Kiekendieven
Vogelliefhebber Jaap Poortvliet is veel onderweg in de vogelwereld.
Hij tekende een praktijkgeval op.
Na een tip over een mogelijk broedgeval
van Bruine kiekendief in de tarwe ben ik op
onderzoek gegaan. Vanaf een dijk zag ik een
vrouwtje in een struik zitten. Een mannetje
kwam met prooi aanvliegen en dat werd
door het vrouwtje in de lucht overgenomen,
waarna ze neerstreek in de tarwe. Dat vroeg
om nader onderzoek. Eerst even toestem
ming gevraagd bij de betreffende boer (la
ten we hem Joop noemen) om op zijn land
te mogen komen en het nest te bezoeken.
Twee dagen later samen met Johnny du
Burck het nest gelokaliseerd, waar 2 jongen
van ongeveer 2 weken oud op zaten.
Een week later met Henk Castelijns op
pad om de jongen te ringen. Eén jong
was overleden. Het andere (een vrouwtje)
werd geringd en getagd, zodat ze later van
afstand beter te herkennen zou zijn.
De dag daarop is Joop begonnen met
dorsen en de strook met het nest heeft hij
netjes laten staan. Johnny en ik hebben het
jong in een kist gedaan en toen Joop om
een uur of twee stopte met dorsen, hebben
we een raster geplaatst tegen predatoren.
Het oorspronkelijke nest hebben we binnen
het raster geplaatst met wat stro er onder
en daarna hebben we de jonge kiek erin
gezet. We hebben nog een uurtje gepost,
maar er waren geen volwassen vogels te
zien. Na het eten nog tot half tien gepost,
maar nog steeds geen volwassen vogels. Op
het naastliggende perceel waren ze nog tot
negen uur 's avonds bezig. Om half negen
hebben we het jong nog wat nasivlees
gevoerd.
De volgende dag heeft Johnny's ochtends
van acht tot negen uur allebei de ouders
gezien. Van kwart over negen tot kwart
over tien zagen we alleen de vrouw. Bij de
nestcontrole hebben we het jong weer
terug gezet binnen het raster. Het voer was
niet aangeraakt.
Plotseling zagen we een Slechtvalk, die ach
ter een duif aanzat, maar die ontsnapte,
's Avonds om acht uur opnieuw controle.
Het jong zat buiten het raster op de plek
van het oude nest. Er lag ook prooi: een duif,
waarvan alleen vleugels en borststuk over
waren. Misschien had de volwassen kiek het
daar neergelegd. Het jong voor de nacht
maar op het oude nest laten zitten.
Joop zou de volgende dag pas rond drie uur
weer gaan dorsen.
Om twee uur met Johnny weer ter plaatse.
Het vrouwtje vloog rond maar zonder prooi.
Jaap kan het niet iaten om even aan het jong te ruiken. Jonge kiekendieven zijn heel schoon en ruiken heel
erg lekker. (Johnny du Burck).
We besloten het jong weer binnen het raster
te zetten, maar hoe we ook zochten er was
geen jong meer te bekennen.
Ondertussen was Joop met de combine ge
arriveerd. Eerst maar even laten weten dat
de kiek spoorloos was, waarna we besloten
om tijdens het dorsen met de combine mee
te lopen, maar na drie omgangen hielden
we het voor gezien. We beschouwden onze
missie op dat moment als mislukt. Na het
raster te hebben afgebroken, keerden we
teleurgesteld naar huis. Ik was nog maar net
thuis toen mijn telefoon ging: Joop had hem
gevonden. Dus alsnog rechtsomkeer.
Het jong zat tussen de messen van de
combine. Toen ik in de bak stapte om het
er uit te halen sprong het onmiddelijk in de
verdediging. Ze had geen enkele beschadi
ging opgelopen dankzij de oplettendheid
van Joop. Daarna Johnny gebeld of hij terug
wilde komen met de kist en het net.
's Avonds moest er nog stro geperst worden,
maar het begon te regenen dus dat ging
voorlopig niet door. We besloten daarom
de jonge kiekendief nog voor het donker op
het kunstnest terug te zetten met nog wat
brokjes vlees als buffer.
's Morgens om half acht waren het jong
én de ouders aanwezig. Het jong deed al
vliegoefeningen en even later was ze uit
het raster gefladderd. Het werd al vliegend
en lopend door de moeder weggelokt van
het tarweveld en na een paar uur vloog de
jonge kiekendief zo'n honderd meter aan
één stuk laag over de grond, terwijl het
ondertussen steeds werd gevoerd door het
vrouwtje. De andere dag hebben we het
raster definitief opgeruimd.
Een week later zat het jong achter op het
tarweveld aan de watergang. Na een kwar
tiertje ging ze op de wieken, vloog een paar
rondjes en ging in de boom zitten die de
moeder ook als uitkijkpost had gebruikt.
Dankzij onze inspanningen, maar vooral
dankzij de oplettendheid van Joop is het
met deze jonge Bruine kiekendief uiteinde
lijk goed afgelopen.
