil me iets laten zien.
Naarstig gaat hij op zoek in een stapel over
bodige rapporten en hij haalt een restant
van een plantje tevoorschijn. Triomfantelijk
houdt hij het voor mijn neus en vraagt: "Ken
je dit?" Ik moet even goed kijken, want het
verblijf tussen al die paperassen heeft de
plant beslist geen goed gedaan, maar dan
herken ik de plant als zeekraal.
"Eénbloemige zeekraalverbetert hij. Ik
ontferm mij met een loep over de stoffelijke
resten en zie dat hij gelijk heeft. Vervolgens
vertelt hij dat de plant afgelopen week in
het Zwin is gevonden door de Vlaamse
plantenkenner Mare Leten.
Eénbloemige zeekraal met zichtbaar de eenbloe-
mige bloeiwijzen (halfronde cirkels met puntje in
het midden) (Awie de Zwart).
Twijfel
Nog die zelfde week sta ik op de aange
duide plek om de uiterst zeldzame succu
lent (=vetplant) met eigen ogen te aan
schouwen. Met veel moeite vind ik enkele
éénbloemige exemplaren tussen de andere
zeekralen die met de determinatietabel
probleemloos op naam worden gebracht
als Eénbloemige zeekraal. Toch twijfel ik.
De plant lijkt, behoudens de bloeiwijze, wel
erg veel op de Kortarige zeekraal. Ik schiet
enkele foto's en ga via de mail te rade bij
een paar collegafloristen. Vier van de vijf
reageren positief, maar één onderschrijft
voorzichtig mijn twijfel. Haar ervaring van
Terschelling is dat de plant in zijn verschij
ningsvorm wel degelijk anders oogt dan de
Kortarige zeekraal. Wat nu?
Perigoondekseltjes
Een paar weken later sta ik samen met
florist Wim van Wijngaarden opnieuw in
het Zwin om de zaak rond te krijgen. De
meeste zeekraalplanten zijn inmiddels in
een vergevorderd stadium van aftakeling.
Toch lukt het ons om tussen al die vergane
glorie een jong, deels groen exemplaar op
te diepen. De roodverkleuring van de plant
is nog in het beginstadium en beperkt zich
tot de perigoondekseltjes (=bloeiwijze).
Hiermee hebben we het ultieme bewijs in
handen om de aanklacht rond te krijgen. De
plant wordt definitief veroordeeld tot Eén
bloemige zeekraal en ontheven van verdere
vervolging.
